‘We hebben nu twee pro-Palestina-demonstraties gehad in Leiden’, zei personeelsraadslid Gelijn Molier maandag tijdens de faculteitsraadsvergadering van Rechten. Op vrijdag 17 mei hadden activisten het plein voor de Hortus bezet. ‘Toen ging het KOG dicht daardoor ging een aantal belangrijke colleges niet door.’

Een kleine week later was er een demonstratie voor het Kamerlingh Onnes Gebouw. ‘Maar toen gingen we niet dicht. Het is hier veel minder heftig dan in Amsterdam en Utrecht. We hoeven niet zo snel tot sluiting over te gaan, als blijkt dat wat in Leiden gebeurt allemaal redelijk binnen de perken blijft.’

Molier wilde graag weten van het faculteitsbestuur wat de overwegingen waren om het KOG wel of niet te sluiten. ‘Ik kan alleen in algemeenheden spreken over de sluiting’, reageerde vice-decaan Jan Crijns. ‘We hebben deze stevige beslissing genomen omdat er redenen waren om aan te nemen dat het gebouw dicht moest. Het is niet lichtvaardig genomen.’

Gezeur

Meer wilde hij er niet over kwijt. ‘Daarna hebben we een demonstratie voor de deur gehad en toen hebben we die beslissing niet genomen. Achteraf ben ik daar ook heel blij mee.’

Het gesprek over de kwestie moet ook binnen de academie plaatsvinden, vond Crijns. ‘Waar mogelijk willen we dat ook faciliteren. Een gebouw sluiten moet een uitzondering zijn.’

Tijdens de vergadering ontstond een debat over hoe de pro-Palestina activisten zich opstellen. Molier had moeite met de bezettingen. ‘Ik vind het problematisch als protesterende studenten zeggen: we gaan net zo lang door met actie voeren totdat onze eisen worden ingewilligd. Er zit iets blackmail-achtigs in. De universiteiten binden vervolgens wel erg makkelijk in om maar geen gezeur te hebben met activisten.’

Het Leidse college van bestuur besloot vanwege de protesten op korte termijn een ad-hoc-commissie in te stellen die zal ‘adviseren over een ethisch afwegingskader en een ethische werkwijze met betrekking tot mensenrechten’. Als Israëlische partners ‘in strijd handelen met ons ethisch kader, wordt institutionele samenwerking afgebouwd’, aldus een verklaring op de universitaire website. Er wordt vervolgens een commissie opgericht die gaat bekijken ‘of onze partners betrokken zijn bij mensenrechtenschendingen of -risico’s, zoals militair gebruik van onderzoeksresultaten’.

Volgens Molier is hier sprake van willekeur. ‘In dit geval gaat het om Gaza. De volgende keer gaat het mogelijk om onderdrukte Oeigoeren. Je kunt dan ook zeggen dat we alle banden met Chinese universiteiten moeten verbreken. Het einde is zoek als eisen steeds worden ingewilligd. Ik hoop dat de universiteiten de rug recht houden.’

Blackmail

‘Wat mij betreft is het geen blackmail wat de activisten doen’, reageerde personeelsraadslid Mojan Samadi. ‘Het bezwaar dat veel studenten maar ook medewerkers hebben is dat veel universiteiten geen debat hebben gevoerd over wat er gaande is in Israël. Er zijn nog steeds universiteiten die daar krampachtig over doen. Ik ben blij dat dat in Leiden niet het geval is. Misschien moet er wel iets veranderen aan bepaalde samenwerkingen.’

‘Hier is het protest vreedzaam’, aldus Hannah Hilberink van studentenpartij LSP. ‘Maar in Amsterdam zie je wel degelijk actievoerders die stellen: “Als je onze eisen niet inwilligt, dan halen we de universiteit leeg.” Je zag hoe meubilair werd vernield. Ik hoop dat dat in Leiden niet het geval gaat zijn, daar moet voor gewaakt worden.’

Ook Onderwijsminister Robbert Dijkgraaf reageerde eind vorige week in een Kamerbrief op de protesten op de universiteiten. ‘De eis die door de demonstranten wordt neergelegd is dat de banden met Israëlische instellingen, zonder meer verbreekt.’ Volgens Dijkgraaf gaat deze eis ‘voorbij aan de wijze waarop instellingen tot beslissingen over internationale samenwerking komen op basis van zorgvuldige, inhoudelijke en democratische processen, vrij van intimidatie, druk of dreiging met geweld’.

Vanwege de dreiging van bezettingen zijn er LU-Card controles ingevoerd bij de tentamenlocaties het universitair sportcentrum en De Broodfabriek in Rijswijk. ‘Vanwege de tentamens is het extra druk dus houd je LU-Card alvast gereed wanneer je het USC wilt betreden’, aldus de universiteitswebsite. ‘Mocht je de LU-Card vergeten zijn, dan is het tonen van een geldige (digitale) collegekaart ook toegestaan.’ De controles zijn er tot en met vrijdag 7 juni.