Andere artsen promoveren op levensbedreigende ziektes als kanker en Huntington. Wordt er wel eens laatdunkend gedaan over wrattenonderzoek?
‘Laatdunkend is niet het goede woord, maar het is een kleine kwaal, inderdaad. Ik zeg dan altijd dat een kleine kwaal die veel voorkomt evenveel recht heeft op onderzoek als een grote kwaal die weinig voorkomt. Met relatief weinig middelen heb ik een grote bijdrage kunnen leveren voor velen. Er waren geen antwoorden op de vragen die aan de orde zijn in de dagelijkse praktijk.’
Welke vragen zijn dat?
‘Hoe kom ik eraan? En hoe kom ik er weer vanaf? Het zit op beide gebieden anders dan we onze patiënten vaak voorhouden.’
Wat vond je zelf het opvallendst?
‘Dat het genezingspercentage van onze behandelingen zoveel lager is dan we denken. Voor hooguit de helft van de patiënten is de meest effectieve behandeling na drie maanden effectief.’
Dan is voorkomen misschien handiger. Hoe kom je aan wratten?
‘Wat we al heel lang wisten is dat ze veroorzaakt worden door bepaalde stammen van het Humaan papillomavirus (HPV). De boodschap was altijd: draag slippers als je gaat douchen in openbare gelegenheden zoals het zwembad, ga niet gymmen op blote voeten. Het bewijs dat je daar wratten door oploopt, is niet zo groot.’
Waar krijg je ze wel?
‘We hebben een groep basisschoolleerlingen gevolgd en hun kans op wratjes gerelateerd aan risicofactoren. Gemiddeld heeft een op de drie basisschoolkinderen wratten, en in de helft van de gevallen hebben de ouders dat niet in de gaten, zo bleek. De belangrijkste risicofactor is het gezin. Ook als je in een klas zit met veel klasgenoten met wratjes, is de kans dat je ze zelf krijgt groter. Voor risico’s door openbare gelegenheden vonden we eigenlijk geen bewijs.’
En er vanaf komen is moeilijk?
‘De boodschap van mijn proefschrift is eigenlijk: de basis van de behandeling is afwachten. Het gaat om een onschuldige kwaal die vrijwel altijd vanzelf verdwijnt. De helft van die basisschoolkinderen was een jaar later weer genezen. Als je dat bespreekt met een patiënt, samen met de informatie over de relatieve effectiviteit van behandelingen en bijwerkingen ervan, zullen die er vaker voor kiezen om gewoon af te wachten.’
Maar als je nou toch iets wilt doen?
‘Dan is voor handwratten aanstippen met vloeibare stikstof het effectiefst, en voor voetwratten monochloorazijnzuur.’
Wat gebeurt er verder met dit onderzoek?
‘Naast de publicaties in de internationale medische bladen denk ik dat het belangrijk is dat deze uitkomsten bij huisartsen zelf terechtkomen. Die grijpen bij niet-bedreigende klachten veel terug op het standaardwerk Kleine kwalen in de huisartsenpraktijk. In het hoofdstuk over wratten in dat boek zijn mijn belangrijkste lessen voor de dagelijkse praktijk verwerkt.’ BB