Teamgenoten Selma de Ruijter (24, bestuurskunde) Eva Fioole (22, psychologie) en hun ‘biercoach’ Mark Broeder (25, rechten) kennen elkaar van studenten volleybalvereniging SKC. Vorig jaar ontwikkelden zij samen een speciaalbiertje ter ere van hun lustrum. Deze week verruilen zij de gebruikelijke Jupiler-afsluitpilsjes na de training voor fruitige ‘kinderbiertjes’, ‘B-merk despo’s’ en IPA’s met bijzondere smaken, allemaal zonder alcohol.
Op verzoek van Mare testen ze alcoholvrij (of -arm) bier. Het idee: wie Dry January nu nog steeds niet heeft opgegeven, kan waarschijnlijk wel wat tips gebruiken om de laatste week door te komen.
Broeder legt uit waarom hij een ideale ervaringsdeskundige is voor zo’n proeverij. ‘In mijn sjaarzen- en twaarzenjaar bij Minerva was ik van maandag tot en met vrijdag echt aan het tanken. Nu ben ik vijfdejaars en is het wel iets geminderd.’
‘Doordeweeks drink ik eigenlijk niet, in het weekend wel’, zegt Fioole. ‘Maar het loopt nog niet zo erg uit de hand dat ik denk, het is echt even nodig om te stoppen.’ ‘Maar we hebben dit weekend wel écht heel hard gezopen’, lacht De Ruijter.
De ouderejaars studenten kunnen zich steeds minder brakke dagen veroorloven en alcoholvrije dranken doen langzaam intrede in hun leven. ‘Nu pak ik weleens een 0.0’etje tijdens het studeren’, vertelt Broeder. ‘Voor mijn verjaardag had ik 0.0-bier in huis gehaald, voor het geval dat mensen met de auto zouden komen. Dat kwam niemand, dus het is niet gedronken. Maar ik denk er tegenwoordig dus wel aan.’
Met de vibe mee
‘Vorig jaar heb ik een maand niet gedronken’, vertelt De Ruijter. ‘Niet in januari, dat vind ik echt een kutmaand om niet te drinken. Het is al zo somber, dan wil je wel een beetje borrelen.’
Aan de andere kant is het ook ‘heel chill om niet te drinken’, vindt ze. ‘Als je nooit brak bent, slaap je ook beter en ga je ook automatisch meer sporten. Je leeft beter en productiever. Je merkt wel dat je minder feestjes opzoekt of eerder naar huis gaat.’
Maar je went er wel aan volgens haar. ‘Als je 0.0 drinkt op een feestje en de rest wel dronken is, ga je wel met die vibe mee. Dan word je toch een beetje giechelig en voelt het bijna alsof je zelf drinkt.’
De zoektocht naar lekkere alcoholvrije bieren die af en toe de biertjes in de derde helft zouden kunnen vervangen, blijkt nog een lastige opgave. ‘Met veel 0.0-bieren vind ik de smaak het vaak nét niet’, zegt Broeder. ‘Dan voelt het een beetje nutteloos en kan je net zo goed een glaasje water of cola pakken.’
‘Alcohol drink je voor de buzz’, roept de vriend van De Ruijter vanaf de bank, die van een afstand ook een bijdrage probeert te leveren. ‘Dit is echt zonde van de calorieën.’
Maar genoeg gepraat, tijd om te proeven.
Fruity Lemon Lime (Bavaria)
Type: Fruitbier
Alcohol: 0,0%
Kost: € 0,97
Cijfer: 8
‘Het ruikt best lekker’, meent De Ruijter, die als barvrouw bij een speciaalbiercafé al veel verschillende bieren voorbij heeft zien komen. Broeder: ‘Een beetje naar Spa Fruit.’
De Ruijter en Fioole zijn het erover eens: ‘Het is echt heel lekker.’ ‘Maar het is geen bier’, voegt Broeder eraan toe. Fioole: ‘Als je zin hebt in de smaak van pils moet je dit niet drinken.’
