Columns & opinie
Column: Herman (en Kony)
woensdag 14 maart 2012

Toen ik tien jaar oud was, kwam ik thuis met Herman. Met Herman de vriendschapscake. Voor wie deze ellende bespaard bleef een korte uitleg. Herman is een eetbare kettingbrief in de vorm van een hompje deeg. Je zet Herman in een bak op je aanrecht (‘want Herman houdt niet van de koelkast’), voert hem af en toe wat melk, bloem en suiker (‘want Herman heeft honger’) en binnen tien dagen is Herman ‘volwassen’.Vervolgens deel je Herman in vijf stukken en laat je hem kennismaken met vier van je vrienden. Het zal u niet verbazen dat deze gistende kettingbrief bij ouders onmiddellijk ideeën van ranzigheid activeert. En zo belandde de immer uitdijende, bruisende deegbal in onze prullenbak. Ik bleef achter met een enorm schuldgevoel. We hadden niet alleen Herman vermoord, maar ook de ketting verbroken.Een paar maanden later kreeg ik een papieren kettingbrief. Ik stuurde een ansichtkaart en zou er 3125 ontvangen. Het werden er 42.Inmiddels weten jongeren niet meer hoe je een brief moet schrijven en verwijst het woord brievenbus naar dat ding bij de videotheek waar je de dvd’s in stopt. Kettingbrieven werden ketting-e-mails en tijdens dit proces boette het fenomeen in aan schattigheid. Kettingacties vaak gepaard met emotionele chantage. Geef schurftige Spaanse spaniëls een tweede leven, of uw hond zal u eeuwig haten. Stuur uw vrienden deze e-mail, of u zult nooit gelukkig worden. We trappen er meestal niet in.Mijn verbazing was dan ook groot toen Kony mijn Facebook-profiel betrad. In eerste instantie dacht ik aan een vermiste Peruaanse baby of een pantoffeldiertje in nood. Maar Kony is een rebellenleider uit Oeganda, waartegen de wereld in opstand moet komen. Dit resulteerde in een online heksenjacht.Het filmpje over Kony duurt 27 minuten. Daarvan besteedt de maker meer tijd aan emotioneren dan aan informeren. We zien zijn zoontje, een doof meisje dat zichzelf voor het eerst hoort praten en een Afrikaans kind dat dolfijnen aait. Af en toe horen we van de problematiek in Oeganda, die wordt gereduceerd tot één man: Kony.Het delen van een dergelijk filmpje is wel heel passief activistisch en lijkt me op deze manier onwenselijk. Waar ligt de grens? Dertigduizend kindsoldaten ronselen is ontegenzeggelijk fout. Is drie banken beroven en daarmee zes mensen traumatiseren niet ook fout? Ik dacht dat we rechtbanken hadden.De makers beweren: ‘This is what the world should be like’. Maar is dat zo? Willen we de massa gebruiken om wangedrag op te sporen en te veroordelen? Op 20 april moet de actie haar vruchten afwerpen. Volgens de makers kunnen we drie dingen doen. De belofte afleggen, een armbandje aanvragen of geld doneren. Maar ze zien optie vier over het hoofd. We kunnen negeren. Gooi Kony in de prullenbak en kweek je eigen Herman! Gelukkig is internet vergeeflijk. Eer het 20 april is hebben we vast een nieuw projectje. 

Door Petra Meijer