De verouderde gebouwen van Geesteswetenschappen barsten uit hun voegen, zegt Michel Leenders, directeur van Expertisecentrum Vastgoed van de Universiteit Leiden. ‘Het complex is begin jaren tachtig verrezen.’ En nu de bouw van een nieuwe bètacampus in volle gang is, heeft de universiteit alvast plannen gemaakt voor Geesteswetenschappen: het zogenoemde Plazamodel.
Het Lipsius maakt daarin plaats voor een groen plein langs het water. Waar nu een blok staat met 58 sociale huurwoningen zou een nieuw onderwijsgebouw moeten komen.
De brief die de bewoners daarover eind vorige week ontvingen maakte veel los. ‘Die viel als een psychologische bom in de bus’, zegt mevrouw Vendel. ‘Je hoeft niet gestudeerd te hebben om te weten: dit brengt leed met zich mee. Dinsdagavond kwamen veel buren naar de inloopavond van de universiteit, de meesten stipt om zes uur. ‘Dat hadden we afgesproken’, vertelt mevrouw Steeman. ‘Een inloopavond is gemeen, dat is een tactiek van verdeel en heers.’
Ook de powerpointpresentatie van de plannen is aan de bewoners niet besteed. ‘Heeft u ook een plaatje van plan B?’ willen ze weten. ‘En waar moeten wij naartoe? Lammenschans? Een industrieterrein?’ Nee, de universiteit heeft voor hen een nieuwbouwlocatie bij het Poortgebouw op het oog, achter het Centraal Station.
‘Wie gaat dat betalen, zomaar mensen hun huizen af te pakken?’ wil een verontwaardigde buurman weten. De universiteit, verzekert Leenders. ‘Ja, en uit wie z’n zak?’ Zijn vrouw is ernstig ziek en zal de verhuizing misschien niet eens meemaken. Hij ziet het niet zitten om dan nog te verhuizen. ‘Zo’n plek vind ik nooit meer.’
Woningcorporatie De Sleutels heeft wel een lijst van eisen waaraan een vervangende woning moet voldoen, zoals vergelijkbare huurprijzen en groottes. Maar heeft de universiteit niet gedacht aan het terrein rond de Van der Klaauwtoren als alternatief? Dat ligt dichterbij, aan de andere kant van de Hortus, maar de universiteit heeft het in 2014 juist verkocht voor woningbouw. Leenders’ opmerking dat dat plan uit een periode komt waarin de Humanities Campus nog niet speelde, valt verkeerd. ‘Niet waar!’ reageren verschillende bewoners.
Bewoners die er al dertig jaar wonen herinneren zich nog de doelstelling die de universiteit ooit had. ‘Integreren met de Leidse bevolking’, zegt een buurvrouw. ‘Waarom is dat nu ineens anders?’
‘De gemeente is de grote afwezige’, zegt mevrouw Vendel. ‘Terwijl u iets heeft bedacht waar de gemeente blijkbaar een handtekening onder heeft gezet.’ Het plan is inderdaad al langs het college van Burgemeester en Wethouders. Er was wel iemand van de gemeente aanwezig, maar die was om zes uur al vertrokken.
De hele faculteit verhuizen is te duur en uitbreiden in de hoogte wil de gemeente niet. Hoewel het plan alleen door kan gaan als minstens zeventig procent van de bewoners akkoord gaat, vragen zij zich af of ze een keuze hebben. Een buurvrouw vreest dat de universiteit haar zin toch wel krijgt, desnoods door onteigening. ‘Die instrumenten zullen niet gebruikt worden’, verzekert Leenders.
Maar extra ruimte voor Geesteswetenschappen is hoe dan ook nodig. ‘Het wordt wel steeds drukker en steeds lastiger’, zegt Leenders.
‘We begrijpen alle emoties heel goed’, benadrukt universiteitswoordvoerder Caroline van Overbeeke een dag later nog eens. ‘Dit is wat wij willen, maar het is niet zo dat er geen andere opties zijn. Maar wanneer je een plan B presenteert is plan A direct niet meer aan de orde’, verklaart ze de opzet van de presentatie. ‘We blijven met de bewoners in gesprek.’
Het Plazamodel
Ook de rest van eesteswetenschappen wordt gebouw voor gebouw aangepakt in het Plazamodel. Er komt een dakopbouw voor een Asian Library op de UB en het P.J. Veth-gebouw aan de Nonnensteeg wordt verbouwd. Die twee projecten zouden in 2017 al gereed moeten zijn, wanneer gestart wordt met de verbouwing van het Arsenaal. Pas in de jaren daarna zijn de andere gebouwen aan de beurt. Naast het Lipsius zijn dat de Reuvensplaats, het Huizingagebouw en de gebouwen aan weerszijden van de UB.
De universiteit en de gemeente hebben samen een Nota van Uitgangspunten opgesteld. De gemeente wil de Doelensteeg doortrekken naar het water en in het verlengde een brug.
Op 10 december is de inspraakavond, op 14 januari de inhoudelijke behandeling in de raadscommissie Stedelijke Ontwikkeling en op 21 januari wordt het plan besproken door de gemeenteraad.
Zie ook: Geen Commentaar - Paarsebroekenpark