Faculteiten bepalen nu nog zelf welke bedragen ze vragen aan buitenpromovendi, beurspromovendi en door bedrijven gefinancierde externe promovendi. Het geld is onder andere bedoeld voor begeleiding, toegang, werkplek en labs.

Het college van bestuur wil voor verschillende groepen promovendi vaste tarieven invoeren. Buitenpromovendi gaan 1.400 euro per jaar betalen. Beurspromovendi moeten 15.000 euro neerleggen, betaald door de beursverstrekker. Bij extern gefinancierde promovendi wordt gedacht aan een bedrag tussen de 5.000 en 15.000 euro. Al deze bedragen liggen nog niet vast. Overigens ontvangt de universiteit per afgeleverde promotie een premie van 83.000 euro.

De universiteitsraad had op verschillende punten stevige kritiek en wil absoluut adviesrecht hebben op de besluitvorming.

Timothy de Zeeuw (LAG) betrok de ‘gehate Haagse bezuinigingen’ erbij. ‘Ik mis in het voorstel een reflectie op de mogelijke effecten van de bezuinigingen op het aantrekken van promovendi. Moeten we minder mensen aannemen? Worden de fees gebruikt om de bezuinigingen op te vangen?’

Dat zijn zaken waarop het college volgens De Zeeuw nog in moet gaan. ‘Promovendi zijn een enorme motor van ons onderzoek. Als deze zelfbenoemde onderzoeksuniversiteit van wereldklasse daarin gaat snijden, snijden we in onszelf.’

Verhouding

Agur Sevink van personeelspartij UB vond het ‘vreemd’ om een vast bedrag te vragen. ‘Lang niet alle promoties brengen evenveel kosten met zich mee. Natuurkunde-experimenten uitvoeren is duurder dan alleen maar achter de computer zitten.’

De raad vindt dan ook dat het college goed moet kijken naar de verhouding van de hoogte van het bedrag en de werkelijke kosten. Wellicht moet er juist wel differentiatie in de bedragen per promotie zitten.

Joost Augusteijn (LAG) legde uit dat fees ook een drempelfunctie hebben. ‘Er zit wel een redenatie achter, nog los van of ik goed vind dat ze er zijn. Veel buitenpromovendi maken de promotie niet af. Zij doen niet veel en zijn alleen maar buitenpromovendus om het buitenpromovendus zijn.’

In de plannen van het college staat ook dat een beurs van beurspromovendi ‘toereikend moet zijn om in Nederland een normaal bestaan te kunnen hebben’. De door de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) vastgestelde norm biedt hiervoor een minimale indicatie, schrijft het college.

De universiteit had tijdelijk een regeling waarbij tekortschietende beurzen werden aangevuld tot de IND-norm, maar daar komt een einde aan. Alle Nederlandse universiteiten hebben volgens het college namelijk ‘afgesproken dat per 1 januari 2025 de IND-norm als minimum bedrag voor beurspromovendi wordt gehanteerd en dat er geen beurspromovendi met een beurs lager dan de IND-norm worden toelaten tot een promotietraject. Deze voorwaarde is een belangrijk uitgangspunt voor samenwerking met beursverstrekkers.’

Verantwoordelijkheid

Marie Kolbenstetter van personeelspartij PhDoc was er op tegen om deze groep promovendi te weigeren. ‘Ik wil graag met het college praten over de koloniale maatschappelijke verantwoordelijkheid die we hebben tegenover deze groep promovendi.’

Mark Dechesne van personeelspartij LAG snapte deze opmerking niet: ‘Koloniale verantwoordelijkheid?’ Kolbenstetter: ‘Nou, nee niet koloniaal. Maar we hebben een zekere verantwoordelijkheid ten opzichte van bepaalde landen. Het gaat vaak ook om beurspromovendi waar Leiden veel onderzoek doet, bijvoorbeeld uit Indonesië. Maar ook om PhD’s uit Midden-Amerika. Het zou problematisch zijn als we daar geen promovendi van toelaten omdat ze te weinig geld meebrengen.’

‘Het is ook een onderhandelingstechniek van de universiteit met betrekking tot de landen waar deze promovendi vandaan komen’, aldus Sevink. ‘China betaalt meer aan PhD’s die naar Londen gaan dan die naar Leiden vertrekken. Deze maatregel is een soort koevoet.’

Kolbenstetter: ‘Er wordt vergeten dat we ook andere beurspromovendi hebben die we hiermee uitsluiten.’

Ze wilde ook een toezegging van het college dat er geen fees worden opgelegd aan promovendi die in dienst zijn bij de universiteit. Ik heb gehoord dat verschillende faculteiten dat overwegen in de vorm van bijvoorbeeld graduate school membership fees. Je bent medewerker, dan is er geen reden om extra te betalen voor een bureau en de bibliotheek omdat je promovendus bent.’

Op 3 februari spreekt de raad met het college over de fees.