14 november, Erbil (Iraaks-Koerdistan), 7222 kilometer afgelegd

‘Bij de grens met Turkije zijn er plekken waar je beter niet kunt komen’, vertelt Jippe Witteveen (26). Een jaar geleden begon hij, na het behalen van zijn master internationale betrekkingen, aan een solo-fietstocht van zijn ouderlijk huis in Friesland naar Iran.
‘Ik ben in mijn eentje op reis gegaan, maar onderweg trek je wel eens op met andere fietsers. We reden in een vallei in Iraaks-Koerdistan waar aan beide kanten in de bergen werd gevochten tussen Turkse troepen en Koerdische strijders van de PKK. Tijdens het fietsen hoorden we geweerschoten en explosies om ons heen. Maar de route zelf was niet gevaarlijk hoor.’

‘Oh, trouwens’, zegt Witteveen aan de telefoon, terwijl hij in een hotel in de Koerdische stad Erbil aan een koffietje zit. ‘Er zijn er ook plekken waar landmijnen liggen. Wildkamperen wordt daarom afgeraden. Het fietsen hiernaartoe was een avontuur, maar ik voel me hier heel veilig en het is best sick om hier te zijn. De mensen vinden het leuk om ons te ontmoeten. Op straat horen we: “Hey, welcome in Kurdistan!”’

25 mei, Friesland, 0 kilometer

‘Het idee voor de fietstocht kwam een jaar of drie geleden. Ik had al het nodige gebackpackt, vooral in Nieuw-Zeeland. Dit keer wilde ik een avontuur, maar ook duurzaam reizen. Toen dacht ik: laat ik gaan fietsen. Mijn interesse voor Iran is ontstaan door de boeken van Kader Abdolah en de tv-reportages van Thomas Erdbrink. Ik wilde graag vanuit mijn ouderlijk huis in Friesland vertrekken.

‘Veel fietservaring had ik niet, je traint onderweg. In het begin was ik er na 50 kilometer op een dag echt klaar mee. Nu haal ik makkelijk het dubbele. Ik heb een stevige fiets, tweedehands, slechts 700 euro, compleet met grote fietstassen. Verder heb ik een tent en twee slaapzakken. In Turkije kan het flink koud worden. Ik kook met een benzinebrander. Benzine is makkelijker verkrijgbaar dan gas. Uiteraard heb ik spullen om de fiets te repareren, zoals extra binnenbandjes.’

Begin augustus, Sarajevo (Bosnië-Herzegovina), 3200 kilometer

'Je fietst door schitterende natuur en ontmoet heel veel toffe mensen. Ik ben door Duitsland, Polen, Tsjechië, Oostenrijk, Slowakije, Hongarije, Servië, Bosnië, Montenegro, Kosovo, Macedonië, Bulgarije en Turkije gefietst. In Europa en Turkije heb ik heel veel in de natuur gekampeerd. En ook slaap ik via Couchsurfing en de speciale fietsreiziger-app WarmShowers bij mensen thuis. Het gebeurt ook dat ik spontaan word uitgenodigd. Er is veel gastvrijheid onderweg.

‘Soms is het zwaar. In Sarajevo wilde ik een heuvel op omdat ik nog net de zonsondergang vanaf die plek wilde meepikken. Ik had nog niet gegeten en een paar biertjes op. Door de vermoeidheid zat ik al niet helemaal goed in mijn vel. Onderweg bleek dat er een scheur in mijn frame zat. Toch haalde ik nog net op tijd de top. Het uitzicht was mooi, maar toen ik een foto wilde maken wilde de camera van mijn stokoude telefoon niet aan. Toen heb ik in een soort van moment van rage de telefoon op de grond gegooid. Het scherm was kapot.

‘Ik was heel verbaasd en een beetje teleurgesteld in mezelf, want normaal ben ik niet zo. Ik zat er echt even helemaal doorheen. Ik weet nog dat ik mijn ouders belde en snikkend aan de telefoon hing. Ik wist het even allemaal niet meer.
‘In Montenegro heb ik een nieuwe telefoon gekocht. Ik blij, maar later had ik weer pech: toen ik mijn 26e verjaardag vierde op een plein in Istanbul is-ie gepikt. Even heb ik gedacht: oké, nu is het genoeg. Maar uiteindelijk besloot ik toch door te gaan en heb ik maar weer een nieuwe telefoon gekocht.’

Begin oktober, Eğirdir (Turkije), ruim 5000 kilometer

‘Ik zette een filmpje op Instagram terwijl ik een ambulance word ingedragen met een brace om mijn nek. Toen ik met een flinke snelheid een heuvel afreed in Turkije, vloog er een insect in mijn oor. Ik dacht dat het een wesp was, en omdat ik als kind een keer in mijn oor gestoken ben, raakte ik in paniek.

‘Toen het beestje er niet uit kwam, remde ik keihard en sprong van mijn fiets. Maar ik had nog te veel snelheid, viel en kwam slecht neer op mijn voet. Ik dacht meteen dat hij gebroken was. Het zwol ook meteen op.

‘Met mijn voet is het goed afgelopen. Ik dacht eerst dat ie gebroken was en dat zou einde reis betekenen, maar dat bleek niet zo te zijn. Hij was zwaar gekneusd. Met mijn nek was – ondanks de brace – niets aan de hand. Ik was op pad met Birgit, een Duitse vrouw, die een hotelletje voor mij heeft geregeld. Daar ben ik drie dagen met mijn voet omhoog blijven liggen. Na een week ben ik weer echt gaan fietsen. Lopen deed nog pijn, maar fietsen ging best goed.’

30 november, Shiraz (Iran), 7550 kilometer afgelegd

‘Het was geen probleem om de grens met Iran over te komen. Ik werd meteen bij mensen thuis uitgenodigd voor thee en lunch: een mooi
welkom. We communiceerden met handen en voeten.

‘Ik zit nu in een hostel in Shiraz en blijf in Iran rondreizen. De planning is dat ik voor kerst terugvlieg naar Nederland. Van de toegenomen internationale spanningen merk je niet veel. Toen ik bij iemand thuis was, zag ik op tv beelden van inslaande raketten. Meer krijg je er niet van mee. Mensen leiden gewoon hun leven.

‘Eerst volgde ik de hoofdweg , maar die werd wat saai. Toen ik zag dat er ook een andere route was, hoorde ik: “Nee, die moet je niet nemen, want die is moeilijk begaanbaar.” Maar toen ik daar uiteindelijk was, leek het best een mooi weggetje met goed asfalt en dacht ik: oh chill, ik doe het gewoon.

‘Uiteindelijk hield dat asfalt op en werd het een soort grindpaadje door de bergen. De natuur was heel mooi, dun bevolkt landschap met af en toe een dorpje. Ik had het best naar mijn zin, maar dacht wel: oeh, dit is wel Iran, ik heb geen idee waar ik straks kan slapen. Dan maar kamperen.

‘Aan het einde van de middag, kwam ik wat meiden tegen die heel geïnteresseerd waren in wat ik aan het doen was. Ze stonden erop dat ik met ze meeging naar hun dorpje.

‘Het was een ieniemienie dorpje, aan het einde van een doodlopende weg en honderd jaar terug in de tijd. Ik had echt het gevoel dat daar nooit buitenlanders zijn geweest. Het halve dorp stond om me heen. Ik heb in de moskee geslapen waar de imam me eten en thee gaf. Dat was een heel bijzondere ervaring.’

Volg de fietstocht van Jippe via zijn Instagram-account @jippewitteveen en https://jippewitteveen.journoportfolio.com/