Het oordeel over geschiedenis en Engels werd geveld na een accreditatieronde waarbij 212 geesteswetenschappenbachelor- en masteropleidingen onder de loep genomen werden. Daarvan werden nog 24 andere Nederlandse en Vlaamse opleidingen onvoldoende bevonden.
Vorige maand maakte geschiedenis al bekend dat met name het tweede studiejaar flink wordt aangepast. Onder meer de keuzeruimte en het aantal afstudeerrichtingen worden vanaf komend collegejaar beperkt. Geschiedenis scoorde alleen voldoende op beoordelingsstandaard 1, beoogde eindkwalificaties. Standaard 2, onderwijsleeromgeving, en 3, toetsing en gerealiseerde eindkwalificaties, waren onder de maat. Engels scoorde alleen onvoldoende op standaard 3.
Dat houdt onder meer in dat sommige voltooide bachelorscripties niet van voldoende niveau waren volgens de NVAO. Bij een steekproef van 25 bachelorscripties van geschiedenis gold dat voor vier werkstukken. Voor de reeds afgestudeerde auteurs heeft dat geen gevolgen, zegt universitair hoofddocent Joost Augusteijn. ‘Het is eerder een signaal voor ons: wij moeten de lat hoog leggen. Eerder was het zo dat docenten een bepaald element van een scriptie misschien wat minder vonden, maar de rest juist wel goed, waardoor het totaalbeeld goed was. Nu hebben we in de e-gids acht criteria gedefinieerd waaraan stuk voor stuk echt voldaan moet worden.’ Het is een typerend voorbeeld van de kritiek op geschiedenis. Augusteijn: ‘Het onderwijs is al goed, maar we moeten zaken duidelijker op schrift verantwoorden.’
De herstelplannen van geschiedenis en Engels kunnen inmiddels op goedkeuring van de NVAO rekenen. De opleidingen hebben dan ook een accreditatie van twee jaar ontvangen om verbeteringen in te voeren. Opleidingen die in orde zijn ontvangen normaal gezien een heraccreditatie voor zes jaar.
Het herstel is dus al een heel eind in gang gezet, nu de accreditatierapporten gepubliceerd worden. ‘Voor de opleidingen zijn de beoordelingen niet nieuw meer. Het is alleen zo dat de NVAO het nú op een vrij agressieve wijze de pers in brengt’, zegt Bert Botma, docent en opleidingsbestuurslid bij Engels. ‘Maar we hebben het bevel gehad om verdere vragen door te sturen naar de decaan.’
Geesteswetenschappendecaan Wim van den Doel reageert: ‘De NVAO heeft ervoor gekozen om er op deze manier groots mee uit te pakken. Wij vinden in elk geval iedere onvoldoende er een te veel, dus we zijn hard aan de slag gegaan met de herstelplannen, die al zijn goedgekeurd.’
Volgens Augusteijn heeft de NVAO tot nu gewacht met de bekendmaking, om het hele proces te kunnen laten zien. ‘Het is even wennen. Vroeger had je veel meer standaarden en werd een opleiding goedgekeurd of afgekeurd.’ Met het nieuwe systeem, sinds 2011, is het aantal beoordelingsstandaarden van 21 teruggebracht naar de genoemde drie. Augusteijn: ‘De beoordeling is bovendien sindsdien strenger, maar je wordt niet meteen opgeheven, wanneer het oordeel onvoldoende is. Je krijgt een kans om te verbeteren. In het najaar van 2015 komt de NVAO terug.’
Hoewel er veel aandacht uitging naar het herstelplan van de bachelor, heeft de staf van geschiedenis de afgelopen tijd ook gewerkt aan een stappenplan om de master hier en daar nog te verbeteren. Die werd, net als 29 andere geesteswetenschappenopleidingen, voldoende bevonden. De Leidse masteropleidingen archeologie, Midden-Oostenstudies, Russische en Euraziatische studies en de bacheloropleidingen kunstgeschiedenis, Chinastudies, Midden-Oostenstudies en Russissche studies steken volgens de NVAO juist uit boven de gangbare basiskwaliteit. Deze opleidingen kregen het eindoordeel ‘goed’.
MvW