Ik wil dat deze woorden een sein zijn
Bewustwording van bewust zijn
Politiek moet geen klus zijn
De roze brillen van ons allen moeten plus zijn
(uit: ‘Blind Blijven’)
‘Ik ben eerlijk en realistisch’, zegt de Leidse rapper Babs. ‘Ik wil dat mensen de thema’s die ik bespreek begrijpen en dat werkt niet als ik oppervlakkig blijf en alles romantiseer.’ In haar raps deelt ze haar visie op de maatschappij, van seksisme tot kapitalisme, en daarbij is ze niet bang om persoonlijk te worden. Al klinkt dat misschien zwaar, haar muziek is juist dansbaar en licht.
Zaterdag treedt ze op in de Nobel. ‘Het voelt als een thuiswedstrijd. Toen ik hier zelf vroeger in het publiek stond dacht ik al: hoe gaaf zou het zijn om daar te staan?’ Ze belooft dat de show op zaterdag een feest vol dans, vreugde, en ‘queer joy’ gaat worden. ‘Na afloop moet iedereen in bed liggen en denken: damn, dat heeft wat met me gedaan.’
Haar nieuwe EP heet Onverwachte Visite en dit is de vierde plaat die ze in minder dan twee jaar uitbrengt. ‘Je komt als luisteraar eigenlijk bij mij op bezoek. Daarom staan er op de hoes allerlei objecten die iets over mij zeggen. Niks is random.’ Een voorbeeld hiervan is de Surinaame vlag. Babs is half Surinaams, maar heeft lang moeite gehad met het claimen van haar roots.
‘Pas toen de Black Lives Matter-beweging in het nieuws kwam, ging ik met mijn moeder en oma praten over hun ervaringen om als persoon van kleur in Nederland te leven. Ik heb er daarvoor nooit over na durven denken, laat staan erover te praten, omdat huidskleur zo gevoelig ligt. Ook maakte ik zelf – heel stom eigenlijk – aannames over hoe een Surinamer eruit zou moeten zien. Ik paste zelf niet in dat beeld, dus vond ik het lastig me openlijk zo te identificeren. Het was mijn oma die voor mij bevestigde dat het Surinaamse bloed door haar, door mijn moeder, en dus ook door mij stroomt.’
Die invloed is nu ook in haar werk te horen. ‘Ik maak in een van mijn nieuwe nummers gebruik van niet-westerse ritmes en ik ga ook tekstueel meer op zoek naar wat dit deel van mijn identiteit voor mij betekent. Ik pak uit elk genre wat ik gaaf vind. Ik luister zelf nauwelijks naar dance, maar ik wil diezelfde dansbaarheid, maar dan ook met ritmes uit de funk en harmonieën uit de jazz. Ik stapel zo veel mogelijk noten op elkaar.’
Willie Wartaal
Eerder werkte ze al samen met artiesten als Willie Wartaal en Alain Clark. ‘Het was confronterend, omdat ik gewend ben om vanaf het begin tot het einde alles zelf te maken zoals ik het in mijn hoofd heb. Dat kan niet als je samenwerkt en allebei een eigen visie hebt. Ook zagen zij nu elke fase van mijn werk, ook het begin waarin het soms nog helemaal niet cool is. Maar zo merkte ik ook zelfs de grote muzikanten niet direct iets supervets neerzetten.’
Op haar nieuwe plaat stapt ze nog verder uit haar comfortzone door naast te rappen ook te zingen.
Ik ben geen bezit maar je hebt me
En ik kan blijven zinken
Wat ik wil, want je redt me
Dus ik hou je vast, voor ik in duigen val
(uit: ‘Tot Het Einde’)
‘Hoe eng ik het ook vind: ik wil laten zien hoe divers ik ben als muzikant’, zegt ze. ‘Tot Het Einde’ gaat over haar liefdesleven. ‘Ik heb sinds drie jaar een open relatie met mijn partner, met wie ik daarvoor wél monogaam was. Onze liefde betekent voor mij dat ik haar gelukkig wil zien en daar een rol in wil spelen, zonder dat ik daar de enige in ben. Ik heb altijd al meerdere mensen tegelijk leuk kunnen vinden, maar ik was me niet bewust dat er meer opties zijn dan monogamie. Ook ben ik heel romantisch ingesteld en ik heb altijd gedacht: wij blijven voor altijd samen. Die eeuwigheid wil ik nog steeds, maar nu passen er meer dan twee mensen in dat plaatje.’
Die hun, zij haar, hem hij
Twee keer denken wat je zegt over mij
(uit: ‘Die/Hun’)
Kwetsbaarheid tonen is belangrijk voor Babs, want door haar androgyne uiterlijk maken genoeg mensen verkeerde aannames. ‘Ik voel me echt vrouw, maar ik word vaak gezien als non-binair of als jongen. Ik heb inmiddels geleerd dat gender iets persoonlijks is en ik aan anderen kan laten zien dat ook dit – kort haar en wijde kleding – vrouwelijk kan zijn.’
Witte hetero-kringen
‘Gender is voor mij heel fluïde en waarschijnlijk iets waar ik nooit helemaal uit ga komen. Het is veel meer dan “ik voel me vrouw, punt, klaar”, zo simpel is het niet.’
Ze noemt zichzelf ‘een persoon die verandering en afwisseling nodig heeft’. Hoewel ze in Leiden opgroeide is ze naar Enschede verhuisd om haar muzikale ambities na te jagen. Tussen de middelbare school en het conservatorium volgde ze in Engeland een cursus in produceren. Inmiddels woont ze in Amsterdam.
‘Ik ging expres buiten mijn bubbel kijken om meer van de wereld te zien. Daarnaast begaf ik me in Leiden in veilige, witte hetero-kringen en ik heb daardoor lang niet doorgehad dat er meer was. Dit bracht een innerlijke strijd met zich mee over mijn eigen identiteit.’
Er is geen ja in m’n nee
Geen nuances
Ik ga niet met je mee
(uit: ‘Geen Ja in M’n Nee’)
‘Mensen denken vaak dat ik hard ben, maar ik ben juist een zachtgekookt eitje. Zo vertel ik bijvoorbeeld in ‘Geen Ja in M’n Nee’ over mijn ervaring met seksueel grensoverschrijdend gedrag en het effect dat dit op mij had. Ook ik maak nare dingen mee en ik wil laten zien dat dit iets is waar mensen zich niet voor hoeven te schamen.
‘Vroeger durfde ik mijn hart niet te volgen. Nu doe ik dat op een podium voor een groot publiek en voel ik me vrijer dan ooit in mijn zelfexpressie. Ik geef mezelf helemaal bloot en ik hoop dat mensen zich in mij kunnen herkennen.’
Babs, Nobel, 30 september, 19:30 u, €15