‘Ik proef de zomer’, zegt Broeder. ‘Je krijgt het gevoel dat je op het terras zit met je zonnebril op.’ ‘Het is wel een biertje dat écht bij die omstandigheden hoort. Dan zal ik het wel echt een acht geven’, beoordeelt De Ruijter. Maar het biertje na de training wordt er nog niet voor ingeruild. ‘Het vervangt eerder fris of limo.’ Broeder: ‘Het is echt een kinderdrankje, gewoon lekker zoet.’
Non-Alcoholic Winter I.P.A. (Lowlander)
Type: Winter NEIPA
Alcohol: 0,3%
Kost: € 2,59
Cijfer: 9
‘Oh my god’, juicht De Ruijter. ‘Hier zitten kerstbomen in! Dit is echt lekker. Hij is meteen bitter en het smaakje blijft in je mond hangen. Je proeft ook echt een beetje die dennenboom. Lowlander kan dat gewoon.’
Fioole: ‘Ik heb niet het idee dat hier geen alcohol in zit. Dit is gewoon echt een biertje. Dit is lekkerder dan gewoon pils.’
‘Ik vind het precies zo smaken als wat ik van een IPA zou verwachten’, zegt Broeder.
‘Je drinkt het ook niet zo snel weg als een frisje’, vindt De Ruijter. Broeder: ‘Dit zou echt bier kunnen vervangen. Als de rest wél alcohol zou drinken, zou ik hier echt net zo dronken van worden.’
Virgin 0.0 (Desperados)
Type: Tequilabier
Alcohol: 0,0%
Kost: € 1,50
Cijfer: 6-
‘De associatie die ik heb met de normale despo verpest dit wel een beetje’, zegt Broeder. ‘Die drink je gewoon lekker weg, hij is misschien bitterder maar ook fruitiger. De geur van deze is heel sterk maar verder is het niks. Misschien moeten we er wat van die Bavaria bijdoen voor de smaak.’
De Ruijter: ‘Het begin is lekker maar dan gebeurt er niet zoveel. Je neemt een slok en opeens is de smaak weg. Er zijn wel echt lekkerdere 0.0-bieren dan deze.’
Het eindoordeel is een magere voldoende. Fioole: ‘Het is gewoon een beetje muffig, maar wel al meer bierig. Als je zin hebt in bier zou ik dit al wel sneller drinken dan die van Bavaria.’ ‘Het is een soort B-merk-variant van de despo’, zegt Broeder. De Ruijter: ‘Ze proberen het er te veel op te laten lijken en daardoor lukt het net niet.’
Hazy Jane Alcohol Free (Brewdog)
Type: New England IPA
Alcohol: 0,5%
Kost: € 2,15
Cijfer: 5
‘Het ruikt echt naar een NEIPA’, vindt Broeder. ‘Maar ook wel een beetje zoals Augustinus, zo’n muffige bierlucht.’
Het verschil tussen de geur en de smaak is heel groot, aldus Fioole. ‘Dan denk je: oh, dit wordt geweldig. Maar dan gebeurt er dus weer niet zoveel.’
‘Het begint een beetje op afwaswater te lijken’, beaamt Broeder, na een paar slokken. ‘Ik kan de ondertoon niet helemaal plaatsen maar het smaakt een beetje naar brood of havermout.’
De Ruijter: ‘De gewone Hazy Jane met alcohol vind ik echt heerlijk. Die is heel fruitig en iets bitterder, waardoor de smaak goed blijft hangen. Hier verdwijnt dat gewoon heel snel.’
‘Er zitten veel mouten in, waardoor je heel erg die graansmaak krijgt’, voegt Broeder toe. Over de eindscore zijn ze het snel eens: een vijf. ‘Oeh! De eerste onvoldoende’, zegt Fioole enthousiast. ‘Het is niet dat het écht vies is, maar ook niet lekker.’
Broeder pakt snel zijn Fruity Lemon Lime van Bavaria er weer bij. ‘Toch even wegspoelen.’
Epos (LaTrappe)
Type: Lichtblonde Trappist
Alcohol: 0,0%
Kost: € 1,89
Cijfer: 7
Volgens de brouwer is de vorig jaar verschenen Epos ‘fruitig, kruidig en licht-hoppig met een aangename bitterheid en frisse afdronk’.
