Wetenschap
Neanderthalers in Den Bosch
Bij het aanleggen van een parkeergarage in Den Bosch doken resten op van een Neanderthalerkamp.
donderdag 21 november 2013
Vuurstenen afslag van het bijslijpen van een vuistbijl © Gerard de Graaf

Archeoloog Alexander Verpoorte, ligt de bouw nu stil?

‘Dit is geen normale opgraving. Om die garage aan te leggen, wordt er zand opgezogen vanaf zeven tot negen meter onder NAP. Dat zand gaat over een zeefinstallatie, en daar staan stadsarcheologen bij. Op die zeef troffen ze mammoetbotten aan, en vuurstenen werktuigen.’

Maar geen botten van Neanderthalers. Hoe weet je dan dat het een Neanderthalerkamp is?

‘Dat kan je zien aan het soort werktuigen. Zij bewerkten hun stenen op een andere manier dan Homo sapiens dat deed.’

Die stadsarcheologen halen de Universiteit Leiden erbij. Wat voor meerwaarde bieden jullie?

‘Het is een heel gespecialiseerde onderzoeksperiode, waarin maar weinig mensen echt deskundig zijn. Het botmateriaal omvat soorten als reuzenhert en wolharige neushoorn; niet elke archeoloog herkent die.’

Wat is de mooiste vondst?

‘Dat gaat niet zozeer over één object, maar over de samenstelling en de gaafheid van het geheel. De werktuigen zijn scherp, en goed bewaard gebleven voor iets dat daar minstens vijftig- tot zestigduizend jaar ligt. En er zitten interessante details aan, al gaat dat voor een leek misschien wat ver.’

Doe eens gek.

‘Bijvoorbeeld de afslag van het aanscherpen van een vuistbijl. We hebben een aantal steensplinters gevonden die laten zien dat zo’n werktuig is bijgewerkt op die plaats. De vuistbijl zelf hebben we niet gevonden, dus die is waarschijnlijk meegenomen.’

Wat leren we dankzij deze vondst?

‘We hebben nog weinig onderzoek gedaan, dus het is nog wat vroeg om dat te kunnen zeggen, maar waarschijnlijk wel. We weten nog maar weinig over Neanderthalers, en zeker in onze gebieden. We hebben nu alleen nog de vondsten; we moeten bijvoorbeeld nog bepalen hoe oud ze zijn, en hoe het landschap er toen uit zag. Van dat vervolgonderzoek leren we zeker veel nieuws.’ BB