Het Leidse college van bestuur hielde zich volgens RTL zeven keer niet aan de regels: toen werd er in te dure hotels geslapen en voor twee business class-tickets was geen schriftelijke toestemming gevraagd door de drie collegeleden in twee jaar tijd.
Rectormagnificus Carel Stolker ‘baalt van alle commotie’ en vindt dat het college juist ‘zuinig’ is. ‘Ik ben gisteren teruggekomen uit Zweden. Ik was in Lund voor een bijeenkomst van de League of European Research Universities (LERU). ‘Ik had toevallig een heel kleine hotelkamer, ik heb er een foto van genomen.’ Hij pakt zijn telefoon en toont een kamertje waar het bed vrijwel alle ruimte inneemt. De kamer kostte 150 euro en dat is ruim onder de norm voor het dure Zweden. ‘Ik heb gewoon economy class gevlogen.’
Stolker erkent dat het soms voorkomt dat collegeleden in een hotel zitten dat duurder is dan het normtarief van het ministerie van Binnenlandse Zaken. ‘Soms is het iets duurder, maar dan gaat het om bedragen van maximaal twintig euro. De organisatie van de LERU-bijeenkomst maakt een lijstje van hotels in de buurt, of kiest een hotel uit. ATP, het reisbureau voor de universiteit, boekt hotels en vluchten. Soms zitten die hotels iets boven de normen van de overheid, omdat er voor het normbedrag niets te boeken viel of het uitgekozen hotel iets duurder is. Zoek je dan op eigen houtje een goedkoper hotel? Niemand doet dat. Je wilt namelijk bij je collega’s van andere universiteiten zitten. Je ontbijt met elkaar, wandelt met elkaar van het hotel naar de universiteit. Dat is deel van het overleg. Het is bizar als je dan voor vijftien euro een goedkoper hotel zoekt.’
‘Een hotel dat aan een congres gekoppeld is, mag volgens de regels ook wel iets boven de norm zitten. Ik vind dat ook volstrekt terecht. In de zeven gevallen van RTL gaat het zonder twijfel om kleine bedragen. We hadden ook met elkaar kunnen afspreken dat we nog eens twintig procent bovenop de norm van het ministerie doen, dat mag namelijk. Maar dat zou een slecht signaal zijn. Wij doen het in Leiden keurig, we zijn zuinig.’
RTL vond ook twee businessclass vlucht waarvoor geen toestemming zou zijn gevraagd. ‘Dat heb ik wel gedaan’, zegt Stolker. ‘Ik heb een generieke afspraak met de raad van toezicht. Alle vluchten binnen de acht uur zijn economy class. Voor heel lange vluchten naar China of Chili mag ik business class áls het programma dat vergt. Dus alleen met een propvolle agenda is het toegestaan. Ik vlieg gemiddeld zes keer per jaar. Daar zitten ongeveer twee lange vluchten bij. Per 1 april dit jaar is er een regeling waarin staat dat er schriftelijke toestemming nodig is voor businessclass-tickets. Daar zullen we ons natuurlijk aan houden.’
Wat vindt hij van de hoge bedragen die collega’s in andere steden declareren voor bijvoorbeeld dienstauto’s (zie kader)? ‘De situatie verschilt per college. Vice-rector Simone Buitendijk en ik wonen in Leiden. Wij gaan met de fiets naar het werk. Vice-voorzitter Willem te Beest pakt in Lisse de bus. We reizen zoveel mogelijk met het openbaar vervoer en hebben de dienstauto afgeschaft. Alleen als de agenda heel vol is, maken we gebruik van de taxi. Maar met het OV reizen kost heel veel tijd. Ik heb begrip voor universiteitsbestuurders die zeggen: “Geef me een chauffeur, dan ben ik ook nog eens thuis.”’
‘Ik declareer wel eens een etentje met studenten of bestuurders’, aldus Stolker. ‘We gaan dan echt niet naar sterrenrestaurants. Ik reken nooit dagvergoedingen. Dat vind ik getut. Als ik een biertje of wat te eten betaal voor een collega in Lund, dan dien ik daar echt geen bonnetje voor in. Ik vind het jammer dat RTL niet even heeft nagevraagd hoe het allemaal zit. Ik baal van de commotie. Dan zegt een Kamerlid dat al die collegeleden zich suf declareren. Dat is niet zo.’
UPDATE: Bart van den Berg van de onderzoeksredactie van RTL Nieuws laat weten dat de universiteit wel degelijk om reactie is gevraagd. 'Wij hebben op 12 mei al een verzoek ingediend om de genoemde declaraties nader toe te lichten. Die toelichting is op 13 mei naar ons gestuurd door de directie bedrijfsvoering. Wij hebben dus wel degelijk nagevraagd hoe het allemaal zit.' 'De rector staat nog steeds achter wat er in Mare staat’, reageert universitair woordvoerder Caroline van Overbeeke, die bevestigt dat RTL vooraf wederhoor pleegde. ´Ik heb Van den Berg ook uitgebreid aan de lijn gehad. Maar niet alle nuanceringen van de universiteit zijn in de berichtgeving van RTL terechtgekomen. Dat bedoelde de rector met “niet even heeft nagevraagd”.´
Tien keer de wereld rond
Dit zijn de opvallendste declaraties bij universiteiten, uit het onderzoek van RTL Nieuws.
De bestuurders van de Universiteit Utrecht hebben beschikking over twee dienstauto’s met chauffeurs. Ze maken daarmee in twee jaar tijd zo’n 400.000 kilometers: bijna tien keer de wereld rond. Daar bovenop komt 40.000 euro aan taxikosten.
Ook de bestuurders van de Universiteit van Amsterdam laten zich graag rijden. 324.000 euro aan ritten met chauffeur in 2013 en 2014.
Een bestuurder aan de Radboud Universiteit zit op een stoel van 2788 euro. Die universiteit betaalde ook snelheidsboetes als de chauffeur te hard reed.
Aan de VU declareerde iemand voor 27.000 euro aan hotelovernachtingen in Amsterdam. Hij mag in hotels slapen vanwege de ‘niet geringe afstand’ met zijn woonplaats. Hij woont in Ridderkerk; de afstand is 92 kilometer.
Bij de Universiteiten van Tilburg, Maastricht, Twente en Eindhoven vond het team van RTL geen opvallende declaraties.