Achtergrond
Een fusie vol senioren
Het lijkt een ideale oplossing voor zowel kamernood als eenzaamheid: studenten die gratis in verzorgingstehuizen wonen en als tegenprestatie tijd doorbrengen met de bewoners. Mare ging kijken in Deventer. ‘Biertjes drinken en voetbal kijken voelt niet als werk.’ Op een donderdagavond in Deventer staat Anneloes Olthof (25) in de keuken. Ze is druk bezig het eten voor haar huisgenoten te bereiden. Het menu van vanavond: gekookte eieren, brood, beschuit, kaas, worst en jam. Geen doorsnee avondmaal voor studenten dus. Maar dat krijg je ervan als je huisgenoten ruim vijftig jaar ouder zijn dan jijzelf.
woensdag 11 oktober 2017
Studente Anneloes Olthof tussen haar medebewoners: ‘Het is alsof ik tientallen opa’s en oma’s heb.’ © Paul Remmelts

Olthof is namelijk een van de ‘woonstudenten’ van zorgcentrum Humanitas. In ruil voor dertig uur vrijwilligerswerk per maand mag ze gratis tussen de senioren wonen. ‘Anneloes, wat zie je er goed uit vandaag!’ zegt een van de bewoonsters als Olthof brood op tafel zet. ‘Nooit geweten dat jij een bril droeg.’

Als de student sociaal pedagogische hulpverlening uitlegt dat de bril slechts ter decoratie is, vallen de ouderen bijna van hun stoel van verbazing. ‘Nou ja, het staat je bééldig.’

Tientallen opa's

‘Die complimentjes zijn natuurlijk leuk’, grinnikt Olthof. ‘Het is mooi om op deze manier iets voor iemand te kunnen doen, maar zij doen ook veel voor mij. Het voelt alsof ik tientallen opa’s en oma’s heb.’

‘Net mijn eigen kleinkinderen!’, beaamt een oudere bewoner vanaf de andere kant van de zaal.

Olthofs vriend Michael Snelder (25) maakt ondertussen in dezelfde keuken kip madras – uit een pakje, het blijven immers studenten - voor hen twee. Als de eieren te zacht blijken te zijn, geven de ouderen hem de schuld. Snelder lacht. ‘Ik help vaker een handje mee hier, dus ze kennen me inmiddels.’

Maar dertig uur per maand meehelpen in een verzorgingstehuis, is dat geen zware opgave? ‘Die uren bestaan vooral op papier’, zegt andere woonstudent Sores Duman (27, communicatie). ‘In werkelijkheid moet je gewoon een goede buur zijn voor de ouderen. Biertjes drinken en voetbal kijken met een bewoner, samen koken, vrouwen die samen nagels gaan lakken, die dingen gaan vanzelf. Het voelt niet als werk.’

Een studentenleven leiden met laat thuiskomen, uitslapen en dat soort zaken: allemaal geen probleem. ‘De ouderen vinden het fantastisch als ik laat thuiskom en zij al wakker zijn’, vertelt Duman.

Het gebouw is van alle gemakken voorzien: veel gemeenschappelijke woonkamers, een grote tuin, winkel, wasserette en fitnessruimte, waar de studenten ook gebruik van mogen maken. Bovendien leent de lege gymzaal zich perfect voor feestjes.

Beerpong

Duman: ‘Het is hier eigenlijk verrassend normaal. Het enige verschil met een studentenhuis is dat mijn buren geen leeftijdsgenoten zijn. Je moet het niet zien als een bejaardentehuis, maar als een community. Laatst was een andere woonstudent jarig. Hij gaf een feest en nodigde ook de ouderen uit. Zij doen dan ook gewoon mee met beerpong.’

Doordat er zoveel ruimte is, zijn de gekste initiatieven mogelijk. In de tuin staat bijvoorbeeld een gigantische zeecontainer: eigendom van woonstudent Jurriën. Hij verbouwt er sla, en verkoopt die ook.

Harry ter Braak (91) helpt mee met de slacontainer, vertelt hij trots, terwijl hij twee beschuitjes met boter besmeert. ‘Jurriën is mijn overbuurman. Ik wist dat zulke slacontainers al bestonden. Dus ik zei tegen hem: wij moeten het anders aanpakken. Met betere hygiëne dan de anderen, bijvoorbeeld. Nu werken we met van die witte labjassen en handschoenen.’

Voor ze hun intrek mogen nemen, worden de woonstudenten eerst onderworpen aan een selectieprocedure. Eerst kiezen de huidige woonstudenten uit alle aanmeldingen geschikte kandidaten, daarna kijkt het management hoe de interactie met de ouderen verloopt. ‘Soms gaat het mis’, weet Duman. ‘Een tijdje geleden is een woonstudent weggestuurd omdat hij geen goede buur was. Hij was te veel op zichzelf.’

Leven in de brouwerij

Olthof is bij de ouderen aan tafel gaan zitten en schenkt glaasjes melk in. ‘Het is hier altijd gezellig’, zegt ze. ‘Je bent nooit alleen.’ De oudere bewoners zijn het roerend met haar eens. Ze vinden het vooral leuk dat de verhalen van de studenten de buitenwereld naar binnen brengen, ze zorgen voor wat leven in de brouwerij.

‘Het is fantastisch, wonen met die studenten’, vindt Ter Braak. ‘We zijn échte vrienden. Ik ben een grote feestganger, dus toen Patrick laatst jarig was en een feest gaf, heb ik de boel mooi op stelten gezet.’

.

Ook in Leiden?

.

Vooralsnog zijn Deventer en Arnhem de enige twee steden waar senioren en studenten samenwonen. Misschien iets voor Leiden?

Mart Keuning, fractievoorzitter van ChristenUnie Leiden, is enthousiast. ‘Het lost problemen op met huisvesting, ouderen zijn minder eenzaam: geweldig als zoiets lukt.’

‘Hartstikke leuk’, vindt Pascale van Empel, beleidsadviseur bij woningcorporatie De Sleutels. ‘Wij bieden alleen losse woningen voor senioren. Maar mocht er ooit sprake zijn van leegstand, dan zou het zeker een optie zijn om iets met studenten te doen.’

In Leiden Noord staat al wel een complex waar studenten korting krijgen op de huurprijs in ruil voor vrijwilligerswerk. Het project, Student in de Wijk, is een samenwerking tussen studentenhuisvester DUWO, zorginstelling Libertas en De Sleutels.

In andere studentensteden zijn er vergelijkbare woonprojecten met gemengde bewoners, zoals een leeg kantoorpand in Delft waar studenten, statushouders en starters wonen. ‘Het idee is dat verschillende bevolkingsgroepen zo met elkaar in aanraking komen, en het houdt de wijken gemengd’, zegt voorzitter Tariq Sewbaransingh van de Landelijke Studenten Vakbond. ‘Het is een goede oplossing voor de woningnood in studentensteden.’

Door Susan Wichgers