‘In 2015 zat ik met een paar collega’s op de bank en we bespraken hoe het verleden was verbeeld in een spel’, vertelt archeoloog Angus Mol. ‘We dachten al snel: dit moeten we streamen.’
Zo gezegd, zo gedaan: sindsdien streamen Mol en zijn collega’s regelmatig games waarbij ze de historische context bespreken. Wat begon als vrijwilligerswerk voor hun opgerichte stichting VALUE, werd een heus onderzoeksproject bij het Leiden University Centre for Digital Humanities dat zich nu dankzij een subsidie van het NWO-programma Nationale Wetenschapsagenda gaat uitbreiden. Mol wil studentassistenten aannemen. Om te gamen én om onderzoek te doen.
Op elk moment van de dag kijken er zo’n twee miljoen mensen naar games op streaming-platform Twitch. Het verleden is een populair thema in games. Spellen als Assassin’s Creed en Sid Meier’s Civilization trekken op Twitch enorm veel spelers én kijkers.
Vodcast
‘Games geven ons een nieuwe toegang tot het verleden. Je kunt er een groot publiek mee trekken en het tegelijkertijd hebben over de historische inhoud. Er is op dit moment wel een aantal wetenschappers actief op Twitch, maar voor zover we weten nog geen universiteiten. We worden de eersten.’
‘We gaan veel let’s plays doen: spellen spelen dus. Maar daarnaast gaan we ook vodcasts produceren, waarin we games bespreken en dieper ingaan op historische gebeurtenissen van die week, een soort actuele nieuwspodcast over games.’
Daarbij komen ook Leidse collega-wetenschappers goed van pas, zegt Mol. ‘Onlangs heb ik samen met Thijs Porck, die Oud-Engels doceert, Assassin’s Creed Valhalla gespeeld en gepraat over de taal die in het spel gesproken wordt en hoe de personages eruitzien.’
Kolonialistisch landjepik
Toch valt er volgens Mol ook nog genoeg aan te merken op hoe spelontwikkelaars de geschiedenis verbeelden. ‘Ik vind spellen als Europa Universalis fantastisch om te spelen, maar ze laten maar een beperkte kant van het verleden zien. Ze worden weliswaar steeds gedetailleerder, maar het blijft uiteindelijk kolonialistisch ingestoken landjepik. Een van de doelen van ons project is om te laten zien hoe je dat kan leren begrijpen.’
Gelukkig kan het ook anders, zegt Mol. Never Alone is het lichtend voorbeeld uit de game-industrie. In dit spel, ontwikkeld door leden van de oorspronkelijke bevolking van Alaska, reist de speler door een belangrijk cultureel verhaal van de Iñupiat.
‘Door het spel te spelen leer je over het verleden en de cultuur van Alaska. Dat is voor mij nog steeds de gouden standaard van wat games kunnen doen met geschiedenis.’
Samen streamen
Mol runt sinds 2015 het streamingproject vrijwillig samen een groep archeologen, historici en museologen. Nu er geld is van NWO gaat hij samen met Aris Politopoulos, Sybille Lammes en Carolien Stolte studentassistenten aannemen om te streamen vanuit de universiteit.
Functieomschrijving: een interesse in het verleden, zin om voor de camera te gamen en interactief met publiek kunnen omgaan. ‘Dat klinkt inderdaad als een droombaan’, geeft Mol toe. ‘Maar het is nog steeds wel werk. De studentassistenten gaan een half dagje per week streamen, maar daar is veel vooronderzoek voor nodig.’
Een geschiedenisdiploma is niet nodig om je aan te melden voor het project. ‘Het maakt mij niet uit wat je gestudeerd hebt, zolang je maar affiniteit hebt met het verleden op zijn breedst. Je moet interesse hebben en je moet op een heldere manier kunnen communiceren met en over games, dat is het belangrijkste.’
Interesse? Neem contact op met Angus Mol
In het kader van de Nationale Wetenschapsagenda financiert subsidieverstrekker NWO wetenschapscommunicatieprojecten. In totaal is aan vier Leidse projecten subsidie toegekend. Naast Streaming The Past kregen ook Fred Janssen, Rebecca Schaeffer en Annelinde Vandenbroucke subsidie voor hun projecten over respectievelijk perspectiefgericht onderwijs, de verbinding tussen muziek en wetenschap, en neurologie voor jongeren. De projecten krijgen tussen de 25 en 50 duizend euro subsidie.