‘Nee, nee, nee! Die gast komt niet hierheen toch?’

Een student die de Spaanse trappen in het Wijnhavengebouw komt aflopen, kijkt nog eens goed naar het scherm waar een afbeelding van Thierry Baudet is te zien. Bij nadere inspectie blijkt het de cover van Mijn meningen zijn feiten te zijn, het boek van journalisten Harm Ede Botje en Mischa Cohen over Baudet dat in oktober 2020 verscheen. ‘Oh oké’, stelt ze opgelucht vast. ‘Het gaat alleen maar over hem.’

De auteurs zijn uitgenodigd door het Centrum voor Nederlandse Politiek en Bestuur van de universiteit om net voor de gemeenteraadsverkiezingen in discussie te gaan met de zaal over FVD en het fenomeen Baudet. ‘Hij heeft een nieuw boek uit: Het coronabedrog’, zegt Botje aan het begin van de bijeenkomst. ‘De timing daarvan is net verkeerd. Het had Ik steun Poetin moeten heten.’

Karretje gespannen

In de Oekraïne-oorlog neemt Baudet het immers op voor het Kremlin. Al in zijn tijd als Leids promovendus werd hij beïnvloed door een figuur die nauwe banden onderhoudt met de Russen: de Britse euroscepticus en politiek filosoof John Laughland.

‘De geleerden zijn het er wel over eens dat Laughland een verlengstuk van het Kremlin is’, zegt Cohen. ‘Die man heeft Baudet echt voor zijn karretje gespannen’, aldus Botje.

Cohen: ‘Die wilde hem op de FVD-lijst voor de Europese verkiezingen. Toen dat niet lukte werd hij fractiemedewerker in het Europees parlement. Baudet zei zelfs in een promotiefilmpje van Forum dat Laughland had meegeschreven aan zijn proefschrift’.

Botje breekt in: ‘Dames en heren, jullie zijn wetenschappers. Mag iemand meeschrijven aan andermans proefschrift zonder dat deze persoon als medeauteur op de cover te staat?’

Hij geeft zelf antwoord. ‘Nee, dat mag niet, maar de Leidse universiteit vond dat opvallend genoeg geen reden om daar een onderzoek naar in te stellen.’

Het eerste echte publieke optreden van Baudet was een debat in 2010 met hoogleraar Europees Recht Rick Lawson in het Kamerlingh Onnes Gebouw. ‘Hij strooide met leugens, maar toch juichte een deel van het publiek in de Lorentzzaal hem toe', zegt Cohen. 'Daar ontdekte Thierry dat hij met zijn enorme charisma heel ver kan komen, hoe fact free hij ook is.’

Pro-Poetinghouding

Een student wil weten of de pro-Poetinhouding van Baudet de kans van de FVD schaadt bij de verkiezingen.

‘Twintig procent van de Nederlanders stond bij het begin van de invasie niet negatief tegenover Poetin’, reageert Cohen. ‘Dat electoraat kan de FVD aanboren.’

Het is wel twijfelachtig hoe die twintig procent tegen Poetin aankijkt ‘na de beelden van bloedende zwangere vrouwen die op brancards worden weggedragen’, zegt Botje.

Het doel van Baudet is om een meerderheid van de stemmen op te halen in Urk en Volendam, aldus Cohen. ‘Dat ziet hij als de bolwerken van waaruit hij zijn ideeën verder kan verspreiden.’

Botje: ‘Het zou me echter verbazen als Forum wethouders gaat leveren.’

Baudet snapt zelf niet waarom hij zoveel tegenstand krijgt, zegt Cohen. ‘Hij kan het zich eenvoudig weg niet voorstellen dat iemand het niet met hem eens is. Daarom is hij ook telkens weer teleurgesteld dat een kleine minderheid hem maar steunt. Het is een patroon, net als dat iedereen zich uiteindelijk van hem afkeert.’

Dat zie je ook bij de afdeling rechtsfilosofie in Leiden. ‘Dat was zijn bolwerk, nu wringt het bij de professoren daar’, zegt Botje. ‘Andreas Kinneging was een de mentoren van Baudet, die heeft finaal afscheid van hem genomen. Verder is er nog Afshin Ellian, de baas van rechtsfilosofie, die gooit elke week wel een bak ellende over Baudet heen. Alleen van leermeester Paul Cliteur hoor je niets meer. Die kiest voor een totale media-blackout en is gewoon verdwenen. We zijn heel verbaasd dat hij Baudet maar blijft steunen.’

Semi-militaire vakanties

Botje verwacht overigens niet dat de FVD instort, mocht Baudet stoppen met de partij. ‘Hij is slecht in het Kamerwerk. Dat interesseert hem niet, en hij is ook bijna nooit meer bij debatten. Dat laat hij over aan de door hem gekweekte kroonprinsen Freek Jansen en Gideon van Meijeren.’

Cohen: ‘Hij heeft nu een kern om zich heen van wie hij geen tegenstand krijgt, en die voor hem het vuile werk opknapt. Die jongerenorganisatie is een hechte groep. Ze trainen tijdens semi-militaire vakanties in de Ardennen.’

Botje: ‘Er duiken steeds nieuwe gezichten op. Deze partij gaat nog heel erg lang bij ons blijven, ook zonder Baudet.’

Update 18 maart: In een eerdere versie van dit artikel stond dat Baudets eerste echte publieke optreden zijn promotieplechtigheid in 2012 was. Dat klopt niet, het ging om een debat op de Rechtenfaculteit in 2010. Dit is aangepast.