Nieuws
Trage promovendi: liegen of betalen
Promovendi die hun proefschrift nog niet afhebben op het moment dat hun aanstelling verloopt, staan voor een groot dilemma: liegen om een uitkering te krijgen, of hun eigen spaargeld gebruiken.
Petra Meijer
donderdag 30 januari 2014

Daar moet een oplossing voor komen, meldt de nieuwe voorzitter van Promovendi Netwerk Nederland (PNN) Victor de Graaff tegen het Hoger Onderwijs Persbureau. 

Ook in Leiden speelt dit probleem. Volgens jaarcijfers van de universiteit doen promovendi gemiddeld 5,6 jaar over het afronden van hun onderzoek en moeten ze dus 1,6 jaar onbetaald zien te overbruggen.

Maar een werkloosheidsuitkering aanvragen is zo makkelijk nog niet. Het verder werken aan een proefschrift wordt gezien als arbeid waarvoor een beloning mag worden verwacht, of de promovendi deze nu daadwerkelijk ontvangen of niet.

Ze voldoen daarmee niet aan de criteria om een uitkering te ontvangen, of worden voor een aantal uur gekort.

‘Wie een werkloosheidsuitkering aanvraagt, heeft een sollicitatieplicht en moet beschikbaar zijn voor arbeid’, zegt Azarja Gutter van het UWV. ‘Dat kan niet als je je proefschrift schrijft, tenzij je dat in de avonduren of weekenden doet. Wie zijn promotieactiviteiten voor het UWV verzwijgt, pleegt fraude.’

In de praktijk komt het echter wel degelijk voor dat promovendi een uitkering aanvragen. ‘Dat gebeurt regelmatig’, zegt een Leidse promovenda die dat zelf ook deed en anoniem wil blijven. ‘Je moet alleen niet zeggen dat je je promotie voorrang geeft, want dan krijg je geen uitkering.’

De uitkeringsontvangers hebben een sollicitatieplicht, maar mogen het eerste half jaar werk onder hun niveau weigeren. Hoewel het niet mag, is het verplichte solliciteren in de praktijk dus best met het schrijven van een proefschrift te combineren.

Natuurlijk zijn er ook promovendi die hun eigen spaargeld aanspreken.

‘Vaak wordt van promovendi verwacht dat ze wel zo gemotiveerd zijn dat ze hun onderzoek onbetaald afronden’, zegt Cathelijn Waaijer van de Leiden PhD Association (LEO).

‘Uit een van onze enquêtes bleek dat de meeste promovendi verwachten hun onderzoek in vier jaar tijd te kunnen afronden. Ze maken dus een slechte tijdsinschatting of planning, maar soms liggen de problemen ook bij de (co-)promotoren. Stukken die moeten worden nagekeken blijven dan bijvoorbeeld te lang liggen. Bovendien worden promovendi vaak door hun promotoren aangemoedigd, in plaats van beperkt.’