Wat hebben de partijen voor elkaar gekregen? En wat willen ze de komende tijd gaan veranderen? Mare vroeg de lijsttrekkers van de vier studenten- en twee personeelspartijen naar hun motieven. Bonusvraag: bij welk historisch moment willen ze graag worden afgebeeld, en wat zegt dat over hun standpunten? Overtuigd? Ga dan naar stemmen.leidenuniv.nl!
Door Sebastiaan van Loosbroek
Hannah Borst (23) studeert rechten en is lijsttrekker van Christelijke Studentenfractie Leiden (CSL).
Wat heeft CSL de afgelopen tijd bereikt?
‘Er waren landelijke plannen dat studenten voor hun bachelorvakken gemiddeld minstens een 7 moesten hebben om aan een master te mogen beginnen. In Leiden is er mede door ons voor gekozen om de masters voor alle Leidse studenten toegankelijk te houden, ook als je een 6 staat. Een 6 is voldoende, een bachelor is niet pas iets waard vanaf een 7. Ik denk dat er namelijk genoeg studenten zijn die niet in hun bachelor excelleren maar pas later tot bloei komen, bijvoorbeeld studenten die vooral goed zijn in het schrijven papers in plaats van het maken van tentamens.
‘Bij de faculteit Rechten heb ik me ingezet voor studenten met een functiebeperking. Ik heb zelf een spierziekte en maak mijn tentamens in een aparte zaal. Daar was voorheen nooit een vakdocent bij, alleen een surveillant. Toen er een keer een fout in mijn tentamen stond, moest ik met de telefoon van de surveillant naar de docent bellen voor verheldering. Sindsdien komt er op het KOG altijd even een docent langs bij het tentamen. Ik wil ervoor zorgen dat dat ook op de andere faculteiten gebeurt. Dat is ook nodig, want ongeveer tien procent van de Leidse studenten heeft een functiebeperking.’
Wat moet er volgens CSL veranderen?
‘Geen massa maar maatwerk, dat vinden wij heel belangrijk. Dat geldt niet alleen voor studenten met een functiebeperking, maar ook voor studenten met bijvoorbeeld burn-outklachten. Studeren is een stuk duurder geworden waardoor de druk is toegenomen. Studenten durven dus niet te falen, want dat kost een paar duizend euro. Het is moeilijk om uit te vinden hoe je bij een studentpsycholoog terecht kunt komen. Die informatievoorziening moet beter. We willen dat studenten zo stressvrij mogelijk kunnen studeren.
‘Ook willen we dat in het onderwijs meer aandacht komt voor duurzaamheid, zodat studenten beter zijn voorbereid op de arbeidsmarkt. Vooral studenten van de faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen geven aan dat ze meer vakken willen over duurzaamheid, omdat zij degenen zijn die daar in de toekomst mee aan de slag zullen gaan.’
Waarom moeten studenten überhaupt naar de stembus?
‘Het is supertof dat je mag meebeslissen over het bestuur van de universiteit. Maar het geeft de lijsttrekker ook een goed gevoel als je met een bepaald aantal stemmen in de raad plaatsneemt, zodat er mensen zijn die op je rekenen. Ze moeten niet alleen stemmen, maar ook actief kiesgedrag vertonen. Via sociale media zijn de partijen op zoek naar input van studenten, zodat we ook echt namens hen kunnen spreken.’
Waarom wil je met Gandhi worden afgebeeld?
‘Hij was een bruggenbouwer die tussen verschillende geloven in stond. CSL wil zich niet alleen verbinden aan christelijke studenten, maar aan iedereen. Gandhi streefde net als wij naar gelijkheid. En hij was vegetariër, dus heel erg duurzaam.’
Dahran Coban (22) studeert rechten en is lijsttrekker van studentenpartij Ondernemende Studenten Leiden (ONS Leiden).
Wat heeft ONS Leiden de afgelopen tijd bereikt?
‘We vinden het belangrijk dat studenten zich ook naast hun studie ontwikkelen. Daarom hebben we meegewerkt aan het afschaffen van het bindend studieadvies in het tweede jaar. Je zit dan midden in je studententijd, dus dat is hét moment om in commissies, besturen of de medezeggenschap te gaan.
