Door Vincent Bongers Vanwege het afschaffen van de basisbeurs komt er vanaf 2019 veel geld vrij om te investeren in de kwaliteitsverbetering van het hoger onderwijs.

In 2019 krijgen de hogescholen en universiteiten voor hun plannen in totaal 184 miljoen euro, in 2024 zou dat bedrag opgelopen moeten zijn naar 550 miljoen euro, becijfert het ministerie van Onderwijs.

Maandag heeft Van Engelshoven zogeheten kwaliteitsafspraken gemaakt met universiteiten, hogescholen en studentenorganisaties over de verdeling van dat geld. We hebben ‘aan de studenten de belofte in te lossen die is gedaan met het akkoord over het studievoorschot’, aldus de minister in een brief aan de Tweede Kamer.

Deze afspraken zijn echter een stuk minder rigide dan de prestatieafspraken die van 2012 tot 2016 met de universiteiten en hogescholen werden gemaakt.

Toen werd er per instelling vastgesteld aan welke prestatie-eisen deze precies moest voldoen. Lukte dat niet, dan ging de geldkraan een beetje dicht.

Van Engelshoven pakt het anders aan. Ze gaat niet vertellen wat bijvoorbeeld de Universiteit Leiden precies moet doen voor het ontvangen van het studievoorschot.

‘Minder controle vanuit de overheid, meer vertrouwen in hogescholen en universiteiten,’ stelt de minister.

De universiteit maakt een plan waarin staat wat er met de studievoorschotmiddelen tot en met 2024 bereikt moet worden en welke maatregelen zij daarvoor neemt.

Iedere instelling neemt in haar plan een meerjarenbegroting op die inzicht geeft waaraan de instelling voornemens is de studievoorschotmiddelen te besteden, legt Van Engelshoven uit.

In de jaarverslagen vanaf 2019 legt de universiteit in een apart hoofdstuk verantwoording af over de voortgang ten aanzien van de voornemens, het proces en de afspraken met de medezeggenschap over de besteding van de studievoorschotmiddelen.

‘De universiteitsraad krijgt de gelegenheid om in een bijlage van het jaarverslag zelfstandig te rapporteren over de besteding van de studievoorschotmiddelen.’

De universiteiten en hogescholen worden wel in de gaten gehouden. Opleidingenkeurder de Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie gaat de plannen en de verwezenlijking daarvan toetsen.

De kwaliteitsafspraken zijn niet vrijblijvend. Mocht de universiteit zich niet aan het ingediende plan houden, dan heeft dat mogelijk financiële consequenties.