Columns & opinie
Waarom mogen wij niet meepraten over onze studies die misschien verdwijnen?
Ze moeten met lede ogen aanzien hoe de toekomst van hun opleidingen op het spel staat, schrijven studenten Koen Klein, Annelies van Heemst en Elsemiek Rus. Aangezien niemand hen om hun mening vraagt, geven ze die nu zelf maar.
Gastschrijver
donderdag 5 december 2024

Ongeloof, verontwaardiging, verwarring. De schokgolf na het nieuws over de bezuinigingen veroorzaakte deze reacties van studenten, docenten en alumni. Een oproep tot transparantie en de strijdvaardige brandbrief voor unica volgden, alsook terechte kritiek op het rendementsdenken dat over onze kleine studies werd uitgestort: waarom kon er voor spiksplinternieuwe gebouwen en beveiliging creatief geschoven worden bij de begroting maar was hier voor deze studies geen mogelijkheid toe?

En toen: het verlossende woord: ‘Hoe beter we kunnen beschermen wat we hebben, hoe beter het is’, zei decaan Mark Rutgers namens het faculteitsbestuur.

En toch, toch mist er iets.

Stil blijven

Wat er ontbreekt in het gesprek over bezuinigingen is de inspraak van de student. Er is vanuit de universiteit een heel sterk eenrichtingsverkeer: dat bleek in het bijzonder in de mails die studenten ontvingen over de bezuinigingen. Uit alles bleek: ‘Laat ons het maar uitzoeken, en blijven jullie maar stil.’ En dat terwijl de studenten echt heel bezorgd zijn. We spreken bijna dagelijks met medestudenten die vrezen voor het behoud van hun specialismen en de diversiteit van het onderwijsaanbod. Tegelijkertijd is het voor de gewone student enorm moeilijk om goed geïnformeerd te blijven.

Een artikel van vorige week waarin gesproken werd over het verlies van 144 banen werd door het faculteitsbestuur bestreden in communicatie naar medewerkers, maar de studenten werd geen duidelijkheid in deze zaak geboden.

Waarom worden we niet meegenomen in de overwegingen? Is het niet tijd voor het faculteitsbestuur om, op een niet betuttelende toon, openheid van zaken richting alle studenten te geven en onze stem ook de ruimte te geven?

Omdat niemand ons iets vraagt, willen we alvast zelf een voorzet te doen en onze studentenstem laten horen. Dit als wijze van dialoog op de berichten vanuit de universiteit.

‘Het is tijd om, op niet-betuttelende toon, openheid van zaken te geven’

Annelies (African Studies): ‘Het was een hele klap toen ik in oktober hoorde dat mijn studie, African Studies, mogelijk geschrapt gaat worden uit het onderwijsaanbod. De onduidelijkheid die daarna volgde over het voortbestaan van zowel bachelor- als masterstudies heeft weerslag op de toekomstzekerheid van mij en mijn medestudenten.

‘Ik heb African Studies gekozen vanwege de multidisciplinaire benadering van het continent waar we vaak meer over, dan mee praten. We leven in een tijdperk van globalisatie: we hebben steeds meer contact met iedereen over de hele wereld, maar vergeten vaak dat taalkundige, historische, politieke en culturele contexten anders zijn dan onze Europese. In mijn studie proberen we deze contexten te begrijpen. Het leren van een taal, Swahili, is daarbij van onschatbare waarde.

Meewaaien

‘Onze studie in de huidige vorm is nog jong, net als de samenwerkingen met universiteiten in Afrika. Maar juist als zelfstandige studie is dit vakgebied enorm belangrijk omdat het gaat om behoud van expertise. Als we opgaan in international studies bestaat daarvoor geen enkele garantie.

Dat de studie Engelstalig is geworden, heeft niet alleen de mogelijkheid tot verrijkende contacten met internationale medestudenten toegevoegd, maar maakt ook dat we uniek zijn in Europa. Door de bezuinigingsplannen wordt deze studie in de kiem gesmoord. Ik vind het jammer dat de universiteit zo makkelijk met de politieke winden meewaait tegen specialistische kennis en tegen internationale studenten.’

‘Vertel ons niet langer: “Blijf maar stil, we regelen dit wel”’

Elsemiek (student Koreastudies): ‘Volgens de bezuinigingsplannen zou de zelfstandige bachelor Koreastudies moeten gaan integreren met Japanstudies, Chinastudies en Zuid- en Zuidoost-Aziëstudies tot één grote bachelor Aziëstudies. Natuurlijk is een bredere samenwerking alleen maar toe te juichen, maar de manier waarop dit moet gaan gebeuren is verre van ideaal. ‘Met de bezuinigingen in het verschiet staan talloze specialisaties op het spel waar we ons als universiteit én als studenten juist mee kunnen onderscheiden. Door het afschaffen van vakken elimineer je de kans op innovatief onderzoek in weinig belichte gebieden en krijgen studenten minder kansen om zich hierin te ontwikkelen terwijl we zulke brede en uiteenlopende interesses hebben.

‘Ik geniet zelf ontzettend van het taalkundige aspect, maar ik ken veel studiegenoten die zich richten op bijvoorbeeld Koreaans feminisme, urban studies, Noord-Korea en nog talloze andere onderdelen van de complexe Koreaanse samenleving en geschiedenis. Een gefuseerde bachelor Aziëstudies gaat ten koste van grondige specialisatie en kritische reflectie binnen het vakgebied. Zeker gezien de recente politieke en internationale spanningen in Noord- en Zuid-Korea zou het waanzin zijn om te korten op gespecialiseerde vakgebieden, want dat hebben we juist nu hard nodig.

Waanzin

Koen (geschiedenisstudent): ‘Momenteel bestaat er voor mij nog de mogelijkheid om breder te kijken dan mijn eigen studie. Juist doordat ik medestudenten en docenten ontmoet uit andere vakgebieden zie ik bredere perspectieven en word ik een betere wetenschapper. Met de bezuinigingen vrees ik dat deze belangrijke vakgebieden verdwijnen onder een grote paraplunaam, opgebroken en versnipperd. Richtingen als (oude) Midden-Oostenstudies, African Studies en Latin American Studies zijn zo belangrijk voor de brede geesteswetenschapper. En wat wil je dan van de universiteit na de bezuinigingen overhouden? Ik mis daarover duidelijkheid.’

Dat er geen quick fix bestaat voor de bezuinigingen is ondertussen wel duidelijk. Maar neem ons als studenten serieus, betrek iedereen actief, geef ons een duidelijke plek aan de tafel. Dit is dan ook onze directe oproep aan het bestuur, zowel dat van de faculteit als dat van de hele universiteit. En vertel ons niet langer: ‘Blijf maar stil, we regelen dit wel.’


Koen Klein (student geschiedenis), Annelies van Heemst (African Studies) en Elsemiek Rus (Koreastudies)