Cultuur
Een snack van ambrozijn
Waarom ingewikkeld doen als het gouden ingrediënt voor het perfecte kerstdiner gewoon in het vriesvak van de AH ligt? Mare vroeg student klassieke talen en culinair tovenaar Sander Erades om zijn ideale kerstdiner. Met drie gangen frikandel.
donderdag 13 december 2018
Chef Sander Erades toont zijn creatie: de frikandellenpizza. Naast hem sous-chef Maarten van der Velden. © Foto's: Taco van der Eb

Volgens de Griekse dichter Homerus hadden de goden wel heel bijzonder voedsel. Wie ervan at, kreeg niet alleen een sensationele culinaire ervaring maar ook de onsterfelijkheid. Zoals je begrijpt hielden de goden ambrozijn – zo heet dit gerecht - achter slot en grendel. Onsterfelijkheid kun je natuurlijk niet zomaar iedereen cadeau doen. Voor je het weet is de begrafenisondernemer werkloos en loopt het de spuigaten uit met de overbevolking. Maar helemaal wreed zijn de goden ook weer niet. Ambrozijn mogen ze ons dan wel ontzeggen, in hun genade schonken ze ons dat andere hemelse voedsel: frikandel.

Tijdens Kerst – wanneer onze gedachten zich vanzelfsprekend richten op het hemelse – mag de frikandel dan ook niet ontbreken. ‘Maar frikandel is zo saai!’ hoor ik je zeggen. ‘Op een kerstdiner kan ik mijn gasten toch niet vullen met een simpele vleesstaaf?’ Kolder! Kwatsch! Kladderadatsch! Frikandel is niet alleen lekker, maar ook veelzijdig. Frikandellensoep, frikandellenvlaai, frikandellenpizza. Stuk voor stuk ondergewaardeerde pareltjes van de Nederlandse keuken.

Omdat deze gerechten zo ondergewaardeerd zijn, weten veel mensen niet hoe ze deze spijzen moeten bereiden. Hoog tijd kortom voor mijn recept van het heuse frikandellendriegangenkerstdiner.

Eerste gang: Frikandellensoep

Als voorgerecht hebben we een potage (spreek uit: poo-taa-zje): een frikandellensoep.

Men neme uien (drie stuks) een snijde ze in reepjes. Doe wat boter in de pan en (heel belangrijk) zet het vuur aan.

Wanneer de boter begint te bruinen leg je de uien in de pan. Bestrooi vervolgens de uien met suiker en blijf roeren tot de uien een geelbruine kleur krijgen. Dit duurt zo’n tien à twaalf minuten. Pers dan twee teentjes knoflook en bak die zo’n dertig seconden mee.

Vervolgens is het tijd om een pan te vullen met water (600 milliliter volstaat). Doe een runderbouillonblokje in het water en laat het oplossen. Men werpe nu de uien in de pan. Laat dit soepje twintig minuten koken. Na een kwartier komt het belangrijkste deel. Pak de frituur, vul het met olie en bak enkele frikandellen (de klassieker natuurlijk – AH Basic frikandellen). Snij de frikandellen in stukjes en voeg je ze toe aan je brouwsel. Even goed roeren en voilá, de frikandellensoep is klaar. En lekker dat het is!

Tweede gang: Frikandellenpizza

Na het voorgerecht komt het hoofdgerecht. Een frikandellenpizza. Koop pizzadeeg (we gaan het deeg toch zeker niet zelf maken, kom op zeg!), leg dit deeg op bakpapier en kneed het in een leuk vormpje. Smeer dit kunstwerk vol met tomatensaus.

Bovenop de tomatensaus drapeer je plakjes mozzarella. Frituur ondertussen drie à vier frikandellen. Wanneer deze klaar zijn snij je ze in plakjes en leg je ze strategisch neer op de pizza. Verwarm de oven voor op 220 graden, schuif de pizza erin en bak deze voor een kwartiertje.

Giet de pizza af, als dat nodig is. Snij een ui in kleine blokjes en sprenkel ze rijkelijk op de gebakken pizza. Men neme vervolgens flessen curry en mayonaise. Decoreer de pizza daarmee op feestelijke wijze. Bon appetit!

Derde gang: Frikandellenvlaai

Voor het nagerecht zijn we geïnspireerd door onze zuiderburen in Limburg. Bekleed een ronde bakvorm met bakpapier en vet deze in met boter. Doe 190 gram bloem, 10 gram suiker, 5 gram gist en een toefje zout in een kom. 

Nu hebben we een glas nodig. Deponeer hierin de inhoud van een ei en klop het goed. Voeg de helft van het eimengsel toe aan het deeg, evenals een scheut melk. Smelt vervolgens 30 gram boter in een pan en voeg dit ook toe aan de concoctie. Kneed alles door elkaar. Eenmaal gekneed moet het geheel in een bakje. Dek dit af en laat het een uur rijzen. Niet vergeten om het bakje eerst in te vetten met olijfolie.

Na een uur onthullen we onze mixtuur en is het wederom kneedtijd. Gekneed en wel wordt 66,6667% van het deeg gebruikt om bodem en wanden van de bakvorm te bedekken. Prik gaatjes in de bodem. Frituur zes frikandellen en snipper een uitje. Verdeel de stukjes frikandel en ui over de vlaai en bespuit het geheel met curry en mayonaise. Van de rest van het deeg maken we een rasterdak. Leg de repen kruiselings over de vlaai. Met de overgebleven helft van het ei bestrijk je de bovenkant. Zet de frikandellenvlaai 30 minuten in de oven op 190 graden.

Disclaimer (1): de auteur van dit stuk staat achter zijn eigen recepten. Hij maakt én eet (op kosten van Mare uiteraard) dit diner dan ook hoogstpersoonlijk op. Bij het koken werd hij geassisteerd door zijn sous-chef, medeclassicus Maarten van der Velden.

Disclaimer (2): De auteur zelf heeft enorm genoten van dit verrukkelijke diner en wenst u veel succes met uw eigen frikandellenkerstdiner. Eventuele letselschade veroorzaakt door verontwaardigde gasten wordt niet door hem vergoed.