‘Uit het oogpunt van duurzaamheid hebben we ervoor gezorgd dat er op verschillende locaties gratis watertappunten komen. In veel faculteiten past je flesje niet onder de kraan, terwijl het heel slecht is om telkens nieuwe flesjes te kopen en weer weg te gooien. Ze staan al in Plexus en het Lipsius. Het Gorlaeus, KOG, FSW, de UB en campus Den Haag volgen nog.
‘Ook hebben we voor extra studieplekken gezorgd tijdens tentamenperiodes, dan worden er universiteitsbreed lokalen opengesteld. Dat moeten er nog meer worden. Verder hebben we ervoor gezorgd dat de beurzen voor studie- en studentenverenigingen zijn verhoogd. Een heel belangrijk punt voor ons.’
Wat moet er volgens ONS Leiden veranderen?
‘We willen dat studenten op ieder moment gemaakte tentamens kunnen inzien via online tentameninzage. Nu moeten studenten bij sommige studies ‘s avonds naar de universiteit komen om het tentamen in te zien, terwijl het online veel makkelijker en flexibeler is. Ook voor docenten trouwens, want inscannen is minder werk dan alle tentamens kopiëren en klaarleggen, zoals bij sommige studies gebeurt.
‘Verder vinden we het raar dat zaken overal anders zijn geregeld. Bij Rechten kun je na de uiterste aanmelddatum voor een tentamen nog naar het secretariaat om je alsnog in te schrijven. Bij de faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen kan dat bijvoorbeeld niet. Dat moet worden geharmoniseerd: elke faculteit moet gelijke rechten en plichten hebben.
‘We willen dat er op alle faculteiten colleges worden opgenomen. Dat roepen we al jaren, maar het gebeurt nog steeds niet. Bij Rechten wordt alles opgenomen, maar bij de kleinere studies helemaal niets. Voor studenten maakt dat heel veel uit; als zo’n student een keer een college mist omdat hij of zij bijvoorbeeld een bestuursactiviteit heeft, dan moet die vertrouwen op aantekeningen van studiegenoten.
‘Ook willen we goedkopere catering. Het kan niet zo zijn dat de universiteit dezelfde prijzen rekent als de reguliere horeca. Soms heb je het zo druk met studie dat je even op de faculteit wil eten, dus die mogelijkheid moet er zijn tegen een redelijke prijs. Studeren is tegenwoordig al duur genoeg.’
Waarom moeten studenten überhaupt naar de stembus?
‘In je studententijd speelt de universiteit een heel grote rol in je leven, waarin je misschien wel meer met de universiteit dan met de gemeente te maken hebt. Je kunt daarom nog beter stemmen voor de universiteitsraad dan voor de gemeenteraad.’
Waarom wil je als Napoleon worden afgebeeld?
‘Napoleon pakte alles aan waar hij het niet mee eens was en in zijn bewind heeft hij een groot deel van Europa geharmoniseerd. Dat wil ik volgend jaar ook graag op de Universiteit Leiden doen.’
Viktor Blichfeldt (25) studeert International Studies en is lijsttrekker van Democratische Studenten Partij Den Haag (DSP Den Haag).
DSP Den Haag, dat behoeft wat introductie…
‘We zijn twee maanden geleden begonnen. Met een paar medestudenten kwamen we tot de conclusie dat er een hoop problemen zijn op campus Den Haag, maar dat er geen overkoepelende studentenvertegenwoordiging bestaat. De verschillende faculteiten in Den Haag hebben wel een faculteitsraad, maar wij willen voor de gehele campus aan de slag in de universiteitsraad. Dat maakt het coördineren een stuk makkelijker.’
Welke problemen zijn er dan?
‘Ten eerste is er een gebrek aan studentenvertegenwoordiging. Het moet voor de studenten in Den Haag makkelijker en efficiënter worden om hun klachten te uiten. We willen een commissie opzetten waar ze voortaan heen kunnen, in plaats van dat ze eerst met hun problemen naar Leiden moeten waarna het naar Den Haag moet worden teruggekoppeld. Dat is een bureaucratisch proces dat veel makkelijker kan. Studenten moeten op de campus zélf terecht kunnen.
