De rode cijfers zijn het gevolg van de invoering van het leenstelsel. In 2018 verwacht het college weer een plus. In 2016 komt de universiteit uit op een tekort van 3,6 miljoen euro. Het jaar daarop loopt dat op tot 7,3 miljoen in de min. In 2018 ziet de balans er weer beter uit met een positief resultaat van 3 miljoen. Voor 2019 volgt dan een plus van 1,2 miljoen.
De universiteit heeft de afgelopen jaren positieve resultaten behaald. In 2014 zelfs 31,5 miljoen euro. In 2015 wordt er een plus verwacht van meer dan 25 miljoen euro.
Het was niet de bedoeling om de overschotten zo op te laten lopen. Maar het aantal studenten groeide sterk. Faculteiten lukte het niet om voldoende extra goede docenten in te huren om gelijke tred te houden met die groei.
Daarnaast geven afdelingen niet al het geld uit dat ze binnen krijgen. ‘Dat is een weerbarstig probleem’, zei vice-collegevoorzitter Willem te Beest. ‘De universiteit verdeelt geld over faculteiten. Die verdelen het over instituten enzovoort. Als alle afdelingen wat potjes overhouden, dan is dat individueel niet genoeg om een docent aan te trekken. Maar als je die bedragen bij elkaar optelt dan is het een forse pot.’
Minister van Onderwijs Bussemaker hoopt flink wat geld binnen te gaan halen door het schrappen van de basisbeurs. Dat geld moet worden gebruikt om het onderwijs te verbeteren. Maar het gaat nog een paar jaar duren voordat de middelen van het sociaal leenstelsel binnenkomen. De universiteit moet van de minister eerst zelf geld voorschieten om te investeren in het onderwijs. Het voorfinancieren van de opbrengsten van het studievoorschot is de voornaamste reden dat de universiteit de komende twee jaar in de min duikt.
Het is in ieder geval de bedoeling dat de bestedingsruimte van de faculteiten niet kleiner wordt. De universiteit trekt zoveel studenten, dat de faculteiten volgens het universitaire geldtoewijzingssysteem AEG flink meer geld zouden moeten krijgen. Ze krijgen echter niet al dat geld, want de universiteit krijgt dat niet van het ministerie. Dus houdt het college een beetje op de geldstroom in, de zogeheten budgetfactor. Faculteiten krijgen drie procent minder budget dan waar ze op basis van hun onderwijsprestaties recht op hebben. Het was de bedoeling dat de budgetfactor verlaagd zou worden naar 95 procent in 2017 en het jaar daarop zelfs naar 94,5 procent. Dat gaat niet door.
Er ligt voor 2016 ook nog 3,6 miljoen klaar om te investeren in het onderwijs. Te Beest: ‘Faculteiten gaan nu plannen maken om dat geld zo goed mogelijk te besteden. Dat gebeurt in overleg met vice-rector Simone Buitendijk.’
De raad heeft instemmingsrecht op hoofdlijnen van de begroting gekregen. De minister wil er op deze manier voor zorgen dat de middelen van het leenstelsel ook gebruikt worden voor het onderwijs. ‘Het vrijgekomen geld van de budgetfactor kan door de faculteiten ook gebruikt worden voor onderzoek’, zei Sander van Diepen van studentenpartij BeP. ‘Hoe zorgen we ervoor dat het vrijgekomen budget ook echt naar onderwijs gaat?’
Te Beest: ‘Je kunt geen scherpe lijn trekken tussen onderwijs en onderzoek. Ze kunnen elkaar ook versterken. Maar over dit soort kwesties overlegt collega Buitendijk juist met de faculteiten.’
De komende jaren tast de universiteit diep in de buidel om verschillende huisvestingsprojecten te kunnen betalen. Fase 1 van de Science Campus wordt begin 2016 opgeleverd. Hieraan is 115 miljoen euro uitgegeven. Fase 2 gaat naar verwachting 119 miljoen euro kosten. Maar er staat nog meer bouwwerk op stapel. De universiteit trekt 100 miljoen euro uit voor het nieuwe Geesteswetenschappencomplex.
VB