Columns & opinie
Geen Commentaar: Stoom afblazen
donderdag 16 februari 2017

Door Bart Braun De sociaalmediale #Ophef van de week speelt in geneeskundeland. Iemand, vermoedelijk een geneeskundestudent, had een fibromyalgie-scorelijst gemaakt, en die anoniem gedeeld via de Facebookgroep Coassistent Confessions. Via een Google-form delen stagelopende geneesko’s daar hun ervaringen, over witte jassen die verkleuren in de was en over hoe ze altijd in de weg staan, maar ook over hoe moeilijk het is als een patiënt doodgaat.

Fibromyalgie is een ziektebeeld dat gepaard gaat met pijnklachten. Het lijkt op ’t eerste gezicht op reuma, maar bij reuma zijn er aantoonbare ontstekingen en bij fibromyalgie is er juist niks aantoonbaar. Maar de patiënt heeft wel pijn.

Dokters hebben geen idee wat de oorzaak is en wat ze er aan moeten doen. Gedragstherapie en antidepressiva worden uit de kast getrokken. De patiënt krijgt geen echte genezing, en ervaart de suggestie dat de klachten vooral tussen de oren zitten als een diskwalificatie. Vervolgens gaat de patiënt dus naar een alternatieve genezer, en dat ervaart een de arts weer als een diskwalificatie van de opleiding en het idee dat je wetenschappelijk bewijs moet hebben voor en behandeling. Oftewel: er ontstaat wel eens een vervelende spanning tussen de fibromyalgie-patiënt en de arts.

Dat zie je terug in die scorelijst. De karakteristieke pijnlijke plekken leveren maar 0,1 punt op; het gebruik van verschillende voedingssupplementen en het drie keer tevergeefs herhalen van lab-onderzoek leiden tot een hogere score. De lijst schildert fibromyalgie-patiënten af als alleenstaande, dikke vrouwen met bril, kortpittig kapsel en een opvallend hechte relatie met hun konijn. En dat stond op Facebook, dus de patiënten konden dat gewoon zien. Oeps.

Patiënten boos, artsenblad Medisch Contact zuur, afkeurende reacties van verschillende instanties, post van Facebook gehaald. Niemand die openlijk toegaf dat het eigenlijk best een goeie grap was, wat ook bleek uit de snel binnenstromende likes.

Elke groep mensen blaast wel eens stoom af over de groepen mensen waar ze contact mee heeft. Journalisten haten op persvoorlichters – en omgekeerd. Horeca-personeel klaagt over ons allemaal. Fibromyalgie-patiënten, het moet gezegd, zijn in het openbaar ook niet altijd aardig over hun dokters. Dat gedrag is menselijk, en afkeurende clubjes die zeggen dat het onprofessioneel is, liegen dat ze barsten. Iedereen met een professie doet het.

Het verschil is dat de verhoudingen tussen arts en patiënt anders liggen dan die tussen gast en ober. Er speelt meer dan alleen zakelijkheid, er is een groter verschil in kennis, en er staat heel wat meer op het spel dan een bord warm eten. Er moet dus toch een piepklein beetje geprofessionaliseerd worden: blaas die stoom voortaan af achter gesloten deuren.