Studenten en personeel staan binnenkort lijnrecht tegenover rector Stolker en zijn bestuursleden. De messen zijn geslepen en er wordt oorlogstaal gesproken, voor de setting van een universiteitsraadvergadering dan. Want ze zijn het nu echt, écht, écht fundamenteel oneens.
Het gaat over het aanstellen van een ombudsman – pardon, ombudsfunctionaris. De uit het Zweeds overgenomen titel ‘ombudsman’ is echter genderneutraal, dus voor de leesbaarheid houden we het daar even op. Een ombudsman is een onafhankelijke klachtenbehandelaar, die ook ongevraagd onderzoek mag doen in een organisatie.
Studenten hebben al zo iemand, medewerkers niet. En dat zou, op zich, geen overbodige luxe zijn. Of het nou gaat om terrorprofs, intimidatie, discriminatie, mysterieus verdwenen rapporten of verziekte werksferen, de universiteit is een grote organisatie, en om de rector te quoten: ‘Daar gebeurt altijd wel wat.’
Des te meer reden om de checks and balances zoveel mogelijk op orde te hebben, zou je zeggen. Dat een grote organisatie niet altijd harmonieus gezellig met elkaar om tafel zit, is logisch. Dat vinden de studenten en personeelsleden ook: ze hebben er al drie keer om gevraagd, maar het bestuur geeft niet toe.
Als verdediging schermt Stolker met vertrouwenspersonen: die zijn er al, dus laten we die gebruiken. Maar vertrouwenspersonen zijn geen ombudsmannen, maar eerder luisterende oren en schouders om op uit te huilen. Daarnaast zitten ze nota bene ín de organisatie waarover geklaagd wordt. Niet bij uitstek degenen waar je naartoe gaat als je echt aan de bel wilt trekken en aan een oplossing wil werken.
Het gaat juist om een persoon die eerst beerputten opentrekt en daarna frisse lucht door de universiteitsgangen laat waaien, waar opgekropte frustraties, werkdruk en onzekerheid ertoe leiden dat mensen verstikken, opbranden en elkaar de kamer uitvechten. Die willen niet alleen hun hart anoniem kunnen luchten, maar ook hun recht halen.
Is het angst? Is het bestuur bang voor een vrouw/man die onafhankelijk door de academie wandelt, naar klachten luistert en op eigen houtje onderzoek mag doen? Wat hebben ze te verbergen?
Het zal moeilijker zijn controle te houden op de communicatiestromen, die nu al beperkt worden tot één persvoorlichter. Het zal ook moeilijk zijn om mensen te verzoeken tweets te verwijderen, om het universiteitsimago te beschermen. Mensen verbieden te praten met de pers is al zoveel werk. Maar niet mogen praten met een ombudsman is uit den boze. Hoe harder de deksel wordt dichtgehouden, hoe harder de ketel uiteindelijk ontploft.
Door Anoushka Kloosterman