Studentenleven
Column: Tijdverspilling
donderdag 18 mei 2017

Tijdens procrastineren kun je leren. Dat ontdekte ik door het lezen van Everything Bad is Good for You, een boek dat enigszins relevant is voor de opdracht waaraan ik nu eigenlijk bezig had moeten zijn.

Een boek lezen, dat is dan weer iets wat de auteur ervan, Steven Johnson, niet per se promoot. Volgens hem is het beter om een serie te kijken, wat televisie of gewoon te gaan gamen. Nou ja, beter? Het is in ieder geval anders – en dat kan zeker op een goede manier.

Net als appels en peren zijn oude en nieuwe mediavormen lastig met elkaar te vergelijken. Welke gedeelde maatstaaf is handig in zo’n geval? Beoordelen we nieuwe media aan de hand van boeken of andersom? Gaat het conservatieve of het progressieve een thuiswedstrijd spelen?

Laten we een gedachtenexperimentje doen. Stel je voor: videogames waren eerder uitgevonden dan boeken. In plaats van de mooie driedimensionale wereld waarin je samen met andere spelers rondloopt, stappen mensen nu opeens over naar boeken. Rechthoekige dingen met rijtjes van geschreven woorden waar ze uren achter elkaar naar kijken – helemaal afgesloten van de buitenwereld.

Hoe zou er gereageerd worden op zo’n nieuwe uitvinding?

‘Wat een tijdverspilling!’ hoor ik de fictieve tegenstribbelaars al zeuren. ‘Boeken zijn passief, je consumeert ze alleen en ze werken zelfs isolerend. Kijk ze daar nou zitten in die nieuwe universiteitsbibliotheek, zonder ook maar een woord tegen elkaar te zeggen.’

Iemand ergens naar zien staren lijkt ook simpelweg een kwestie van tijdverspilling. Lijkt. Wij weten wel beter; natuurlijk zijn boeken nuttig. Ze prikkelen onze fantasie, nemen ons mee en vaak leren ze ons van alles onderweg. Toch is het gek dat er niet vaker met zo’n zelfde positieve blik naar games, series en films wordt gekeken. Er zitten een hoop onnozele dingen tussen, natuurlijk. Dat is ook zo bij boeken, maar die missen dan weer het interactieve en visuele aspect.

Naast simulaties die handig kunnen zijn voor de geneeskundestudenten onder ons, zijn er ook games waarin je bijvoorbeeld dingen kunt ontdekken over de geschiedenis, zoals in River City.

Hoogleraar wiskunde en pedagogiek Seymour Papert zei het al: ‘The scandal of education is that every time you teach something, you deprive a child of the pleasure and benefit of discovery.’ Laten de nieuwe media nou toevallig goed zijn in dit ontdek-aspect.

Toch kunnen die nieuwe, digitale media ook niet alles, zo merkte ik tijdens het schrijven van deze column. Twee muggen besloten namelijk in mijn kamer te gaan wonen zonder huur te betalen. Ik stap op mijn bureaustoel en breng ze niet zo zachtjes naar de muggenhemel – met behulp van Steven Johnsons boek.

Mattijn de Groot is student wijsbegeerte