Door Vincent Bongers In 1954 publiceerde de Britse schrijver William Golding Lord of The Flies, een gitzwarte bespiegeling over de kwetsbaarheid van de menselijke beschaving. In de roman strandt een groep jongens als gevolg van een oorlogsevacuatie op een onbewoond eiland. Langzaam maar zeker gaan ze ten onder aan een bloederige machtsstrijd.
Golding maakte als militair de gruwelen van de Tweede Wereldoorlog mee en die ervaringen kleurden zijn mensbeeld. ‘Helaas is het nog steeds een relevante roman en ik verwacht ook niet dat dit snel gaat veranderen’, zegt Ilke Canaslan (21, psychologie), die het personage Percival speelt en co-regisseur van het stuk is. ‘Het gaat over angst en overleven.’
‘De roman verwijst niet naar een specifieke oorlog’, aldus co-regisseur Alex Owens uit Groot-Brittannië (25, literatuurwetenschappen). ‘Golding stelde dan ook: “Al die ellende kan zo weer gebeuren.”’
‘Ik las het boek op de middelbare school’, zegt Canaslan. ‘Toen brak het echt mijn hart. Ik kon me toen niet voorstellen dat het mogelijk was dat kinderen zo getraumatiseerd raakten dat ze compleet verwilderen. Ik voelde me verbonden met de meer rationele personages in de roman.’
Owens: ‘Om eerlijk te zijn begreep ik een flink aantal thema’s in het boek niet gedurende mijn tienerjaren. Maar er was ook toen wel iets in het verhaal dat me erg aangreep.’
‘Als je een van de personages vertolkt, begin je het boek echt beter te begrijpen’, zegt Abigail Mynett (24, literatuurwetenschappen). ‘Ik speel Piggy, iemand die op een heel agressieve manier gepest wordt door de andere jongens. “Laten we dit met de groep bespreken”, zegt hij. “Kop dicht”, krijgt hij dan als antwoord.
‘Het is best lastig om iemand te spelen die heel rationeel is en ook gewoon steeds gelijk heeft, maar toch constant wordt beschimpt. Het mikpunt van spot zijn, is een heftige ervaring.’
In het boek gaat het om een groep jongens. Onlangs is er nog een versie met alleen vrouwen gespeeld. ‘Wij hebben gekozen voor genderneutraliteit’, zegt Canaslan.
Owens: ‘Golding zelf stelde ooit dat vrouwen veruit superieur waren aan mannen. Ze waren volgens hem in staat om hun oerinstincten te overstijgen. Daarom koos hij niet voor een eiland met meisjes. Wij wilden in deze versie loskomen van die man-vrouwdiscussie.’
Mynett: ‘We hebben het aan de acteurs overgelaten of ze hun rol als man of vrouw wilden invullen. Ik speel een vrouwelijke Piggy omdat ik het wel grappig vind dat een meisje zo’n rationeel persoon is, maar eigenlijk doet het er niet zo toe.’
Owens: ‘Het verhaal moet zoveel mogelijk gaan leven. Het publiek moet deel van het eiland worden.’
Canaslan: ‘De bezoekers zitten tussen drie verschillend podia in. Het eiland omsingelt ze eigenlijk.’
ISN Leiden Theatre Club,
Lord of the Flies
Kapelzaal, Oude Vest 45
9 en 10 december, €7
(ISN-leden €5)