Brugada

Specialist-in-opleiding Ype de Jong van het Leids Universitair Medisch Centrum beschrijft in het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde een opmerkelijke casus. Er kwam een patiënt binnen op de eerste hulp die op het eerste gezicht helemaal niet zo ziek leek: beetje koorts, maar de bloeddruk en zuurstof waren gewoon goed. Maar wel pijn op de borst, moeite met ademhalen en een neef die op jonge leeftijd in de slaap was overleden. Met het elektrocardiogram was echter wel wat mis: dat vertoonde een patroon dat typisch is voor het zogeheten Brugada-syndroom.

Dat is een relatief zeldzame erfelijke afwijking waarbij het hart er normaal uitziet, maar veel gevoeliger is voor hartritmestoornissen. Die kunnen bijvoorbeeld al ineens ontstaan door het slikken van bepaalde medicijnen, of door een beetje koorts, zoals hier. Als je weet dat je het hebt, kun je die medicijnen vermijden en koorts zo snel mogelijk behandelen met koortsverlagende middelen, maar normaal gesproken weet je dat niet. De meest voorkomende symptomen van Brugada is dan ook een plotselinge hartstilstand of overlijden in de slaap. Deze patiënt had geluk: na het behandelen van de infectie die de koorts veroorzaakte, gingen de hartklachten ook over.

Onderwaterherrie

Leidse gedragsbiologen zijn geïnteresseerd in de gevolgen van menselijke herrie onder water: hebben dieren daar last van, en zo ja, hoeveel? Tot nu toe richtten ze zich vooral op soorten die we lief of lekker vinden, zoals bruinvissen en zeebaarzen, maar in het vakblad Environmental Pollution beschrijven promovendus Jeroen Hubert en co een experiment met schaaldieren.

In een voormalige haven in de Oosterschelde lieten ze kratjes afzinken met een camera, een speakertje en een gekookte mossel aan een ijzerdraadje. Als je iets dat ook maar in de verste verte eetbaar is in het Zeeuwse water gooit, komen daar al snel krabbetjes op af, en soms ook garnalen. Zo ook hier.

Dat verandert als er herrie uit de speaker komt, ontdekten de biologen. Dan verschijnen er minder krabben op het toneel. Uit experimenten met aquaria blijkt dat garnalen ook niet van geluid houden, maar dat leek in deze veldproef niet zo te zijn. De hoeveelheden garnalen worden niet beïnvloed door het aanstaan van het boxje. De onderzoekers vermoeden dat het feit dat er dan minder krabben zijn compenseert voor de herrie.

Dus: onderwatergeluid kan in principe de relaties tussen ongewervelde soorten beïnvloeden. Omdat die laag in de voedselpiramide staan, zou dat ook weer gevolgen kunnen hebben voor andere soorten die we lief of lekker vinden.

Zorgstress

Bij de ziekte multiple sclerose (MS) takelen zenuwcellen af, bij de ene patiënt sneller dan bij de andere. Dat zorgt voor lichamelijke beperkingen, want je gebruikt zenuwcellen om je spieren mee te besturen. Het kan ook gevolgen hebben voor je geestelijke vermogens en je psychiatrische toestand, want je hersenen zijn gemaakt van zenuwcellen.

Het is dan ook niet heel verrassend dat de ziekte niet alleen belastend is voor de patiënt zelf, maar ook voor de mantelzorgers. Dat blijkt uit een onderzoek van psycholoog Karin van der Hiele onder milde MS-patiënten. Haar grotere onderzoekslijn richt zich op de combinatie MS en werk, en echt zware patiënten kunnen niet meer werken. Toch ervaart ook bij deze groep 24 procent van de verzorgende levenspartners een hoge zorglast. De geestelijke problemen leveren meer belasting op bij de partner dan de lichamelijke, beschrijven Van der Hiele en haar collega’s in Multiple Sclerosis and Related Disorders.