‘Het was echt een gekkenhuis’, zegt masterstudent criminologie Nine van Eerde (23) op vrijdagmiddag. ‘Ik ben net op tijd terug in Nederland. Ik zie nu net dat vanaf zes uur ’s avonds alle vluchten van en naar Italië zijn geschrapt. Mijn vlucht van donderdag was een van de laatste. Echt bizar.

‘De situatie op het vliegveld was heel apart. Er waren toeristen die het land wilden verlaten, die witte pakken en maskers droegen. Het was vrij stressvol allemaal. Bijna alle vluchten waren gecanceld. Er was weinig personeel. Iedereen was heel nerveus en gespannen. Je voelde de gejaagdheid om toch nog het land uit te kunnen komen.

‘Ik moest een formulier invullen, vervolgens werd mijn temperatuur gemeten door een man in zo’n veiligheidspak, met handschoenen aan, met een mondkapje op. Het voelde alsof ik een scène uit een sciencefictionfilm verzeild was geraakt.’

Colleges geschrapt

Eind januari vertrok ze naar Bologna, in Noord-Italië. Daar zou ze een semester aan de Università di Bologna volgen. ‘Toen ik aankwam, was er nog niet zoveel aan de hand. De eerste weken waren echt geweldig. Bologna is een fantastische stad om te studeren. In no time had ik een nieuwe vriendenkring opgebouwd. Gaandeweg werd duidelijk dat er in het noorden van het land een uitbraak was. Bologna ligt redelijk noordelijk, maar net buiten het “uitbraakgebied”.

‘In het begin was het nog zo van: “Gelukkig is het niet bij ons”. Na een week of drie werden echter alle colleges geschrapt, en kregen we online onderwijs. Dat was overigens heel snel geregeld. We kregen college via een soort Skype-verbinding, via Microsoft Teams. Ze hebben echt alles op alles gezet om het onderwijs door te laten gaan.’

Grimmige sfeer

‘De stemming in de stad werd steeds grimmiger. Er kwamen steeds meer beperkingen. Eerst gingen de musea dicht. Toen de bibliotheken. Langzaam werd het sociale leven uit Bologna getrokken: discotheken en barretjes sloten. Je probeert er met zijn allen nog wat van te maken door bijvoorbeeld huisfeesten te organiseren. Dat werd na een tijdje ook verboden.

‘De laatste dagen werd het echt onaangenaam. We zaten in het park een spelletje te doen, toen er zes agenten op ons afkwamen en ons vertelden dat we te dicht op elkaar zaten. Je moest een meter afstand houden. Toen realiseerden we ons: zelfs rustig in een park zitten is al niet meer mogelijk. Dan is het wel heel lastig om nog een leuke tijd te hebben.

‘Het was niet meer prettig om er te zijn. Ik wilde naar huis. Het was uiteindelijk ook geen keuze meer: de Universiteit Leiden heeft me ook verplicht om te vertrekken. Ik maakte me wel zorgen toen duidelijk werd dat er een lockdown zou komen: kan ik nog wel weg?’

‘We hebben de dag voor vertrek nog met zijn allen afgesproken om afscheid van elkaar te nemen. Ik fietste woensdagavond terug naar huis. De straten waren helemaal verlaten. Ik was de enige op straat. Er kwam een politieauto aanrijden en die stopte. Het raampje ging open en een agent met een mondkapje vroeg: “Wat doe jij hier? Waarom ben je op straat? Dat mag helemaal niet. Ga naar huis.” Hij werd echt boos op mij. Zo serieus was het dus. Van een fijne plek werd het een spookstad.

‘Ik heb zelf niet gezien dat ziekenhuizen in Bologna de situatie niet aankonden. Het is ook niet het zwaarst getroffen gebied. Ik ken wel een meisje uit België, dat daar nog steeds zit, die haar stage moest afbreken in het ziekenhuis vanwege het gevaar. Zij berichtte dat iedereen binnen moet blijven. Je mag alleen naar buiten om boodschappen te doen. Er staan lange rijen bij de winkels. Als je zomaar wat rondwandelt in de stad riskeer je een boete.’

Solidariteit

‘In Leiden is de universiteit nu ook op slot. Dat was geen verrassing. We zijn er in Nederland, vergeleken met Italië, iets vroeger bij, heb ik het idee. Dat geeft hoop. Het is natuurlijk lastig als tentamens en colleges niet doorgaan, maar je wilt echt de Italiaanse situatie voorkomen. Dat zeg ik ook tegen iedereen: het is balen, maar probeer het in perspectief te plaatsen. Uiteindelijk draait het nu om solidariteit.

‘Ik verblijf bij mijn ouders, die wonen in de buurt van Doorn. Mijn kamer in Leiden heb ik onderverhuurd. In principe heb ik de punten voor mijn master al binnen. Ik kan mijn Italiaanse vakken nog gewoon volgen. Dat ga ik ook proberen te doen, maar de colleges zijn natuurlijk niet de reden dat je op uitwisseling gaat.

‘Ik krijg vaak de vraag of ik in quarantaine ben. Dat is niet zo. Je hoeft alleen contact op te nemen met de GGD als je klachten hebt. Die heb ik niet, en ben ook niet op corona getest. Dat wilde ik eigenlijk wel graag. Mijn vriendinnen in Bologna zijn getest en hebben het niet, dus dat is een goed teken. Ik ben terughoudend als het gaat om afspreken. Ik weet niet of het verstandig is om mijn opa van bijna 95 op te zoeken.

‘Het is afwachten wat er allemaal gaat gebeuren. Wellicht kan ik nog terug. Dat wil ik heel graag. Mijn kamer in Bologna hou ik voorlopig aan, maar ik besef uiteraard dat deze crisis nog weleens heel lang kan duren.’