In Groningen hadden de studentenverenigingen een serie afspraken gemaakt met de gemeente, universiteit en hogeschool, om excessief drankgebruik terug te dringen. Lokale omroep RTV Noord ging eens kijken hoe dat uitwerkt in de praktijk. En wat er toen gebeurde, zal je verbazen.
Of niet, natuurlijk.
Bij een bezoekje op een vereniging bleek er gedronken en beer pong gespeeld te worden. De club in kwestie wordt niet genoemd, want stel je voor dat je als vereniging met zulke praktijken wordt geassocieerd. Nu moet de lezer zelf raden bij welke van de acht Groningse studentenverenigingen die het convenant afsloten er stevig gezopen wordt. Wilde gok: allemaal.
Maar wacht - er is meer! Nijvere Groningse onderzoeksjournalistiek wist bloot te leggen dat de bieromzet een belangrijke bijdrage levert aan de verenigingskas. Om daarbij te helpen, krijgen de verengingen fikse kortingen, de zogeheten hectoliterbonus. Landelijke media namen het bericht over, schijnbaar aangeslagen op het verbazingwekkende nieuwe inzicht dat een studentenvereniging haar gerstenat niet in pijpjes van 33cl per stuk afrekent bij de buurtsupermarkt.
Burgerkroeg
Dat heet ‘kwantumkorting’, beste media. Studentenverenigingen krijgen dat, en de burgerkroeg die er tegenover ligt krijgt het ook. Jullie kennen het zelf uit jullie eigen werkomgeving: de NOS betaalt geen € 5,89 voor een pondje gemalen koffiebonen, het AD krijgt zijn krantenpapier goedkoper dan Mare. En soms is die korting zo hoog dat het duurder is om minder in te kopen dan om je bier spotgoedkoop te verpatsen of zelfs weg te spoelen – over drankmisbruik gesproken.
Ook de lokale politiek bleek geschokt door het feit dat bier zich aan dezelfde economische wetmatigheden houdt als elk ander product. ‘Een korting naarmate het aandeel alcoholvrij bier toeneemt, lijkt mij zinniger’, verklaarde Gerben Brandsema van de ChristenUnie. ‘Studenten zijn intelligent en creatief, dus samen kunnen ze vast een goed werkend alternatief bedenken.’
Daar bestaat al een mechanisme voor, meneer Brandsema: accijnzen. Economen wijzen er al jaren op dat die in Nederland zo laag zijn dat ze de maatschappelijke kosten van alcoholgebruik (verkeersdoden, gemiste arbeidsproductiviteit, ziekte) bij lange na niet dekken (PDF). Alcoholgebruik, of dat nou bij Groningse studentenverenigingen plaatsvindt of in een Zeeuwse zuipkeet, wordt dus in feite gesubsidieerd. Brandsema’s partijgenoot Paul Blokhuis, de staatssecretaris van Volksgezondheid, had plannen om dat te veranderen, maar trok ze vorig jaar ineens in. Misschien is het zinniger om bij hem te gaan klagen?
Maar zelfs als zo’n accijnsverhoging er komt, mag je hopen dat er nog heel veel avonden bij studentenverenigingen zullen zijn waar het bier goedkoper is dan in de kroeg, en rijkelijk vloeit. ‘Kop d’r veur hold’n’, zouden ze in Groningen zeggen.