Ik probeerde wel op te letten, maar ik werd afgeleid door een iets dat heftig bewoog in mijn linkerooghoek. Een rij voor me in de collegebanken zat een jongen met zijn telefoon te spelen. Zijn been wipte onophoudelijk, terwijl hij wild op zijn stoel heen en weer schoof. Ik kon het niet laten om even met hem mee te kijken op zijn scherm.
Als een bezetene veegde de jongen met zijn vingers over het scherm. Hij was tegelijkertijd met twee meisjes aan het WhatsAppen, zoals ik vroeger middagen lang op MSN kon praten met meisjes die ik, wanneer ik ze in het echt tegenkwam nauwelijks durfde te groeten.
De tijd die de twee meisjes nodig hadden om te antwoorden gebruikte hij om een vriend bij te praten over het weekend, het nieuws te checken, te Facebooken, meisjes te keuren op Tinder en om te haverklap te controleren of hij misschien al nieuwe e-mails binnen had. Iets wat telkens opnieuw niet het geval bleek te zijn.
Geheel onbedoeld laat deze jongen de paradox van de moderne tijd zien. We hebben steeds meer tijd, maar daarin willen we steeds maar meer, sneller, extremer, alsof de dood ons op de hielen zit. Onze generatie doet waarschijnlijk meer dan onze ouders en grootouders bij elkaar hebben gedaan.
Zelf vind ik niet dat we alle moderne gemakken overboord moeten gooien en ons weer dood moeten gaan vervelen naast het haardvuur, maar het is goed om je ervan bewust te zijn dat we zoveel meemaken dat we nauwelijks tijd overhouden om ons wat we meemaken bewust te zijn. We nemen op geen enkele manier de tijd om het te onthouden. En waarom zouden we ook nog, er zijn immers telkens weer nieuwe ervaringen die zich aandienen.
Het was Nietzsche die ons al waarschuwde voor een overmaat aan historische kennis. Hij trok met name van leer tegen de in zijn tijd moderne geschiedwetenschap, die dusdanig veel kennis van het verleden produceerde dat de mens meer opnam dan hij kon verwerken en zo begraven raakte onder bergen geschiedenis. Hetzelfde zou nu over ons gezegd kunnen worden: we maken zoveel mee dat we geen tijd hebben om het meegemaakte een plaats te geven. We raken afgestompt door een overmaat aan ervaringen. Nieuwe ervaringen moeten steeds heftiger en extremer zijn om nog herinnerd te worden, om niet begraven te worden onder een berg van gelijkwaardige ervaringen.
In de pauze kwam ik de jongen weer tegen op de wc. Midden in de ruimte stond hij daar aan zijn telefoon gekluisterd, zich niet bewust van de van waterende mannen om hem heen. Het college ging weer verder en de plek voor me bleef leeg. Een kwartier later hoorde ik de deur opengaan, daar stapte hij binnen. Het grote multitasking talent liep zonder op of om te kijken naar zijn plaats, nog steeds in de ban van zijn telefoon. De twee meisjes waren hem gaan vervelen, maar hij had alweer twee nieuwe gesprekspartners. Er kwamen nog steeds geen nieuwe e-mails binnen.
Tim Meijer