Emigreren naar Mars: klinkt nogal futuristisch, misschien zelfs onmogelijk. Maar als het aan Mars One ligt, gaat het over dertien jaar toch echt gebeuren. Uit een selectieproces dat begon met 200.000 enthousiastelingen, zijn honderd geluksvogels gefilterd die kans maken op een enkele reis.
Binnenkort start de eerste training, waarbij nog zestig kandidaten afvallen. Na een intensieve training zullen dan in 2031 twee vrouwen en twee mannen onze planeet verruilen voor Mars. Vol overtuiging vertelt Arno Wielders zaterdag in de Oude Sterrewacht hoe zijn bedrijf Mars One een menselijke kolonie wil stichten op de rode planeet. Overal is over nagedacht, zegt hij, de raket die ze willen gaan gebruiken is zelfs al gebouwd. De kolonisten zullen de planeet ‘terraformeren’ (meer op de aarde laten lijken). Dikke lagen aarde op de woonmodules moeten de gevaarlijke straling tegenhouden. Contact houden met het thuisfront moet waarschijnlijk via e-mail, want door de grote afstand zit er 20 minuten vertraging in de communicatie.
Het grootste obstakel: het astronomische bedrag dat nodig is om mensen op de planeet te krijgen én te houden. Om dat geld bij elkaar te schrapen, wil Mars One de astronauten laten volgen met camera’s. Met het geld van de mediarechten komen ze al een heel eind, verwacht Wielders. Daarnaast wil hij via crowdfunding extra inkomsten genereren en is hij in gesprek met mensen die ‘verschrikkelijk veel geld hebben’. Maar, zegt Wielders, die raken niet zo snel overtuigd. ‘Want wat zeg je tegen de investeerders? We willen vier mensen naar Mars sturen? Ze willen weten wanneer hun investering rendabel wordt.’
Het geldgebrek is de reden dat de planning van de missie steeds een paar jaar opschuift. ‘Toen we begonnen in 2011, dachten we dat we binnen 15 jaar op Mars zouden zijn. Dat halen we niet. Rijke mensen zijn wel geïnteresseerd, maar ze wachten allemaal op elkaar.’ Terwijl we een hoop problemen op aarde zouden kunnen oplossen door verder te kijken dan onze eigen planeet, volgens Wielders. ‘Het zonnestelsel zit vol met grondstoffen, maar we zien de aarde als gesloten systeem.’
Aan het eind van de lezing krijgt het publiek de kans om vragen te stellen. Die zijn er, natuurlijk, genoeg. Iemand wil weten of Wielders zelf naar Mars zou willen.
‘Eerst wel, maar nu heb ik kinderen. Misschien als zij het huis uit zijn.’ Hoe voorkom je dat de kolonisten heimwee krijgen? ‘Helemaal uitsluiten kunnen we dat natuurlijk niet. We doen wel eerst een test op Antarctica, waar de astronauten negen maanden zullen verblijven zonder contact met de buitenwereld.’
Terwijl de zaal leegloopt, blijft er een aantal ruimteliefhebbers achter om na te praten. Ze moeten een beetje grinniken om de vraag waarom we een menselijke kolonie op Mars nodig zouden hebben. ‘Waarom beklimmen we de Everest?’, is de tegenvraag van Kartik Kumar (33, lucht- en ruimtevaarttechniek). Wielders: ‘Het is gewoon cool, toch? Nee, het is echt belangrijk dat het zonnestelsel wordt gebruikt.’ Kumar vult aan: ‘Op een gegeven moment zal er een inslag plaatsvinden op aarde. Net als de dinosauriërs zullen we dat niet overleven. We moeten ons DNA dus verspreiden in het zonnestelsel.’
Kumar wil zelf ook wel naar Mars, maar alleen als het mogelijk is om terug te keren. Voor het Austrian Space Forum is hij al op een simulatiemissie geweest, compleet met ruimtepakken en rovers.
‘Ik heb laatst een maand lang op een basis in Oman gezeten, in de woestijn in the middle of nowhere, om te oefenen voor een missie naar Mars, bijvoorbeeld hoe je met die communicatie-vertraging omgaat.’
Max van der Ree (23) hoeft niet zo nodig naar een andere planeet. ‘Het is een soort instinct, we moeten onze horizon verbreden. Maar ik volg dat liever vanaf de aarde.’
Wat is er nou zo fascinerend aan de ruimte? Student sterrenkunde Dennis Vaendel (22) krijgt die vraag vaker. ‘Mensen denken dat je niks met mijn studie kan. De aarde is inmiddels wel ontdekt, maar we moeten verder gaan. Een paar eeuwen geleden waren wij waarschijnlijk ontdekkingsreizigers geweest.’
‘Het is een virus, het ruimtevirus’, denkt Wielders. ‘Je hebt het, of je hebt het niet. Mars trekt trouwens ook genoeg rare mensen. In de selectie zaten er genoeg kandidaten die je nog niet eens je auto zou willen laten besturen.’
Vaendel wil graag nog weten wat de eerste woorden van de mens op Mars zullen worden. ‘Dat weet ik niet’, antwoordt Wielders, ‘maar ik heb in ieder geval in mijn hoofd dat het een vrouw gaat zijn. Daar is het wel tijd voor.’
----------------------------------------------------------------------------------------
Where's Wim?
Vier jaar geleden sprak Mare met de Nijmeegse student Wim Dijkshoorn, één van Mars One-kandidaten. ‘Als er zo’n uitdaging langskomt, waarbij je zoveel kunt leren, moet je gewoon voor jezelf kiezen, hoe egoïstisch dat ook klinkt’, zei hij destijds. Helaas viel hij tijdens de selectieprocedure af.
Hoe kijkt hij er nu op terug? ‘Het was een belangrijke ervaring. Ik ben nu met andere dingen bezig, maar deelname aan een soortgelijk project zit altijd in mijn achterhoofd. Ik ben nog steeds iemand die veel reist en op zoek is naar nieuwe ervaringen. Daarom kwam het voor vrienden en familie ook niet onverwachts dat ik aan de andere kant van de wereld ging wonen.’
Hij woont nu in Hangzhou, China, om Chinees te leren. ‘Veel van de dingen die ik nu doe en leer probeer ik aan een mogelijke toekomst op Mars te koppelen. Ik denk er ook veel over na. Dus ja, wie weet ga ik ooit alsnog.’
Door Susan Wichgers