Eerstejaars studenten die het tentamen hadden gemaakt, vertelden vorige week aan Mare dat de vragen ‘exact hetzelfde’ waren als vorig jaar. Dat wisten zij doordat de vragen en antwoorden van het tentamen uit 2018 een dag voor het tentamen rondgingen via mail en WhatsApp. Deze studenten konden het tentamen daardoor veel gemakkelijker maken.

Toch heeft de examencommissie het tentamen ‘na zorgvuldige afweging’ geldig verklaard, schrijft de commissie aan de studenten. Wat die zorgvuldige afweging inhoudt, is onduidelijk. De examencommissie was niet bereikbaar voor commentaar.

Opleidingsdirecteur Arjaan Wit vermoedt dat de commissie ertoe heeft besloten omdat ‘niemand in de uitkomst van het tentamen is benadeeld doordat sommige studenten vals hebben gespeeld’. Hij vergelijkt het met een sportwedstrijd waarin doping is gebruikt. ‘In dat geval kunnen de sporters die dat niet gebruiken niet meer winnen. Maar degenen die op het tentamen een 4 hebben gehaald, hebben dat niet doordat anderen een 10 hebben. De norm lag van tevoren vast.’

De cijfers zijn inmiddels bekend, maar of het slagingspercentage hoger is uitgevallen dan normaal, wil docent Fenna Poletiek niet zeggen. Een student zegt tegen Mare dat de docent dat ook niet met de studenten zelf wil delen. Wit is niet op de hoogte van de cijfers, maar vermoedt dat het cijfergemiddelde dit jaar hoger ligt. ‘Het lijkt mij logisch dat een aantal studenten nu een hoger cijfer heeft gehaald.’

‘Wat hier is gebeurd, baart ons heel veel zorgen’, zegt Wit. Hij stelt dat er ‘ontzettend veel werk is te doen’ voor de examencommissie en het opleidingsbestuur. ‘Ook al hebben we al onnoemelijk veel regels, er moeten nu nog meer regels en procedures bij komen ter borging van de kwaliteit van de toetsing.’

Ook gaat de examencommissie nieuwe regels formuleren waarin wordt vastgelegd hoeveel procent van de tentamenvragen hergebruikte vragen mogen zijn. Daarover is al informeel contact opgenomen met alle Leidse faculteiten, weet Wit. ‘Geen enkele faculteit blijkt daar regels over te hebben, behalve Archeologie.’

Daarnaast moet de examencommissie gaan bedenken hoe de kans op fraude bij inzagemomenten van tentamens zo veel mogelijk wordt beperkt. Concrete plannen daarvoor zijn er nog niet, aldus Wit.

Hoewel de studenten het tentamen dus niet hoeven overdoen, wijst de examencommissie hen er in de mail wel op dat ‘het ongeoorloofd overnemen en/of verspreiden van tentamenvragen niet toegestaan’ is. ‘De commissie zal mogelijk betrokken studenten die hiervoor verantwoordelijk zijn oproepen voor een gesprek en eventueel een sanctie opleggen.’ Hoe de commissie deze studenten wil opsporen en wat de mogelijke sanctie is, is niet bekend.

Wit heeft er vertrouwen in dat de examencommissie de studenten die de vragen en antwoorden actief hebben verspreid, zal traceren. ‘Ik weet dat het kan.’ Ook hij heeft nog geen idee wat voor sanctie zij mogelijk krijgen opgelegd. Wit: ‘Maar fraude is fraude.’

Lees ook: Voor studenten psychologie waren de tentamenvragen geen verrassing meer