In 2015 wordt de basisbeurs afgeschaft en moeten alle nieuwe bachelor- en masterstudenten gaan lenen. Regeringspartijen PvdA en VVD sloten vorige week een deal over het stelsel met oppositiepartijen D66 en GroenLinks, waardoor het kabinet ook een meerderheid in de Eerste Kamer heeft voor het plan.

Het CDA is tegen het leenstelsel. De partij vindt dat het afschaffen van de beurs de drempel om te gaan studeren verhoogt. Michel Rog, woordvoerder hoger onderwijs van het CDA, diende vorige week een motie in waarin hij Bussemaker oproept verder onderzoek te doen naar de ‘financiële gevolgen van het leenstelsel en de gedragseffecten op de deelname aan het hoger onderwijs.’

Rog wil meer onderzoek naar de totale schuldopbouw van studenten ‘waarbij rekening wordt gehouden met verschillende inkomens en het wel of niet ontvangen van een aanvullende beurs.’

Ook wil de partij meer weten over de ‘effecten van het leenstelsel op de rijksbegroting.’ De motie van het CDA werd ook ondertekend door de ChristenUnie, SP, PVV, PvdD en 50Plus. Een meerderheid in de Kamer stemde echter tegen.

Vorige week donderdag tijdens het debat over het leenstelsel kraakte Rog het door het Centraal Plan Bureau (CPB) in opdracht van het ministerie van Onderwijs uitgevoerde onderzoek naar het leenstelsel. De minister heeft het CPB ‘laten gokken hoe hoog de studieschuld gemiddeld zal worden’, aldus Rog. ‘Gemiddeld zal de schuld 24.000 euro zijn en niet 21.000 zoals het CPB berekend heeft.’

Volgens Rog hebben studenten uit de middeninkomens veel meer te lijden onder het stelsel dan naar voren komt in het rapport van het CPB. ‘De allerlaagste inkomensgroepen bouwen zeer beperkte schulden op, bijvoorbeeld maar 8.000 euro. Dat betekent dat het reëel is om te veronderstellen dat de gewone middengroep met uitwonende studenten, en dat is de grootste groep, met schulden rond de 32.000 euro zal kampen.’

Bussemaker had eerder op haar blog op de website van het ministerie hard uitgehaald naar tegenstanders van het stelsel. Er is geen enkele reden om studenten leenangst aan te jagen, vindt Bussemaker. Ze noemt de kritiek ‘spookverhalen en bangmakerij.’

‘Dezelfde bangmakerij zie je op het thema toegankelijkheid. Dat bekt allemaal wel lekker en je haalt er de krant mee, maar het is volledig verzonnen.’

De minister liet dan ook tijdens het debat weten geen verder onderzoek te doen naar het leenstelsel. Naast het onderzoek van het CPB zijn er nog meer rapporten over de mogelijke gevolgen van het leenstelsel. Bussemaker tijdens het debat: ‘We kunnen elkaar met al deze onderzoeken, en eventuele nieuwe onderzoeken, wel helemaal gek maken. Maar naar mijn idee hebben we nu al de beschikking over het best denkbare dat je kunt verzamelen.’

VB