‘De campus groeit enorm. De komende jaren komen er duizenden studenten bij, maar de faciliteiten blijven achter. We hebben op dit moment niet eens genoeg leslokalen en huren zelfs ruimtes op Den Haag Centraal. Net zo min hebben we voldoende studieruimte. De universiteit was verrast door de enorme studentenaantallen in Den Haag, en daardoor blijven voldoende lokalen en studieruimtes achter. De universiteit probeert het op te lossen door een nieuw studiecentrum te openen, maar dat is lang niet genoeg.
‘Ook huisvesting voor studenten is een groot probleem. Sommige nieuwkomers moeten een maand in een hostel zitten, omdat er geen woonruimte voor hen is. De universiteit kan niet zelf extra gebouwen bouwen, maar ze hebben wel de verantwoordelijkheid om dit samen met de gemeente en Duwo mogelijk te maken.’
Waarom moeten studenten überhaupt naar de stembus?
‘Aan de universiteit leer je hoe het is om een democratisch burger te zijn. Toch merk ik dat veel studenten niet weten wat een universiteitsraad is of wat die doet. Dat vind ik best schokkend. We moeten het meer promoten, want studenten kunnen er met hun stem aan bijdragen dat het dagelijks leven aan de universiteit positief verandert.’
Waarom wil jij bij de val van de Berlijnse Muur worden afgebeeld?
‘We willen het gat tussen Leiden en de campus Den Haag verkleinen. Studenten in Den Haag hebben het gevoel dat ze het kleine vergeten broertje van de universiteit zijn. Terwijl Leiden een nieuw sportcentrum krijgt, moeten wij onze examens maken in evenementenhal Opera in Den Haag, waar het lawaaiig is en het licht flikkert.’
Gerieke Prins (22) studeert geschiedenis en is lijsttrekker van studentenpartij LVS (Lijst Vooruitstrevende Studenten).
Wat heeft LVS de afgelopen tijd bereikt?
‘We horen heel vaak dat docenten te laat zijn met het nakijken van tentamens, waardoor studenten in problemen komen met herkansingen. Toen we daar onderzoek naar lieten doen, bleek dat bij Geesteswetenschappen inderdaad zo te zijn. Daar hebben de docenten allerlei redenen voor, maar het is goed dat er nu iets aan kan worden gedaan. We krijgen ook veel klachten over scriptiebegeleiding bij grote studies als rechten, psychologie en geschiedenis, daar zijn we nu mee bezig.
‘We hebben er, samen met de andere partijen, ook voor gezorgd dat er toegangspoortjes komen in het KOG, zodat scholieren daar niet meer kunnen zitten. Het is de bedoeling dat het KOG in tentamenperiodes zelfs alleen nog voor rechtenstudenten toegankelijk wordt.
‘Er zijn trouwens overal te weinig studieplekken. Dan worden er wel lokalen opengesteld in het Huizingagebouw, maar heel veel studenten weten dat niet. Vervolgens wordt er gezegd dat er geen gebruik van wordt gemaakt en er dus geen behoefte aan is. Dat is natuurlijk niet waar, want de UB puilt uit. Maar er is ondertussen wel een Asian Library op de UB gebouwd, waar alleen studenten van Aziatische talen en culturen mogen zitten, terwijl die ook half leeg is.’
Wat moet er volgens LVS veranderen?
‘De universiteit moet er zijn voor elke student, niet alleen voor excellente studenten. Studenten die aan topsport doen, een functiebeperking hebben of een bestuursjaar doen moeten gelijke kansen krijgen. Voor excellente studenten is er bijvoorbeeld het honours college, soortgelijke ontplooiingsmogelijkheden moeten er ook zijn voor andere studenten. In ieder geval moeten we af van het rendementsdenken: dat iedereen zo snel mogelijk moet afstuderen. Je levert completere studenten af als zij zich ook naast hun studie kunnen ontwikkelen. Op cum laude afstuderen zit bijvoorbeeld een termijn, maar er kunnen heel goeie redenen zijn dat iemand er wat langer over heeft gedaan.
