‘Het is een letterlijk en figuurlijk een goede morgen’, zegt de Leidse anatoom George Maat de ochtend na het gesprek met minister van Justitie Van der Steur in Utrecht. ‘Het overleg verliep goed. Ik trof een ruimhartige minister aan, al had hij er natuurlijk een groot belang bij om mij over de streep te trekken. Dan is de kans op een zacht oordeel van de Tweede Kamer groter. ‘Vanaf het begin van het gesprek wist ik dat er excuses gingen komen. Daar was hij makkelijk in en dat geldt ook voor het eerherstel.’
‘Buitengewoon ongepast en onsmakelijk’, oordeelde Van der Steur op 22 april 2015 na de uitzending van RTL-nieuws over de MH17-lezing van Maat. Gisteren ging hij publiekelijk door het stof. ‘Achteraf gezien heb ik mij teveel door de emotie laten leiden’, zei hij tegenover een batterij camera’s in het Karel V hotel. ‘Het was beter geweest als ik mij zakelijker had uitgelaten. Ik heb hiervoor mijn excuses aangeboden aan professor Maat.’
‘Deze excuses heb ik geaccepteerd’, aldus Maat. ‘Maar we zijn het niet over alles eens. Ik wilde dat dat ook duidelijk naar voren kwam in de gezamenlijke verklaring die is opgesteld. Van meet af aan had de minister zich aan feitenonderzoek van de politie moeten houden. Dat zogeheten rapport van relaas pleit mij vrij.’
De minister baseerde zich echter onder andere op de brief van korpschef van de Nationale Politie Gerard Bouman waarin hij een hard oordeel velt over Maat en schrijft dat de samenwerking met de anatoom met betrekking tot het MH17-identificatieproces is beëindigd.
Maat: ‘De minister vindt dat de politie wel een oordeel mag vormen. Dat is hun eigen verantwoordelijkheid, aldus Van der Steur. Maar er ontstond zo wel een heel raar effect. De feiten verdwenen steeds verder uit zicht. Het lijkt op het doorfluisterspelletje vroeger op school. De zin waarmee is begonnen, lijkt niet op de zin die de laatste leerling uitspreekt. Het verschil is dat het in dit geval niet helemaal per ongeluk is gegaan. Dat blijkt ook uit hoe krampachtig er over de vrijgave van documenten is gedaan. Ze hebben zich in allerlei bochten gewrongen om te voorkomen dat de stukken boven water kwamen.’
Maat nam een getuige mee naar het gesprek. ‘Ik ben na tien maanden gedoe een stuk voorzichtiger geworden. Ik wilde zeker weten dat de inhoud van het gesprek juist naar buiten kwam.
‘Ik zet nu onder de kwestie met de minister een streep. Het is mooi dat dit voorbij is. Ik ben blij dat het is rechtgezet, al moest ik vreselijk mijn best doen om mijn recht te halen. Er is wel lef en inzet voor nodig. En het is gelukt omdat ik de stukken heb overgeschreven en via Mare heb gepubliceerd. Aan deze handigheid hadden ze niet gedacht. Maar zoiets moet natuurlijk niet nodig zijn. En bovendien is een advocaat duur. Als gewone jongen met een baan in een fabriek ben je reddeloos verloren.’
Het is nu weer aan de Kamer ‘om de tanden in de zaak te zetten. Ik verwacht een heftig debat.’
‘Heel bijzonder’, zo omschrijft CDA Kamerlid Pieter Omtzigt, die al vele Kamervragen stelde over de zaak, de gebeurtenissen van gisterenmiddag. ‘Goed dat professor Maat excuses heeft gekregen. Al was het wel dik een half jaar te laat. Maar we zijn pas halverwege. De excuses aan professor Maat, daar staan we als Kamer eigenlijk buiten. Maar we hebben nog veel vragen over over de informatievoorziening aan de Kamer. Ik wil bijvoorbeeld weten waarom de brief van korpschef Bouman niet lijkt op het feitenrelaas dat is opgesteld door politie. Hoe kan dat? Verder erkent de minister nog steeds niet dat hij het rapport van relaas openbaar had moeten maken. Na veel gedoe kwam het vertrouwelijk ter inzage in de Kamer. Dat is zaken geheim houden. Hij heeft nu eindelijk de stukken geopenbaard die Maat heeft overgeschreven. En ook geen letter meer.’
Woensdag 20 januari debatteert de Tweede Kamer met de minister over de kwestie.
.
Dossier George Maat
- Het rapport
- Nieuws:
- Interview: Eén zin en het is voorbij
- Commentaar: Het S-woord