Studenten die docenten expres negatief beoordelen, lage en onrepresentatieve respons, dubbelingen: het zijn maar enkele kritiekpunten over vak-evaluaties. Zowel docenten als studenten zijn niet te spreken over de huidige manier waarop colleges worden beoordeeld. Voor de Haagse faculteit was het reden om de evaluaties te onderzoeken.

‘Twee dames zijn op aanvraag de hele faculteit rondgegaan om een beeld te creëren van alle ervaringen rondom de vak-evaluaties en hebben hier een notitie van gemaakt’, zei vice-decaan Koen Caminada maandag tijdens de faculteitsraadvergadering.

Volgens Dianne Karkdijk, die de notitie samen met Annemarie Bouwman schreef, bleken die ervaringen sterk uiteen te lopen. ‘Sommige docenten willen van de vak-evaluaties af, maar dat is slechts een klein aantal’, vertelt Karkdijk.

Representatief

Volgens deze docenten zijn de beoordelingen niet representatief voor de kwaliteit van colleges maar beschrijven ze alleen de tevredenheid van studenten over het vak. ‘Eerstejaars die schrijven “ze was leuk/lief”; daar heb je niks aan. Het gaat om wat je iemand bijbrengt’, staat in het discussiestuk.

Er zijn meer problemen, aldus Karkdijk. ‘Veel studenten vullen het formulier in terwijl ze de colleges niet hebben gevolgd. Er is een vak waarvoor 600 studenten stonden ingeschreven, maar slechts 200 van hen volgden daadwerkelijk de colleges. Toch werd de evaluatie door meer dan 200 studenten ingevuld.’

Daarnaast zou de anonimiteit studenten mogelijk aanzetten tot stuitende opmerkingen. ‘Sommige commentaren van studenten bestuurskunde zijn echt te bizar voor woorden.’ Dat gaat om beoordelingen als: ‘De docent was superkut!’, ‘Lekker jurkje had ze weer aan tijdens het laatste college’ en ‘Saaaaai…’ Ook krijgen studenten het beoordelingsformulier soms pas nadat ze hun cijfers al hebben ontvangen. ‘Bij lage cijfers zijn studenten soms gefrustreerd en reageren dat via zo’n beoordeling af op de docent.’

Verder blijkt uit verschillende studies dat bepaalde aannames de beoordelingen beïnvloeden, aldus de notitie. Vrouwelijke docenten worden slechter beoordeeld dan mannen, witte docenten scoren gemiddeld hoger, docenten met een accent krijgen negatievere beoordelingen en knappe, populaire docenten krijgen hogere cijfers dan de zogenaamd serieuzere docenten.

Enquêtemoe

Hoewel er genoeg redenen lijken te zijn om de vak-evaluaties op te schorten, ‘wil het gros van de docenten ze toch behouden’, vertelt Karkdijk. ‘De meeste docenten vinden de feedback van hun studenten nuttig. Zij geven dan ook aan dat de feedback gebruikt wordt om hun lessen te verbeteren. Alleen moeten we zorgen dat studenten beter begrijpen dat hun feedback ook echt van belang is en invloed heeft op de beoordeling van hun docent.’

Karkdijk benoemt dat veel studenten inmiddels ‘enquêtemoe’ zijn. ‘Ze krijgen vaak na een drie uur durend tentamen nog een evaluatie onder hun neus geschoven. Daar staat hun hoofd op zo’n moment echt niet naar. Toch begrijp ik wel dat ze worden afgenomen, want dan is de respons het hoogst. Alleen wat voor soort respons krijg je dan?’

Wanneer ze per mail worden verstuurd, daalt de respons aanmerkelijk. ‘Studenten geven aan overspoeld te worden met mailtjes’, aldus Karkdijk. Toch is de digitalisatie van vak-evaluaties van belang.

‘Ik ben fysiek niet in staat om te schrijven’, vertelde student-lid Yasmijn Jagtenberg tijdens de faculteitsvergadering. ‘De optie om vak-evaluaties digitaal te kunnen invullen is niet zomaar een leuke keuze, maar daadwerkelijk van belang voor mensen met een fysieke beperking.’ Caminada: ‘We moeten nog goed nadenken over de papieren en digitale opties.’

De ene aanbeveling is makkelijker uit te voeren dan de ander, geeft Karkdijk aan. ‘Een van de aanbevelingen die bijvoorbeeld al snel uitgevoerd zou kunnen worden is dat we docenten ruimte geven om te experimenteren met alternatieve evaluaties, zoals het gesprek aangaan tijdens college of beginnende docenten elkaars lessen te laten evalueren. Het doel van deze notitie is nu om een discussie aan te wakkeren, zodat mensen met elkaar in gesprek gaan. We willen namelijk echt dat hier iets aan wordt gedaan.’