“Den Amerikaansche student” komt in vele soorten. Een kans om tijdens mijn onderzoeksstage in de Verenigde Staten in de voetsporen van Klikspaan te treden, laat ik mij niet ontlopen. Voor de slecht geïnformeerde Leienaar: Klikspaan beschreef de verschillende Leidse studententypes rond 1840. Deze gewaardeerde 19e-eeuwse rechtenstudent had er een flinke taak aan gehad, dit ook te doen voor de overzeese types.
In Leiden beschreef hij onder meer de ‘aflegger’, die leefde op de zak van zijn rijke ‘pipa’. Vanzelfsprekend ook een bekend type voor Amerika, waar studeren nog een redelijk kostbare aangelegenheid is. Ook de ‘college-hengst’ die zóveel studeert dat hij helaas ‘de essentie mist van het studentenbestaan’, is alom aanwezig: meestal in Aziatische vorm. Net zo meelijwekkend zijn zij die braaf wachten tot hun 21e, om vervolgens de achterstand op Europa razendsnel in te halen. Of de fratboys die niet kunnen wachten en zichzelf, in hun maagdelijk enthousiasme, gevaarlijk volgieten. Het Leidse studentenreservaat blijkt wederom zo gek nog niet.
Dan is er nog de ‘Europese student’; niet uniek in haar soort. Vol onbegrip aanschouwt ze jonge Amerikanen die hot buffalo sauce over hun magnetronlunch gieten en altijd op de bank eten. De Europeaan weet op sluwe wijze de Amerikaanse conventies te vermijden, zelfverzekerd vanwege de ‘Sorrie aaim from Jeurrop’-kaart op zak. De mannelijke versie is gemakkelijk te herkennen tussen zijn Amerikaanse soortgenoten: zijn kleding en zelfs schoenen, zijn opvallend getailleerd; de vrouwelijke dragen regelmatig een ring om de linkervinger, terwijl ze niet verloofd zijn!
Ik verwachtte een jaar van wederzijds westers begrip, maar mag genieten van legio cultuurverschillen, die mij een rasechte Europeaan doen voelen. Jij leest dit in de UB en voelt je wellicht helemaal geen Europeaan: herkenbaar en logisch. Een Ajacied gaat er ook niet vanuit met Feyenoorders te juichen voor hetzelfde team, totdat de omstandigheden veranderen.
Op dit moment word ik getypeerd als, en voel ik me, Europeaan. Toch ben ik niet minder Hollander dan ooit. Ik geniet - samen met de barmannen en pompstationbediendes die mij tegenkomen - van mijn ‘Neerlands trots’, aangewakkerd door de populariteit van Heineken, Ketel1 en de aanblik van de vertrouwde schelp van Royal Dutch Shell.
Het poldermodel in ere houdend, probeer ik de oud-Hollandse gulden middenweg tussen de Europese, Nederlandse en zelfs de Amerikaanse cultuur te bewandelen. Zelfs de cultuur met haar ‘My daughter went to Harvard‘-truien, inspireert me iets wel of juist niet te doen. Mijn ouders bespaar ik de gênante vertoning, maar zelf ga ik niet meer naar de gym zonder Harvard outfit. Of mijn affiniteit met Nederlands oudste Alma Mater ooit zal resulteren in een aankoop uit de Plexus-kledinglijn, zal echter nog moeten blijken.
Marit de Vos, vijfdejaars studente geneeskunde. Doet dit collegejaar onderzoek in een ziekenhuis van Harvard Medical School in Boston.