Leiden heeft een hoop om trots op te zijn. Een rijke geschiedenis, een mooie binnenstad, en een statige universiteit. Die universiteit brengt een hoop goede dingen met zich mee: werkgelegenheid, spin-off bedrijfjes, een hoog opgeleide bevolking. Het stadje zou ook cultureel nooit zo zwaar boven haar gewichtsklasse boksen als hier niet een universiteit zat. Leiden kan niet zonder.
Bij zo’n hechte relatie komt al gauw verlatingsangst om de hoek kijken. De universiteit begint nieuwe opleidingen in Den Haag, de universiteit verplaatst opleidingen naar Den Haag, en Den Haag krijgt steeds meer studenten en steeds meer studentenleven. Het Haagse uitgaansleven is belabberd voor een stad van die grootte, maar tegen het door verenigingen gedomineerde Leiden kan het nog wel op. Wat als blijkt dat de universiteit wel zonder Leiden kan?
De gemeente Den Haag betaalde twaalf miljoen om ook een universiteit te hebben. De UL pakte het gretig aan, en zal geen spijt hebben. De Haagse opleiding International Studies beslaat inmiddels een kwart van alle eerstejaars Geesteswetenschappen, en de peperdure post-masteropleidingen voor de plaatselijke ambtenarij brengen leuk geld in het laatje. Of de toegenomen studentencijfers bij bestuurskunde direct te danken zijn aan de verhuizing naar de Hofstad is onduidelijk, maar kwaad kon het vertrek in elk geval niet.
Terwijl de universiteit meer geld, meer ruimte, meer studenten en meer marktaandeel pakt in Den Haag, mopperen de leden van gemeente- en faculteitsraden. Krijgen die Haagste studenten wel mee hoe statig en rijk van geschiedenis hun eigenlijke alma mater is? Laat de universiteit de stad Leiden echt niet een beetje in de steek?
Over die eerste vraag kunnen we kort zijn: wie in Den Haag studeert, heeft minder met Leiden. Het zij zo. Eventueel kunnen we van de dankzij Den Haag binnengehaalde euro’s af en toe een schoolreisje organiseren, zodat de Haagse studenten ook voor hun afstuderen het Rapenburg hebben gezien.
Die tweede vraag is geniepiger, omdat hij de situatie verdraait. Verliet Julius Caesar Rome? Of maakte hij het Romeinse rijk groter? Voor de Universiteit Leiden is Den Haag geen vertrek, maar een uitbreiding. Laat politicologie ook die kant op gaan, wel zo logisch. Kap met zeikuh, nâh!
Misschien zouden we het ‘vertrek’ juist moeten zien als een voorhoede. Den Haag en Leiden vullen elkaar al aardig aan. Allebei meeuwenoverlast. Zij een voetbalclub, wij een universiteit. Henk Bres en Peter Labruyère. Koningsnach en 3 oktober. Vlakbij elkaar, met anderhalve koeienwei en Voorschoten ertussen.
Tegelijkertijd is Den Haag een persoonlijkheidsloze ambtenarenstad, hopeloos verdeeld tussen Hagenaren, Hagenezen en immigranten. Geen haar op het hoofd van de Universiteit Leiden die erover peinst om “University of the Hague” te gaan heten. De Haagse burgemeester ligt al maanden onder vuur. De tijd is rijp voor grotere stappen.
We fuseren Den Haag, Voorschoten, die anderhalve koeienwei en Leiden tot één grote gemeente, die we Groot Leiden noemen. Dan zijn alle Haagse dingen in één keer Leids, en alle klachten verdwenen.