Dat zei minister Bruins woensdag in een commissievergadering van de Tweede Kamer over het hoger onderwijs.
Aanleiding voor die uitspraak is een gezamenlijke oproep van alle universiteiten om de taaltoets te schrappen uit de wet. Die is volgens Universiteiten van Nederland (UNL) ‘onwerkbaar’ en zal leiden tot het sluiten van veel Engelstalige opleidingen.
In ruil voor het schrappen van de taaltoets, kwamen de instellingen vorige week met een tegenvoorstel om de internationalisering in het hoger onderwijs in balans te brengen. Zo willen ze het Nederlands een belangrijker rol geven in opleidingen en een capaciteitsbeperking instellen voor Engelstalige varianten van bepaalde studies. Ook schaffen universiteiten, waaronder Leiden, de Engelstalige bachelor psychologie af.
In een interview in Mare zeiden Leids collegevoorzitter Annetje Ottow en vicevoorzitter Timo Kos vorige week dat de universiteiten en het ministerie van OCW dit tegenoffensief ‘kansrijk’ achten, dat er wat de universiteiten betreft geen onderhandelingsruimte is en dat Leiden de Engelstalige track psychologie alleen opheft ‘als de taaltoets voor bestaande opleidingen van tafel gaat’.
Desondanks is onderwijsminister Bruins nog niet enthousiast, liet hij woensdagmiddag in de commissievergadering weten. Hoewel hij de ‘zelfregie’ van de universiteiten ‘een historisch moment’ en ‘een grote stap’ noemt, wil hij de taaltoets vooralsnog niet uit de WIB schrappen. ‘De universiteiten hebben me die voorwaarde via de krant laten weten’, zei Bruins.
‘Het nu plompverloren laten vervallen van die toets, vraagt in feite van mij om de doelstellingen van het wetsvoorstel te heroverwegen. Dan geef ik mijn rem uit handen om iets van controle te krijgen over de doelstellingen waar de Tweede Kamer en meerdere bewindspersonen al tien jaar over praten.’
Bruins vindt dat het schrappen van de taaltoets ‘vraagt om een grondige weging, meer dan dat ik nu aan u kan geven’. Wel zei hij erover in overleg te zijn met UNL.
‘Ik hoor veel lovende woorden maar weinig concrete acties’, reageerde Tweede Kamerlid Luc Stultiens van GroenLinks/PvdA. ‘De universiteiten hebben één harde eis geformuleerd: schrap die bureaucratische taaltoets. Dit is een heel redelijke eis. Daarom roep ik de minister op: wees bereid om te luisteren naar de mensen in het veld die hier maanden aan gewerkt hebben, want anders was dit de laatste keer dat zij bereid zijn zelf hun nek uit te steken. Ik hoop dat hij bereid is deze eis in te willigen en hoop op een meer open houding van de minister.’
‘Die open houding is er’, antwoordde Bruins. ‘As we speak zitten de universiteiten met hun medezeggenschap om de tafel vanwege deze plannen. Ik besef dat dit een historische stap is en dat toont de open houding die ik heb. Maar ik ga in dit debat niet toezeggen wat de universiteiten mij vragen.’
De minister zegde wel toe voor de zomer met een nota van wijziging te komen. ‘Daarin kom ik met een antwoord.’ Hij vond dat dit antwoord niet te lang op zich mag laten wachten ‘nu de universiteiten zich zo kwetsbaar opstellen’ en zij zekerheid en stabiliteit verlangen.
Woordvoerder van de Universiteit Leiden Caroline van Overbeeke laat weten dat het ‘veel te vroeg is’ voor een inhoudelijke reactie. ‘Wij hebben nog geen schrijven gekregen waarin de minister zegt dat de taaltoets niet van tafel gaat. Wij wachten dus op een officieel bericht dat voor de zomer zal komen. In UNL-verband blijven we hierover in gesprek met de minister, maar het blijft een absolute voorwaarde dat die taaltoets van tafel moet.’