Steeds meer schermpjes floepen aan in de digitale collegezaal. Her en der pikt de webcam achter het hoofd van de deelnemers nog net een stukje boekenkast of schilderij mee. Bestuurskundedocent Margot Kersing neemt een slok uit een grote witte mok. Even komt haar kat in beeld.

Dan meldt ook bestuurskunde-collega Andrei Poama zich voor de oefensessie in de Kaltura Live Room. Dat online onderwijsprogramma moet vanaf maandag het fysieke onderwijs gaan vervangen (en dat blijft zo tot aan de zomer, en wel hierom).

De tijd dringt kortom, en daarom zijn docenten het programma druk aan het testen. 

‘Je ziet eruit alsof je net onder de douche vandaan komt’, zegt universitair docent bestuurskunde Natascha van der Zwan, woensdagochtend iets voor elf uur, terwijl ze leiding geeft aan de sessie waar rond de dertig medewerkers van binnen en buiten de Faculty of Governance and Global Affairs (FGGA) aan meedoen. ‘Wil je daarmee zeggen dat wij eruit zien alsof we niet gedoucht hebben?’, reageert een van de andere net ingelogde deelnemers. Inmiddels zijn er tientallen kleine venstertjes op huiskamers te zien op het scherm.

Muten en quizzen

‘Sommige dingen die we nu proberen, gaan ongetwijfeld de mist in. Maar dat is geen probleem’, merkt Van der Zwan op. Zij kan de deelnemers muten. Wie wil reageren kan op het raise hand-icoontje bovenin het scherm klikken.

De oefensessie begint. Vragen stellen en antwoorden terugsturen in Kaltura, oftewel quizzing gaat redelijk soepel, blijkt.

‘Dit is de whiteboard-functie van Kaltura’, legt Van der Zwan uit. Let’s draw, staat er op het digitale schoolbord. ‘Kan iemand van jullie iets tekenen?’

Universitair docent bestuurskunde Maarja Beerkens durft het aan. Er verschijnt een rood rondje in beeld, twee ogen en een mond. Een smiley staart de deelnemers aan. ‘Fantastisch’, zegt Van der Zwan. ‘Je krijgt duimpjes omhoog van diegenen die hun webcam aan hebben staan.’ ‘Wat een kunstenaar’, schrijft Poama in de chat.

Servercapaciteit

‘Kun je wat langzamer praten’, vraagt iemand aan Van der Zwan. ‘The internet is bugging’, meldt een ander. ‘Mijn beeld is weggevallen.’ Er zijn meer dan twintig mensen met webcams in de Kaltura-kamer. Dat trekt een zware wissel op het systeem.

‘Dit kan gebeuren’, zegt Emre Sener, ict-onderwijscoördinator bij FGGA. ‘Gisteren is alles even helemaal uitgevallen.’ Er wordt gewerkt aan meer servercapaciteit. Het scheelt al een boel als een flink deel van de deelnemers de webcam uitschakelt en alleen met audio werkt.’

‘Kaltura heeft een aparte video-optie’, meldt Van der Zwan als alles weer loopt. ‘Gisteren kreeg ik een error-notificatie toen ik een video wilde afspelen. Kijken of het nu wel lukt. Het is een filmpje dat ik met mijn collega Alexandre Afonso heb gemaakt voor onze flipped classroom. Het is onze eerste video: het ongemak straalt er vanaf, echt verschrikkelijk. Het is het meest gênante filmpje dat ik kon vinden. Ik hoop dat ik jullie er niet mee traumatiseer.’

Het filmpje echoot: telkens is Van der Zwan twee keer te horen. ‘Ik denk dat je je microfoon moet uitzetten’, zegt iemand. Zodra de echo verdwijnt, gaan de duimpjes weer omhoog. Dan bevriest de video, en seconde of twintig is het vervolgens stil in de virtuele classroom. Poama draait met zijn vinger om zijn oor om dat duidelijk te maken. ‘Unmute yourself ’, schrijft universitair docent bestuurskunde Elena Bondarouk in de chat.

Van der Zwan klikt op haar microfoon: ‘Ben ik weer te horen? Jééééh!’ Zo worden alle problemen die de docenten tegenkomen stapje voor stapje opgelost.

Facepalmende chimpansee

Je kunt in Kaltura de deelnemers onderverdelen in kleinere groepjes en dan opdrachten laten doen, de zogeheten breakout-sessies. Van der Zwan geeft de opdracht om in tien minuten een manier te verzinnen hoe je deze functie voor het onderwijs aan studenten kunt gebruiken.

‘Ik ben wel nerveus of dit gaat lukken’, zegt Van der Zwan. Het lukt haar de docenten te verdelen in zes groepen. De webcams worden weer aangezet en in sessiegroep drie kijken vijf docenten en een Mare-journalist elkaar onwennig aan. Boven de schermpjes is een wit veld te zien, waar je op kunt tekenen en schrijven. Iemand schrijft ‘Yeah!’ Dan verschijnt er een dubbel kruis in beeld, voor een potje boter, kaas en eieren. Iemand post een foto van een facepalmende chimpansee.

Rustgevend

Maar belangrijker: opgedeeld in kleinere groepjes blijkt de digitale interactie prima te werken. Het beeld is scherp en de audio is helder. Een prima omgeving om met een stuk of vier studenten een opdracht te doen of een wetenschappelijk artikel te bespreken, concluderen de docenten. Hoewel er in totaal er ruimte is voor honderd deelnemers in de Kaltura-classroom, werkt het vooral goed met groepen kleiner dan twintig mensen.

Tijd voor rondzwemmende zeeschildpadden. Van der Zwan laat ze zien in de Live Room: ‘Het is een heel rustgevend filmpje dat ik vanwege deze stressvolle omstandigheden wellicht wat te vaak heb bekeken. Ah, er is beweging, alleen het kalmerende geluid van de zee was niet te horen. Jammer. Waarschijnlijk doe ik nog iets fout.’ En zo gaat het testen door trial and error nog wel even door.