‘Ook willen we ons bezighouden met het verduurzamen van de universiteit. Ik heb in het milieubeleidsplan 2016-2020 lachwekkende dingen gelezen, bijvoorbeeld dat van alle energie die we hier gebruiken maar 0,03 procent wordt opgewekt door zonnepanelen. Die zonnepanelen hebben we al sinds 2013 en liggen alleen op het dak van het Plexus, maar ik kan me niet voorstellen dat er niet meer mogelijkheden zijn.’
Waarom moeten studenten überhaupt naar de stembus?
‘Ik hoor soms: “Ach, die mensen doen toch niets”. Maar we doen juist heel veel concrete dingen. Wél of géén poortjes in het KOG, dat lijkt me relevante invloed. Of automatisch ingeschreven worden voor tentamens, dat wil iedere student. Maar niet gaan stemmen, dat kan dan niet.’
Waarom wil je in het schilderij ‘De vrijheid van het volk’ worden afgebeeld?
‘Deze afbeelding is iconisch voor de strijd voor gelijkheid. Dat past heel erg goed bij onze partij, wij strijden altijd voor een eerlijkere universiteit waar gelijke kansen en mogelijkheden zijn voor iedere student.’
Marishka Neekilappillai (29) is promovenda burgerlijk recht en is lijsttrekker van personeelspartij PhDoc.
Wat heeft PhDoc de afgelopen tijd bereikt?
‘Mijn collega in de universiteitsraad Charlotte de Roon heeft ervoor gezorgd dat de situatie van promovendi nu ook expliciet in de universitaire personeelsmonitor is verwerkt. Er wordt nu expliciet gevraagd naar welzijn, begeleiding en scholingskansen.
‘Voor junioronderzoekers is het vaak hun eerste baan, waarbij begeleiding erg belangrijk is. Bovendien hebben ze weinig zekerheid over hun situatie na het promoveren, omdat het heel moeilijk is een vervolgtraject te krijgen. Daardoor vloeien er veel af naar het bedrijfsleven of de overheid. Daarvoor moeten ze tijdig worden gewaarschuwd. Het is belangrijk dat de verwachtingen vanaf het begin duidelijk zijn en de universiteit de doorstroom naar een nieuwe functie beter begeleidt met adviezen en cursussen.
‘Verder heeft PhDoc gepleit voor meer overleg tussen promovendi en het instituuts- of faculteitsbestuur, waarin PhD’s feedback kunnen geven op het promotietraject. Die notitie is overgenomen door de universiteitsraad en wordt nu voorgelegd aan het college van bestuur.’
Wat moet er volgens PhDoc veranderen?
‘Ik wil me inzetten voor internationale promovendi en postdocs. Zij moeten meer onderdeel worden van de universiteit. Nederlandse onderzoekers praten liever Nederlands met elkaar, waardoor de internationale medewerkers sociale belemmeringen ervaren. Maar ze ervaren ook praktische belemmeringen, zoals gebrekkige hulp bij het vinden van huisvesting. Wie niet zo sociaal vaardig is, vereenzaamt gemakkelijk. Met z’n allen Engels praten zou helpen, want ik vind niet dat je van internationale medewerkers kan verwachten dat ze Nederlands leren spreken. Leidinggevenden die zien dat hun promovendus zich isoleert, moeten die persoon er meer bij betrekken. Het college van bestuur moet onderzoek doen om de problemen onder internationale medewerkers te inventariseren.
‘Verder zouden promovendi en postdocs de kans moeten krijgen om een basiskwalificatie onderwijs (BKO) te behalen, zodat ze zich zekerder voelen voor de collegezaal. Ook wil ik de onzichtbare belemmeringen van voornamelijk vrouwelijke wetenschappers en wetenschappers met een niet-westerse allochtone achtergrond in kaart brengen en verminderen. Hoe gaat de universiteit om met vrouwelijke promovendi en postdocs die zwanger worden? Verkleint dat hun kans op een vervolgtraject? En hoe triggeren we niet-westerse allochtone studenten om voor de wetenschap te kiezen? Er zijn er heel veel als student, maar als promovendus zie ik ze niet terug. Daar moet iets aan worden gedaan.’
