Studentenleven
Leven in een luchtbel
Na Utrecht, Maastricht en Middelburg wilde ook Leiden een university college. Twee jaar na oprichting zijn zowel docenten als studenten overwerkt, maar tevreden. ‘Alleen onze hoge verwachtingen zijn elitair.’
Judith Laanen
woensdag 20 juni 2012
© LUC

Dinsdagochtend, kwart over elf. Ruim vijftien studenten volgen de werkgroep Academic English, een eerstejaarsvak aan het Leiden University College The Hague (LUC) waarin ze schrijfvaardigheden leren. Docente Corina Stan bespreekt de eerste versies van hun essays.

‘Wat hebben jullie nu geleerd?’ Studente Anna: ‘Dat je moet beginnen met schrijven zonder dat je weet wat je precies wil zeggen.’ ‘Precies’, zegt Stan, ‘want schrijven is nadenken.’ Een andere studente zegt stralend haar liefde voor schrijven te hebben teruggevonden. Stan: ‘Schrijven moet je meenemen naar een plek waarvan je niet wist dat je erheen kon. Dat is opwindend.’

Tijdens het college valt op hoe mondig de eerstejaars zijn. Ze zijn niet bang felle kritiek te geven op elkaars werk. Doordat veel studenten uit het buitenland komen of op een internationale school hebben gezeten, is hun Engels uitstekend.

De studenten van LUC, dat aan het Lange Voorhout in Den Haag zit, zijn gemotiveerd en gedreven. De sfeer tussen docenten en studenten is gemoedelijk, het onderwijs kleinschalig. Een college bestaat uit niet meer dan twintig studenten. Decaan Christopher Goto-Jones noemt de band met de studenten ‘opmerkelijk sterk, omdat iedereen dezelfde missie heeft: nauwe samenwerking en het verkleinen van de traditionele kloof tussen student en docent.’ Een ander onderdeel van die missie is volgens Goto-Jones de ambitie van LUC om een van de beste bacheloropleiding van Europa te worden.

Jules van der Sneppen (19) is voorzitter van studievereniging Fortuna. ‘We zijn een hechte groep. Het is totaal anders dan studeren in een stad. Als je elkaar elke dag ziet werkt dat door. Het nadeel is dat je soms wel in een luchtbel leeft.’ Volgens hem is het programma zwaarder dan op een universiteit. Niet alleen is er een selectieprocedure, maar zijn er ook meer contacturen en wordt een actieve deelname in colleges verwacht. ‘Het werktempo ligt hoog.’ Hij heeft tijd om Fortuna voor te zitten, zegt hij. ‘Maar je levert veel van je tijd in als je ook nog redelijk academisch wil presteren. Mijn sociale leven is nu wel weg.’

Derdejaars Sofia Lotto Persio kwam op haar zeventiende vanuit het Italiaanse Turijn naar Amsterdam en ging twee jaar naar de Amsterdam International Community School. ‘Het mooie aan LUC is de diversiteit. Iedereen heeft een andere achtergrond. Geen verhaal is hetzelfde. Je leert daardoor zoveel van elkaar.’ Ze vindt het wel jammer dat er weinig overlap is met het college en de Universiteit Leiden. ‘Dat is ook het idee, dat we een status aparte hebben.’ Volgens haar profileert Leiden zich als een universiteit die internationale studenten wil trekken, maar is het aanbod te schraal voor hen. ‘Dan vraag ik me af waarom ze zoveel geld hebben gestoken in LUC, terwijl ze ook makkelijk wat cursussen hadden kunnen vertalen.’

Twee jaar na oprichting zijn kinderziektes nog onvermijdelijk. Persio: ‘Soms denk je dat je het moeilijker hebt omdat je tot de eerste lichting behoort. Ik voel me soms net een iPod, en dan vooral eentje van de oudere generatie.’ Zo zijn er volgens haar niet genoeg docenten, en verschillen de lesmethoden tussen de LUC-docenten en de Leidse gastdocenten nogal. ‘De docenten die we hebben zijn uitstekend, maar de Leidse docenten schijnen het soms niet te snappen. Sommigen kennen niet eens onze namen, dat vind ik voor onze doelstelling – kleinschalig onderwijs – wel shockerend. Ook zijn de Leidse docenten veel strenger. Hier kun je zonder al teveel moeite een 8,5 gemiddeld staan. In Leiden schijnt dat een hoog cijfer te zijn.’

