Columns & opinie
En een heidens Pasen toegewenst
Wicca-hogepriesteres Morgana komt volgende week spreken over de moderne hekserij in Nederland: ‘We beloven niets en garanderen niets. Wicca is een religie van zelfexpressie.’
Bart Braun
woensdag 4 april 2012
Heksensabbat (1821-1833). © Francisco Goya

'De grootste misvatting over wicca? Dat we satanisten zijn. De goden van een oude godsdienst worden de demonen van de nieuwe, zie je vaak. Het christendom deed dat ook. De kerkvaders schilderden alles wat met de natuur te maken had en waar mensen plezier in hadden af als slecht en kwaad. Satan is echter een christelijk concept, wij geloven er niet in en kennen hem ook niet. Ook hoe we het kwaad zien, is anders dan in de christelijke wereld. Voor alles nemen we zelf onze persoonlijke verantwoordelijkheid: wij hebben geen zondebok voor als het fout gaat.'

Wicca-hogepriesteres Morgana heeft lang tegen de vooroordelen moeten strijden. 'Tot in 1951 was hekserij in Engeland verboden, dus de mensen moesten wel discreet zijn. Pas vanaf dat jaar was het mogelijk om erover te spreken, maar het duurde even voordat mensen dat ook durfden. De Engelsman Gerald Gardner hielp toen om wicca in de openbaarheid te krijgen. Mensen waren toen nog echt bang voor hekserij, en het woord "wicca" was een goede manier om te laten zien wat het echt inhoudt.'

Morgana en haar inmiddels overleden partner Merlin speelden een grote rol in de introductie van de Gardneriaanse wicca in Nederland. Het tweetal zette ondermeer het tweetalige tijdschrift Wiccan Rede op. 'Het woord "wicca" was toen in Nederland nog helemaal niet bekend.' Ook zij ging in het begin discreet te werk: 'Het was in toen nodig om een zekere anonimiteit te behouden. Wicca kent geen betaalde priesters, dus ik had een normale baan. Het was daarbij niet handig om te laten merken dat je in je vrije tijd met hekserij bezig was. Tegenwoordig gaat dat beter: de afgelopen jaren: de hele attitude tegen alles dat met new age of paganisme te maken had, is heel erg veranderd.'

Waar andere godsdiensten volgelingen een hiernamaals beloven, of zelfs actieve bemoeienis van een of meer opperwezens, moeten heksen meer zelf doen, legt Morgana uit. 'We beloven niets en garanderen niets. Wicca is een religie van zelfexpressie; een manier om op een geestelijk pad te komen waarbij je je eigen potentie kan waarmaken. Hoe je de wereld ziet, goden ziet of je spiritualiteit beleeft, wordt aan jezelf overgelaten. Niets wordt geopenbaard.'

De heksen hebben wel iets anders te bieden: magie. 'Bij de vollemaansfeesten houden we rituelen waarin we magisch werk proberen te doen. Bijvoorbeeld mensen genezen, of bepaalde inzichten te krijgen.' En het boze oog op mensen werpen? 'Magie is niet goed of slecht; we weten dat we ook dingen kunnen doen die mensen pijn doen. Je moet weten wat een beheksing is om te kunnen besluiten om ze niet te gebruiken. De natuur is ook niet goed of slecht. Een storm brengt vernieling met zich mee, maar kan ook nodig zijn om de dode takken uit de bomen te halen.'

'Wicca is een goed alternatief voor mensen die in het christendom hun draai niet konden vinden.' De afstand tussen de twee is overigens kleiner dan u misschien denkt: 'Kerstmis valt samen met de geboorte van Mithras. Het Engelse woord voor Pasen (Easter) komt van de Germaanse godin ?ostre. In de Bijbel komt het woord 'Pasen' niet voor, en staat ook niets over eieren. Veel christelijke feestdagen en gebruiken zijn overgenomen van heidense feesten. Blijkbaar zien ook zij die tijdstippen in het jaar als mystieke momenten.'

Hekserij in Holland, 12 april, 19:30 Lipsius 003, toegang gratis