Foto Najib Nafid

Wat ga je doen?

‘Ik probeer in foto’s te achterhalen wat er aan de hand is. Eerst moet je uitzoomen, de foto in een ander perspectief plaatsen, in een ander land, een andere tijd. Soms is het verhaal dat een foto in eerste instantie leek te vertellen dan precies andersom.’

Kun je een voorbeeld geven?

‘In de Tweede Wereldoorlog wilden ze de onderkant van vliegtuigen bepantseren tegen kogels, dus hielden ze bij waar en hoeveel kogelgaten er in een vliegtuig zaten bij terugkomst. Dan zouden ze de plekken die het meest geraakt werden gaan bepantseren. Maar een statisticus zei: nee, we moeten juist bepantseren wat het minst geraakt wordt.’

Huh?

‘De vliegtuigen die niet terugkwamen, díe waren belangrijk. Maar de kogelgaten in die vliegtuigen hielden ze nou juist niet bij.

Snap je? Ander voorbeeld: je leent de auto van je vrouw, je kijkt in het handschoenenkastje, er ligt een onderbroek die niet van jou is. Hoe groot is de kans dat ze vreemdgaat?’

Best groot?

‘Nee, heel klein! Je moet eerst de kans op vreemdgaan berekenen. Zeg dat twintig procent van de mensen wel eens een kleine fout begaat.

'Dan bereken je de kans op de aanwezigheid van een vreemde onderbroek in een auto, en daar maak je dan een formule van…

‘Maar ik moet nu natuurlijk niet de hele show gaan vertellen.’

Hoe ga je te werk als je een foto voor je krijgt?

‘Je denkt dat het met kijken te maken heeft, maar het is nadenken. Het is handig als je veel weet, parate kennis hebt. Ik verplaats me altijd in de situatie, alsof ik zelf op de foto sta: hoe lang sta ik hier al? Hoe ben ik hier gekomen? Heb ik het koud? Heb ik honger? Cultuur is ook heel bepalend. Daar moet je los van proberen te komen.

‘Door het werk bij de krant ben ik op het idee van de show gekomen. En door Sherlock Holmes. Hij is zo grappig. “Nothing makes a case as clear as stating it to somebody else”, is een van zijn uitspraken. Dat doe ik dus ook in mijn theatercollege.

‘Ik ben een speurneus. De grootste lol zit in het ontdekken van dingen, dat sleept je door het bestaan heen. Mensen grijpen snel naar muziek en films voor vermaak, maar dat zijn voorgekauwde ervaringen. Terwijl het overal een soort wachtkamer is vol nieuwe ervaringen. Je hoeft je niet te vervelen, nooit. Echt nooit.’

Hans Aarsman, Precies Andersom
Theater aan het Spui, Den Haag
Zaterdag 14 april, € 14 - 17,50

Door Susan Wichgers