Columns & opinie
Column: Heidegger en bezwete rozijnen
woensdag 2 april 2014

2007: Arianna wordt wakker in een poel met bloed op haar bureau.

Arianna had twee jaar daarvoor een nieuwswebsite opgericht en sliep gemiddeld 4,5 uur per nacht. Totaal overspannen wakker worden met een gebroken jukbeen en een wang die kleverig is van je eigen bloed: aha-moment. Vijf jaar later werd haar website

The Huffington Post voor honderden miljoenen dollars verkocht aan AOL. En dat is niet omdat ze 18 uur per dag is blijven werken.

Arianna Huffington is een Grieks-Amerikaanse ondernemer, journalist, en auteur van veertien boeken. Gek genoeg is haar boodschap aan ons: slaap meer. In haar nieuwe boek

Thrive betoogt zij dat succesvol zijn belangrijk is, maar dat de manier waarop je succesvol bent nog belangrijker is. Ze reist nu met o.a. als tv-presentator Katie Couric en actrice Julianne Moore het land door om aandacht te vragen voor simpele dingen als: laat je leven niet regeren door macht en geld.

Dat lijkt onverenigbaar met het feministische streven om zoveel mogelijk vrouwen aan de top te krijgen. Nonsens: Sheryl Sandberg is COO van Facebook en auteur van het controversiële boek

Lean in, waarin ze vrouwen oproept om harder te vechten voor hun plek aan de vergadertafel. Sandberg is ook moeder van twee kinderen en staat erom bekend dat ze na 17:30 pleite is. Facebook-oprichter Mark Zuckerberg is blij met haar.

2013: Tien mensen staren naar een rozijn alsof het hun geliefde is. Ze houden ‘m in hun hand terwijl hij warm wordt van de lijntjes zweet in hun palm.

Vervolgens kauwen ze langzaam op de bezwete rozijn. Dit zijn geen knetterstonede hippies, maar cursisten

mindfulness. Journalist Kate Pickert schreef erover in TIME magazine. Onmiddellijk ontving TIME smalende brieven: haha, New Yorkers die honderden dollars betalen voor een cursus hoe-zet-ik-mijn-iPhone-uit.

Mindfulness leert je bewust en in het moment te leven. Zowel de term als deze uitleg geven mij als neerlandicus de kriebels. Toch heeft het nut om met je volle aandacht, dus zonder krant, tv, of het blauwe licht van je mobieltje, iets simpels te doen als het eten van een rozijn. Onbewust multitasken we voortdurend, terwijl slechts enkele uitverkorenen er goed in zijn.

1954: Heidegger publiceert

Die Frage nach der Technik.

Vloekend verliet ik in 2010 het eerste college cultuurfilosofie. We gingen een semester lang een flinterdun Duitstalig filosofisch werk ontleden. Op de middelbare school kon ik nauwelijks overweg met naamvallen, nu moest ik wekelijks door het Duits ploegen van een man met notoir complex taalgebruik. Alsof ik met een nagelschaartje door een middernachtelijke jungle moest kappen.

Eén boodschap denk ik te hebben begrepen: techniek is geen neutrale kracht, en niet slechts een hulpmiddel. Integendeel: we zijn, meldt Heidegger al op de eerste pagina, "unfrei an die Technik gekettet". Vraag: hoe vaak hebt u iemand gesproken die last had van fantoompijn wanneer haar telefoon was uitgevallen, elke minuut nodeloos tastend als ze willen weten of het gaat regenen en of de baas al heeft teruggemaild?

De tragikomische werkelijkheid is dat we een slimme telefoon kopen en vervolgens niet weten hoe we ‘m weg moeten leggen. Een overwerkte vriend van mij sliep met zijn telefoon naast zich. Elk nieuw mailtje schudde hem wakker. Ik verstopte zijn telefoon en nam hem mee naar het strand. Ondanks zijn smeekbedes was hij mij later dankbaar.

Ik ken helaas teveel mensen die werken tot ze uitgeput zijn, die niet alleen moeten leren om soms hun telefoon uit te zetten, maar ook zichzelf. Zeker in crisistijd is het gevaar groot dat we ons volledig laten overnemen door studie en werk. Wat vinden wij een succesvol leven?

Een vriendin van mij werkt om geld te verdienen en besteedt zoveel mogelijk tijd aan tekenen, uitgaan en vrienden ontmoeten. Dat maakt haar gelukkig. Ik ben zo iemand die zich kapot werkt als ze niet uitkijkt. Want ik hou van hard werken. Dus ik heb regels gemaakt voor mezelf: ik mag hard werken, maar ik

moet elke week tijd maken voor sport, boeken lezen en vrienden zien. Dat houdt mij gaande en maakt me gelukkig. Dus, studenten, docenten, iedereen: work hard, play hard, maar dan echt.

Emma Anbeek van der Meijden is masterstudent taalbeheersing