‘Veel mannen lijken de tool te missen om aan te voelen dat een andere jongen tegen dingen aanloopt, of eens een verdiepende vraag te stellen in plaats van te denken dat het inderdaad goed met iemand gaat als diegene dat zegt’, zegt oud-student bestuurskunde en medeoprichter van Stichting We zien mekaar Luuk Renne. In zijn studententijd was hij lid van het Augustijnse gezelschap Adeodatus, net als Ian en Martin, die respectievelijk in 2016 en 2022 een einde aan hun leven maakten.
‘Onze groep is het bewijs dat het voor jonge mannen lastig is om problemen te bespreken en wij denken dat dit voor bijna alle mannengroepen geldt. Bij grote groepen zie je terug dat er voornamelijk met elkaar wordt gepraat over voetbal, wat je in het weekend hebt gedaan of hoe het gaat met werk of studie. Maar vertellen dat het niet zo lekker gaat, of ernaar vragen, lijkt vaak lastig te zijn. Nu we twee keer een zelfdoding hebben meegemaakt, vonden we, uit onbegrip en verdriet, dat we iets moesten doen om dit probleem zichtbaar te maken en het gesprek erover op gang te krijgen. We horen en zien hier te weinig over.’
Om die cultuurverandering tot stand te kunnen brengen, richtten de zeven vrienden Stichting We zien mekaar op. ‘In januari kwamen we op het idee om iets te doen. Het begon ermee dat we een fietstocht wilden organiseren ter herdenking van Ian en Martin, om met elkaar stil te staan bij wat er is gebeurd.’
Die tocht – van Leiden naar Bloemendaal – vindt zaterdag in besloten kring plaats, kort na de verjaardagen van Ian en Martin op 10 en 12 mei. ‘Dit jaar fietsen alleen nog vrienden en vriendinnen uit de studententijd mee, zodat we het nog vergunningsvrij mogen organiseren. Maar het plan is om de fietstocht ieder jaar te organiseren, om zo geld in te zamelen en impact te maken. Van daaruit is het idee van de stichting ontstaan.’
Renne wil liever niet ingaan op de vraag wat de impact van deze heftige gebeurtenissen was op de vriendengroep. ‘We zijn hiermee naar buiten gekomen om aandacht te vragen voor de stichting, niet om te vertellen over wat we hebben meegemaakt en wat dat met ons heeft gedaan.’
Volgens hem is het van belang dat je niet altijd hoeft te zeggen dat het goed gaat wanneer dat niet zo is en moet er cultuur komen waarin jonge mannen – en vrouwen – de ruimte voelen om daarover te praten. ‘En als je denkt dat iemand die ruimte niet voelt, probeer er dan naar te vragen. We denken vaak: als ik hem laat lachen, dan gaat het vast weer beter. Maar zo werkt het natuurlijk niet.’
30.000 euro opgehaald
Sinds de oprichting is er al heel wat geld opgehaald. ‘In vijf dagen zijn we al over de 30.000 euro heen’, zegt Renne. Een passende bestemming zijn ze nog aan het onderzoeken. ‘We hadden vooraf uiteenlopende ideeën, zoals het maken van een podcast of een documentaire over het onderwerp, maar alles valt of staat met hoeveel geld we ophalen.’
De stichting heeft al van verschillende kanten hulp aangeboden gekregen. ‘De LinkedIn-post over de stichting kreeg een miljoen views, daar zijn we echt door overdonderd. We kregen veel reacties van professionele organisaties met een soortgelijke doelstelling, en van psychologen die op een laagdrempelige manier toegang kunnen bieden tot mentale hulp. Ook denken we aan het aanbieden van trainingen op sport- en studentenverenigingen om mentale gezondheid bespreekbaar te maken. Vanaf volgende week gaan we kijken wat kansrijk is en met wie we verder willen praten, maar het ligt voor de hand om aan te sluiten bij bestaande initiatieven. We hebben een gezamenlijk doel: het bespreekbaar maken van mentaal welzijn onder jonge mensen.’
Taboe eraf
De vriendengroep probeert ook iets aan zijn eigen groepsdynamiek te veranderen. ‘Als onze boodschap is dat mannen dingen bespreekbaar moeten maken, moeten we dat zelf ook doen’, zegt Renne. ‘We maken nu vaak een rondje waarbij we elkaar vragen hoe het nu écht met de ander gaat. Het sociaal ongemak dat daaruit voortkwam was voor ons het bewijs dat we het erover moeten hebben. Het gaat niet vanzelf, het zit er bij mannen niet van nature in. Maar het is wel te leren.’
Met de stichting hopen ze te bereiken dat ‘voor de nieuwe generatie studenten van de nabije toekomst het idee verdwijnt dat het altijd maar goed met je moet gaan’, zegt Renne. ‘Je komt in je studententijd veel dingen voor het eerst in je leven tegen en het kan best dat het dan een periode niet goed met je gaat. Dat is prima. Dat taboe moet eraf.’
Denk jij aan zelfdoding? Je bent niet alleen. Neem contact op met 113 Zelfmoordpreventie via www.113.nl of bel 113 (lokaal tarief) of
0800-0113 (gratis).