‘Een beetje zuur ofzo’, beoordeelt De Ruijter. ‘Maar deze heeft tenminste geen gekke nasmaak.’
‘Zoveel smaak zit er nou ook weer niet aan, maar ik vind hem wel lekker’, reageert Fioole.
‘Dit is echt een speciaalbiertje’, vindt Broeder. ‘Hij is wel een beetje waterig maar de smaak blijft echt hangen.’
De Ruijter: ’Hij is vooral lekker omdat hij geen zoete nasmaak heeft.’ ‘Dat hoort ook niet bij bier’, reageert Fioole. De Ruijter: ‘Ik zou er hier geen tien van drinken, maar dat doe je ook niet met 0.0. Ik denk wel dat als je één of twee biertjes drinkt, het een goede vervanger zou zijn. Het is een dikke voldoende.’
Oaked blond alcohol-free (Cornet)
Type: Krachtig blond
Alcohol: 0,3%
Kost: € 1,63
Cijfer: 5
‘Het smaakt naar van die Haribo-banaantjes’, zegt Broeder na de eerste slok. ‘Ik ben heel erg in de war van dit biertje’, zegt Fioole. ‘Vooral die nasmaak is inderdaad een beetje bananig.’ Broeder: ‘In wijn zou ik dit nog wel een frisse smaak vinden, maar in bier echt niet.’
‘Zelfs die Brewdog vond ik nog lekkerder’, zegt De Ruijter. ‘Die smaakte gewoon nergens naar.’ Ondanks het slechte begin wordt er toch doorgedronken. ‘Na meer slokken vind ik hem wel steeds minder erg worden’, zegt Broeder hoopvol. ‘Je moet wennen aan de zoetigheid.’
‘Het is wel een perfect adt-biertje’, oppert Fioole. Broeder sluit zich hierbij aan: ‘We geven een 5, maar als je een bak moet trekken is dit hem wel.’
Nillis (LaTrappe)
Type: Donkere trappist
Alcohol: 0,0%
Kost: € 1,99
Cijfer: 8
‘Je kijkt echt heel vies’, lacht De Ruijter naar Fioole die met een afkeurende blik in haar glas kijkt. ‘Het ruikt naar pis’, antwoordt ze. ‘Ik heb niet zo’n zin om hiervan een slokje te nemen.’
De Ruijter: ‘Ik vind dit dus best wel lekker. Het heeft iets karamelligs, iets warms. Het is niet heel zoet, maar het heeft wel iets chocolade-achtigs. Best wel knap dat ze er zoveel smaak in hebben kunnen krijgen.’
‘Er gebeurt heel veel’, reageert Fioole, die het toch aandurft om te proeven. ‘Het heeft iets kerserigs. Ik heb in ieder geval wel het idee dat het een biertje is.’
Ondanks de teleurstellende geur, heeft de veelzijdige smaak het testpanel weten te overtuigen van een ruime voldoende. De Ruijter: ‘Zeker voor mensen die van donker bier houden, is dit wel echt lekker.’
0.0 (Guinness)
Type: Stout
Alcohol: 0,0%
Kost: € 2,55
Cijfer: 7
De proeverij wordt afgesloten met de alcoholvrije variant van het bekende Ierse stout-bier, die eerst op de ‘juiste’ manier wordt ingeschonken: even schudden, een glas erop, omdraaien en rustig het flesje omhoog tillen. ‘Het ruikt in ieder geval wel al echt naar Guinness’, vindt Fioole.
Na de eerste slokken volgen wederom afkeurende blikken. ‘Oh nee. Oh nee. Het smaakt een beetje naar drop. Ik vind dit echt niet lekker. Maar dat is misschien ook wel heel persoonlijk.’ Broeder: ‘Ik ben geen liefhebber van Guinness, dat zal niet helpen. Maar ik mis de diepte hier, hij is heel waterig.’
‘Het is op zich goed nagemaakt’, vindt De Ruijter. ‘Maar als je echt heel erg van Guinness houdt, zou je hier niet blij van worden.’ Hoewel het niet helemaal hun smaak is, probeert het testpanel het objectief te beoordelen. Fioole: ‘In vergelijking met een normale Guinness zou ik het toch wel een 7 geven, want het is wel echt een biertje.’
