Wetenschap
Bof
Het Rijksinstituut voor Volks-gezondheid en Milieu wil een bofonderzoek onder studenten uitvoeren. ‘Als mensen die niet ziek zijn wel de bof kunnen verspreiden, kan dat grote gevolgen hebben.’
woensdag 7 december 2011

Onderzoeksleider Marianne van der Sande, wat is het idee?

‘Als iemand de bof krijgt, zal de plaatselijke Gemeentelijke Gezondheidsdienst (GGD) nagaan of het gaat om een patiënt met veel sociale contacten. Zo ja, dan starten we een onderzoeksgroep: de patiënt wordt gevraagd tien mensen te noemen waarmee hij of zij veel contact heeft. Die worden vervolgens gevraagd ook weer tien mensen noemen. Van die honderd mensen verzamelen we gedurende drie weken speeksel met behulp van watjes. Bij het begin en na drie weken een druppeltje bloed.’

En dan kijken jullie naar?

‘Wie er met wie contact had, en of er symptomen van bof waren. Aan de antilichaampjes in het bloed kunnen we zien of iemand besmet is geweest met de bof. En aan het speeksel kunnen we zien of diegene ook virusuitscheiding had, waarmee andere mensen besmet kunnen worden.’

Wat leren jullie daarvan?

‘Sinds de jaren tachtig is iedereen gevaccineerd, maar nu zien we toch weer bof. We willen weten wat de gevolgen daarvan zijn voor de bevolking. Kunnen mensen die zelf niet de bof hebben, toch de ziekte verspreiden? Zo ja, dan kan dat grote gevolgen hebben. We zien nu alleen uitbraken bij studenten en die zijn sterk en gezond, maar gaan we ook uitbraken krijgen in bejaardentehuizen, of bij kleine kinderen?’

Nog meer?

‘Bij tien tot vijfentwintig procent van de mannen met de bof, kan de ziekte een teelbalontsteking veroorzaken, een zogeheten orchitis. Daar zou je onvruchtbaar van kunnen worden. We willen weten of dat ook geldt voor gevaccineerden; meestal hebben die een mildere vorm. Van mannen die mee willen werken, laten we een jaar lang het zaad onderzoeken bij een fertiliteitscentrum. Ook willen we een mathematisch model maken dat voorspelt hoe de ziekte zich verspreid door gevaccineerde populaties.

‘We hebben alle GGD’s in studentensteden gevraagd om mee te doen. De Leidse GGD verwacht eigenlijk minder bof, omdat er in Leiden al een grote uitbraak is geweest (na het Sine Regno van Minerva in 2010, red.). Maar als iemand de bof krijgt, kan hij of zij zich melden, en dan regelt de GGD in overleg met ons de rest.’ BB