Waarom moet het personeel überhaupt naar de stembus?
‘Daarmee legitimeer je de medezeggenschap, ongeacht waar je op stemt. En het geeft de kandidaten het gevoel dat ze namens de gemeenschap praten.’
Waarom wil je in het schilderij ‘De anatomische les’ van Rembrandt worden afgebeeld?
‘Het beeld dat centraal staat is kennisoverdracht. Wat ik erin zie is dat de promotor zijn kennis overdraagt aan de promovendi. Maar het gaat ook over de tijd waarin het is gemaakt; de Gouden Eeuw. Die eeuw heeft met de slavenhandel een zwarte bladzijde, maar het is ook de tijd van kennis, kapitaal en cultuur. Nieuwsgierige, ondernemende buitenlanders waren hier welkom en wilden hun steentje bijdragen aan onze samenleving. Dat zorgde voor nieuwe kennis en wetenschappelijke vooruitgang. Dat was toen belangrijk, maar nu zeker ook.’
Bart van der Steen (34) is universitair docent geschiedenis en lijsttrekker van personeelspartij FNV Overheid.
Wat heeft FNV Overheid de afgelopen tijd bereikt?
‘We hebben met het college van bestuur echt de degens gekruist over de thema’s werkdruk en sociale veiligheid. We zijn erg geschrokken van de berichten over de misstanden bij de opleiding pedagogiek, waar de werkverhoudingen zijn verstoord en de mensen zich onveilig voelen. Wij vinden het heel belangrijk dat iedereen met plezier naar z’n werk gaat en zich veilig voelt. Door een voorstel van ons is de hele universiteitsraad inmiddels van mening dat er een ombudsman moet komen voor het personeel. Het college van bestuur neemt dat nu in overweging.’
Wat moet er volgens FNV Overheid veranderen?
‘Er zijn drie grote zaken die met elkaar samenhangen: werkdrukverlaging, regeldrukverlaging en terugdringing van het aantal tijdelijke contracten. Docenten moeten steeds meer verantwoorden wat ze doen: de collegebeschrijving, de becijfering, hoe een tentamen is opgebouwd. Dat kost heel veel tijd, terwijl de tentamencijfers er niet beter van worden en het werkplezier afneemt. De werkdruk is echt heel erg hoog en het is niet ongewoon dat mensen in de avond en het weekend doorwerken. Ook stelt de overheid steeds minder geld per student beschikbaar, waardoor de verhouding docent/studenten schever wordt en het werk per docent toeneemt. Daarbij komt nog dat een groot deel van het personeel een tijdelijk contract heeft. Dat leidt tot onzekerheid en een ongelooflijke druk.
‘Het lijkt wel alsof de overheid voor een dubbeltje op de eerste rij wil zitten. De basisscholen doen het heel goed nu met hun PO-acties. De universiteiten zouden ook gezamenlijk in overleg moeten gaan om de werkdrukproblemen aan te pakken.
‘De komende vier jaar zullen we het college van bestuur kritisch blijven volgen en aanspreken op de dingen die niet goed gaan, zelf met voorstellen komen om de werkdruk te verlagen en ons best doen het debat breder te trekken. Universitair personeel is niet de eerste groep die de barricades op gaat, maar de universiteiten zouden gezamenlijk de toenemende werkdruk op de politieke agenda moeten krijgen.’
Waarom moet het personeel überhaupt naar de stembus?
‘Elke medewerker van de universiteit heeft er belang bij dat het college van bestuur kritisch en nauwgezet wordt gevolgd. Het beleid dat daar wordt uitgezet heeft namelijk direct invloed op de manier waarop het werk vorm krijgt.’
Waarom wil je in de March for Science worden afgebeeld?
‘Op de universiteit worden de mensen opgeleid die het land gaan besturen, de medicijnen gaan maken en die kritische reflectie bieden op hoe de maatschappij werkt. Als er niet genoeg geld en aandacht wordt besteed aan wetenschap en onderwijs, heeft dat ongelooflijk grote gevolgen.’