Eindoordeel
‘De Winter IPA spant de kroon’, concludeert Fioole. Broeder: ‘Op een terrasje zou ik die wel sneller bestellen dan een vaasje.’ De Ruijter: ‘De twee biertjes van LaTrappe staan echt op nummer twee.’ ‘En die van Bavaria’, voegt Fioole toe. ‘Maar dat is eigenlijk gewoon limo.’
Vincent Koerten (21 jaar, Security Studies en rechten) is lid bij Augustinus, vond dat hij gemiddeld in een week te veel dronk en was benieuwd of het mogelijk was in het studentenleven volledig nuchter te zijn. Daarom drinkt hij deze maand geen alcohol. ‘Het is niet heel gebruikelijk. Ik zit nog diep in het verenigingsleven en moet aan veel mensen uitleggen waarom ik niet drink. Vooral bij drankspelletjes is het lastig. Je kan wel water of fris erbij drinken, maar dan is de lol van het spelletje eraf. Maandag bij een eerstejaarsborrel hadden de organisatoren acht kratjes bier gehaald, maar toen ik vroeg of er ook wat non-alcoholisch was, is er uiteindelijk een klein beetje ranja uit het achterste van de kast tevoorschijn getoverd en heb ik de rest van de avond alleen maar water kunnen drinken.’
Hij ziet ook de positieve kanten. ‘Ik vind het wel fijn om te merken dat ik veel uithoudingsvermogen heb en dat ik mezelf niet helemaal alcoholist hoef te noemen.’
Minerva-lid Tijs Boesschen Hospers (22 jaar, rechten, Nederlandse taal en cultuur) doet deze maand ook zelfstandig mee, samen met een clubgenoot. ‘Ik merk dat het veel chiller is voor mijn mentale gezondheid. Je bent de dag erna niet brak en voelt je niet slecht.’ Op een borrelavond drinkt hij nu fris of spa rood van de tap. ‘Het is wel een verandering. Bij een clubavond is alcohol drinken standaard. Vrienden vragen met een lach op hun gezicht: “Waarom drink je geen biertje mee?” Het blijft allemaal vriendschappelijk, maar het kan wel als dwingend worden ervaren. Het geeft een interessante dynamiek dat iedereen dronken wordt, maar ik niet. Dat maakt de andere studenten ook ongemakkelijk.’ Oké, hij heeft één wijntje gedronken, geeft hij toe. Maar gaat de rest van maand houdt hij alcoholvrij. Daarbij kan hij in ieder geval gebruikmaken van de gratis 0.0-biertap, aan het eind van de grote bar bij Minerva.
Uit een rondgang langs de studentenverenigingen blijkt dat Dry January nog niet heel gangbaar is. Bij Augustinus, Minerva en Quintus zijn er in ieder geval geen extra initiatieven. Volgens Minerva-voorzitter Mathilde Deelen is daar ook geen grote behoefte aan. Lisa Schreuder, bestuurslid bij Quintus, laat weten dat een aantal leden deze maand meedoet en dat de vereniging dit vooral aanmoedigt. Luc Werksman mailt dat spelletjesvereniging Het Duivelsei zich ook niet bezighoudt met Dry January, maar dan wel met de reden dat de vereniging ‘bepaald geen drankcultuur’ heeft. Veel leden drinken zelfs helemaal niet, of hooguit een Apple Bandit op een avond, aldus Werksman.
Naast Minerva schenkt ook Quintus het gehele jaar door 0.0-bier (niet gratis) en ziet deze maand een stijging daarvan.
Jibbe Smalbrugge, voorzitter bij Augustinus, laat weten dat er door het jaar heen alcoholvrij bier voor een lagere prijs wordt verkocht. Gemiddeld gaat er per week één kratje 0.0 doorheen, afhankelijk van tentamenweken of feesten is dat meer of minder. Wie zich wil laven aan alcoholvrij bier is in ieder geval 30 cent goedkoper uit. Marieke Nolten