Decaan Goto-Jones: ‘Het is zeker het geval dat we allemaal overwerkt zijn, al komt dat ook deels door ons enthousiasme. Ik weet dat sommige studenten bezorgd zijn over de hoeveelheid werk van sommige docenten, maar dat bevestigt juist hoe zorgzaam onze gemeenschap is. We zijn bezig met workshops en een handboek voor nieuwe docenten om dit in goede banen te leiden.’

En dan is er nog dat etiket: elitair. Bijna iedereen bij LUC valt erover. Persio herkent zich totaal niet in de clichébeelden van ‘die eliteclub in Den Haag’ en vindt het ‘beledigend’. ‘Sommige van ons hebben veel op moeten offeren om hier te kunnen studeren. Het enige waarin we misschien wel elitair zijn is dat we hogere verwachtingen hebben van de kwaliteit van ons onderwijs.’

Goto-Jones: ‘Het lijkt in Nederland alsof het herkennen en cultiveren van talent iets is waarvoor een speciale uitleg moet worden gegeven. Het gaat om vrijheid en zelfontplooiing, niet om mensen op maat te maken voor Goldman Sachs. Het is zeker niet het geval dat we alleen excellentie op het voetbalveld moeten loven.’

Gastdocent Ward Berenschot lijkt dat te beamen. ‘Kon ik dit onderwijs altijd maar geven’, verzucht de onderzoeker bij het Koninklijk Instituut voor Taal-, Land- en Volkenkunde. ‘De studenten brengen gewicht mee. Als ik zeg: “Ik heb dit en dit in India gezien”, dan zijn sommigen daar al eens geweest en bieden ze een ander perspectief. Ze zijn gedrevener dan normale studenten. Dat komt natuurlijk ook door het selectieproces dat voorafgaan aan de toelating.’

Eerstejaars Sam Klopper: ‘Eerst heb je een papieren selectie: je moet een motivatiebrief, een essay over een opgelegd onderwerp en je CV sturen. In de tweede ronde heb je een interview met docenten waarin ze vragen naar je motivatie en je verwachtingen. Je moet goed bij jezelf nagaan waarom het past programma bij je past. Daar moet je tijd in investeren. Maar daarom weten alle deelnemers ook goed wat ze willen.’

Leiden University College The Hague

De eerste lichting studenten van Leiden University College The Hague, 110 in totaal, startte in 2010. Vorig collegejaar startten er 99 studenten, en voor aankomend collegejaar ligt

de verwachting op 120 eerstejaars. Vanaf 2013 verhuist LUC naar een nieuwe locatie bij station Den Haag CS, het Anna van Buerenplein. Dat wordt een gebouw waarin zowel

collegezalen als huisvesting zit, met plek voor 200 nieuwe studenten per jaar. Het totale aantal studenten wil LUC houden op 600.

De achterliggende gedachte van alle university colleges is een brede bacheloropleiding. Het hoofdthema is ‘Global Challenges’, met daarin vijf majors waar je als student uit kunt kiezen: Global Justice, Human Interaction, International Development, Sustainability en World Politics. Niet toevallig sluiten die gebieden aan bij de ambitie die Den Haag heeft om politieke en justitiële hoofdstad van de wereld te worden.

LUC The Hague kost meer dan een gemiddelde bacheloropleiding aan een Nederlandse universiteit. Zo komt er voor Nederlandse en Europese studenten 1925 euro per jaar bovenop het bestaande collegegeld van 1771 euro. De totale kosten inclusief huisvesting, verzekeringen en levensonderhoud voor het aankomende collegejaar bedragen 13.436 euro per jaar. Voor studenten van buiten Europa is dat aanzienlijk meer: het totaal komt door het hogere collegegeld van 10.500 euro per jaar uit op 22.765 euro per jaar.

Leidse studenten die hun propedeuse hebben gehaald kunnen een overstap-aanvraag indienen.