Dat de faculteit Geesteswetenschappen zwaar weer tegemoet gaat, was al bekend. Zo was voor de zomer al in het facultaire Plan van Aanpak Perspectief 2028 te lezen dat het begrotingstekort in 2024 2,2 miljoen euro is en dat dat in de daaropvolgende jaren oploopt tot 4 miljoen euro per jaar. Maar in een mail van het faculteitsbestuur aan alle medewerkers staat dat het tekort de komende jaren niet met 4, maar met nog eens bijna 2 miljoen euro extra per jaar zal oplopen: ‘Volgens de huidige prognose loopt het tekort in de jaren na 2025 op tot ongeveer 5,7 miljoen euro per jaar’, aldus het bestuur.
Waarom dit bijna 2 miljoen euro meer is dan voor de zomer, staat er niet bij. Wel wordt genoemd dat de bezuinigingsplannen van het kabinet hier niet mee te maken hebben.
Directeur bedrijfsvoering Saskia Goedhard laat aan Mare weten dat ‘we op basis van nieuwe informatie, zoals aanmeldingen voor opleidingen, een steeds beter beeld krijgen van de financiële uitdaging waar onze faculteit voor staat’, maar dat ‘prognoses, zeker meerjarig, soms zullen worden bijgesteld’.
Onduidelijkheid
Het bestuur waarschuwt in de mail dat de kabinetsbezuinigingen de situatie nog een stuk ingewikkelder maken. ‘We weten nu nog niet precies wat dit voor de begroting van onze faculteit vanaf 2025 zal betekenen, maar de vooruitzichten zijn zeer ongunstig. (…) Concreet gezegd: onze faculteit moet krimpen.’
Wat het bestuur met die krimp bedoelt, wordt in de mail niet verduidelijkt. Goedhard laat weten dat ‘nog onduidelijk is hoe de krimp er precies uit komt te zien en welke maatregelen ermee gepaard gaan’.
Wel zei decaan Mark Rutgers in de raadsvergadering van afgelopen juli dat bezuinigen op personeel ‘nu nog volstrekt voorbarig is’ en dat er eerst nog wordt onderzocht op welke andere manieren op de uitgaven kan worden bespaard, maar dat hij ‘niet kan garanderen dat we de stap niet gaan nemen’.
In de mail staat ook dat het faculteitsbestuur een ‘slanker onderwijsportfolio’ wil. Het bestuur licht niet toe wat dat inhoudt, maar in het Plan van Aanpak Perspectief 2028 staat hierover dat er wordt gekeken naar het ‘opheffen of herschikken of herprofileren van tracks en/of opleidingen’.
Inhuurstop en vacaturefilter
Zo hebben sommige bachelor-tracks, masterspecialisaties en researchmasters een ‘te geringe instroom’ en moeten zij ‘noodgedwongen flexibeler worden van opzet of worden samengevoegd, zodat we de expertise in stand kunnen houden’. Kortom: snijden in het aantal vakken of opleidingen behoort tot de mogelijkheden. Ook worden er mogelijk extra kerncurriculumvakken ingevoerd, zodat opleidingen met een lage instroom meer vakken kunnen delen.
De in de zomer opgerichte Taskforce Onderwijsportfolio heeft de opdracht gekregen om ‘op basis van objectieve data een aantal scenario’s op te stellen om te komen tot een slanker onderwijsportfolio. Dat is nodig om de faculteit weer financieel gezond te maken en toekomstbestendig’, mailt het bestuur.
Er zijn al maatregelen genomen om te besparen. Zo is er een inhuurstop ingesteld en wordt er een ‘vacaturefilter’ gehanteerd. Dat betekent dat bij vacatures ‘heel goed wordt gekeken naar de noodzaak om de vacature te vervullen, en of er andere mogelijkheden zijn om het werk op te vangen’.
Tijdens de faculteitsraadsvergadering van de faculteit Sociale Wetenschappen werd voorzichtig de optie van een reorganisatie besproken. De faculteit kampt met een begrotingstekort van 1,2 miljoen euro bij het instituut Psychologie, waarvan nog niet bekend is hoe het kan worden opgelost.
Om dat gat in de begroting te dichten moet het aantal fte’s, ofwel het aantal medewerkers, omlaag. Hoe dat gaat gebeuren is nog onduidelijk. Een deel van het tekort verdwijnt hopelijk door natuurlijk verloop zoals pensioenen en detacheringen, aldus (inmiddels oud-)bedrijfsvoerder Rolf Oosterloo.
Faculteitsraadsvoorzitter Kiki Zanolie uitte zorgen: ‘Een aantal fte’s kan niet door natuurlijk verloop gerealiseerd worden, daar zitten we toch wel mee in onze maag. Wanneer kijk je naar gedwongen ontslagen en heb je het dus over reorganisatie?’ Raadslid Dietsje Jolles vroeg zich af: ‘Wanneer is het punt dat er moet worden overgestapt [naar reorganisatie] en hoe gaat dat dan in zijn werk?’
Die vraag werd tijdens de vergadering niet concreet beantwoord. Het ligt eraan hoeveel er kan worden opgevangen met creatieve oplossingen, zoals het anders inrichten van onderwijs en efficiënter werken, zegt hoofd HR Natalie den Breugom de Haas. ‘We moeten een vinger aan de pols houden. Als je ziet dat dat niet meer lukt, dan moet je een reorganisatieplan opstellen.’
Van Oosterloo: ‘Het instituut Psychologie moet nu al nadenken over aan welke knoppen er kan worden gedraaid, als het natuurlijk verloop niet genoeg blijkt. Zo’n proces zou dan zo’n zes tot negen maanden tijd kosten. Ik vermoed dat FSW niet de enige faculteit is die met deze problematiek zit. Er zal waarschijnlijk op meer plekken in de universiteit nagedacht moeten worden over reorganisatie, dus het lijkt mij logisch om zo’n sociaal plan te maken dat omvattend is voor de hele universiteit, als we zover komen.’ (Else van der Steeg)